Mở rộng không gian phát triển kinh tế

Lễ khởi công 3 dự án đường Vành đai 3 TP.HCM, cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu và cao tốc Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột giai đoạn 1 sáng qua (18.6) được kết nối trực tuyến từ điểm cầu chính TP.HCM cùng các điểm cầu tại tỉnh Đắk Lắk và Bà Rịa-Vũng Tàu, với sự tham dự của Thủ tướng Phạm Minh Chính, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà cùng lãnh đạo các cấp T.Ư và địa phương.

Đồng lòng cam kết đưa dự án “về đích” đúng hẹn

Giới thiệu tổng quan các dự án từ điểm cầu chính TP.HCM, Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Anh Tuấn cho biết đến nay, ngành GTVT đã đưa vào khai thác sử dụng khoảng 1.729 km đường bộ cao tốc. Tuy nhiên, vùng động lực kinh tế Đông Nam bộ mới chỉ có 147 km đường cao tốc, vùng tiềm năng Tây nguyên cũng mới chỉ có 19 km đường cao tốc. Thực hiện chiến lược phát triển kinh tế xã hội 10 năm giai đoạn 2021 – 2030 với mục tiêu phấn đấu đến 2030 cả nước có khoảng 5.000 km đường bộ cao tốc, các dự án hôm nay đồng loạt triển khai có vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế xã hội, hình thành tuyến đường vành đai, các trục cao tốc ngang và dọc, kết nối các trung tâm kinh tế, cửa khẩu quốc tế, các cảng biển, cảng hàng không, đặc biệt là cảng Long Thành, tạo dư địa, tạo động lực và không gian phát triển cho vùng kinh tế trọng điểm phía nam cũng như vùng Tây nguyên.

“Thời gian vừa qua, các đơn vị đã hoàn thành khối lượng công việc rất lớn, đảm bảo điều kiện khởi công đồng loạt 3 dự án. Tuy nhiên, đây mới là kết quả thành công bước đầu. Để đảm bảo tiến độ của công trình, các địa phương, ban quản lý dự án, chủ đầu tư cần tăng tốc, đảm bảo các công tác giải phóng mặt bằng (GPMB), quan tâm thực hiện công tác tái định cư cho người dân sớm nhất có thể, đảm bảo các mỏ nguyên liệu, quyết liệt chỉ đạo các nhà thầu tổ chức thi công ngay từ những ngày đầu; không đùn đẩy trách nhiệm giữa các đơn vị, xây dựng phương án thi công khoa học, đảm bảo tiến độ, chất lượng, an toàn cho dự án… Bộ GTVT cam kết hỗ trợ tối đa, phối hợp chặt chẽ với các đơn vị trong quá trình thực hiện để hoàn thiện các dự án với chất lượng tốt nhất, đúng tiến độ”, Thứ trưởng Bộ GTVT khẳng định.

Sau phát biểu của ông Lê Anh Tuấn, lần lượt từ 3 đầu cầu, đại diện các đơn vị tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát của 3 dự án và lãnh đạo các địa phương đã cam kết huy động mọi nguồn lực tốt nhất, chất lượng nhất, đảm bảo triển khai và thực hiện các dự án đúng tiến độ, thực hiện đúng mọi quy định để đưa các công trình về đích đúng hẹn theo hợp đồng đã ký kết.

Đặc biệt, trong vai trò điều phối dự án Vành đai 3 TP.HCM, Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi thay mặt các tỉnh Đồng Nai, Long An, Bình Dương xúc động chia sẻ: Đây là dự án có quy mô đầu tư lớn nhất từ trước đến nay của ngành giao thông vận tải trong vùng, cũng là dự án được áp dụng nhiều cách làm chưa có tiền lệ, giúp rút ngắn 1 năm so với cách triển khai thông thường. Trong đó có công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư linh hoạt, tiệm cận giá thị trường. Chỉ trong vòng 1 năm, TP.HCM đã bàn giao hơn 80% mặt bằng đáp ứng yêu cầu khởi công dự án, vượt tiến độ theo kế hoạch đề ra. Rất nhiều sáng kiến cũng đã được địa phương triển khai như tặng bản vẽ thiết kế cho người trong vùng dự án, miễn phí cấp phép xây dựng, thanh toán qua tài khoản…

“Chúng tôi cam kết trước Chính phủ trong giai đoạn tới sẽ tiếp tục tập trung hoàn tất công tác GPMB, đẩy nhanh thi công, phối hợp chặt chẽ cùng các đơn vị, ban quản lý dự án, Bộ GTVT để toàn tâm toàn ý, đốc thúc, sáng tạo đưa tuyến Vành đai 3 thông xe kỹ thuật vào cuối 2025, hoàn thành toàn bộ dự án vào 2026. Tôi hy vọng trong giai đoạn sắp tới, người dân cũng sẽ tiếp tục sát cánh cùng địa phương, là “đồng tác giả” của Vành đai 3. Đây là con đường có ý nghĩa cực kỳ quan trọng với TP.HCM, là dự án của ý Đảng, lòng dân, con đường kết nối, con đường phát triển”, ông Phan Văn Mãi nhấn mạnh.

Các cơ chế mới đã phát huy tác dụng

Phát lệnh khởi công 3 dự án, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định đây đều là các dự án có tổng mức đầu tư rất lớn, ý nghĩa vô cùng quan trọng. Hạ tầng chiến lược phát triển đến đâu sẽ mở ra không gian phát triển mới đến đó, nhất là về kinh tế – xã hội. Giai đoạn trước (2000 – 2021), do đất nước còn nghèo, nguồn lực còn hạn chế nên cả nước mới đầu tư đưa vào khai thác 1.163 km đường bộ cao tốc. Tuy còn ít nhưng đây là kết quả rất đáng trân trọng, để lại những bài học, kinh nghiệm rất quý giá để triển khai hiệu quả hơn, tốt hơn trong giai đoạn tiếp theo.

Theo Thủ tướng, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đặt mục tiêu đến năm 2030 phấn đấu cả nước có khoảng 5.000 km đường bộ cao tốc. Như vậy, giai đoạn từ năm 2021 – 2030, chúng ta cần phải triển khai đầu tư, xây dựng gấp gần 4 lần số ki lô mét cao tốc đã xây dựng trong hơn 20 năm trước. Trong đó, đến 2025, cần đạt được ít nhất 3.000 km cao tốc. Đây là nhiệm vụ rất nặng nề, song, chúng ta đã có nhiều bài học quý giá để khắc phục những bất cập của giai đoạn trước. Từ đầu nhiệm kỳ (2021) đến nay, cả nước đã khánh thành và đưa vào khai thác thêm 566 km đường cao tốc, nâng tổng số đường cao tốc đang khai thác của cả nước lên 1.729 km. 3 dự án trọng điểm khởi công ngày 18.6 góp phần nâng tổng chiều dài đường cao tốc của các dự án đang thi công, đã khởi công đến hết tháng 6 là 1.756 km. “Nếu quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt thì cơ bản chúng ta có thể hoàn thành mục tiêu cả nước có trên 3.000 km vào năm 2025”, Thủ tướng phát biểu.

Tự tin với mục tiêu trên là bởi người đứng đầu Chính phủ đã ghi nhận những kết quả thành công bước đầu từ việc áp dụng các cơ chế đặc thù riêng có cho 3 dự án đồng loạt khởi công hôm qua. Đó là đẩy mạnh phân cấp phân quyền, giao địa phương làm cơ quan chủ quản thực hiện dự án; Áp dụng cơ chế huy động nguồn lực cho các dự án kết hợp giữa ngân sách T.Ư và địa phương; Áp dụng chỉ định thầu để lựa chọn nhà thầu thi công dự án, qua đó rút ngắn thời gian chuẩn bị để triển khai dự án.

Khẳng định các dự án đủ điều kiện khởi công đúng kế hoạch là kết quả rất đáng ghi nhận, song, Thủ tướng Phạm Minh Chính lưu ý đây mới chỉ là bước đầu, công việc sắp tới còn rất lớn và nhiều thách thức. Do vậy, Thủ tướng yêu cầu các bộ và các địa phương được giao làm cơ quan chủ quản quyết liệt chỉ đạo, đẩy nhanh công tác GPMB các vị trí còn lại. Song song, đảm bảo nguồn vật liệu xây dựng; xây dựng phương án thi công hiệu quả, hợp lý trong bối cảnh cả 3 dự án đều có khối lượng thi công lớn trong khoảng thời gian không dài, với điều kiện thời tiết khó khăn. Đặc biệt quan tâm đến công tác tái định cư, hỗ trợ ổn định sản xuất để người dân có nơi ở mới, có công việc mới, có điều kiện mới và sinh kế mới ít nhất phải bằng và tốt hơn nơi cũ…