Nhận thức vai trò quan trọng của công tác đăng ký, quản lý tạm trú đối với thực hiện nhiệm vụ phòng ngừa, ngăn chặn hiệu quả các loại tội phạm, tệ nạn xã hội (TNXH), năm 2016, Huyện ủy, UBND huyện Duy Tiên (nay là Thị ủy, UBND thị xã Duy Tiên) chỉ đạo triển khai xây dựng mô hình “3 quản, 3 biết” trong quản lý tạm trú, lưu trú tại một số phường, xã trên địa bàn. Sau một thời gian triển khai thực hiện, mô hình đã, đang góp phần tích cực trong công tác đấu tranh, phòng ngừa tội phạm, giữ vững an ninh trật tự (ANTT) ngay từ địa bàn cơ sở.
Phường Bạch Thượng giáp ranh với nhiều xã của huyện Phú Xuyên (Hà Nội), có Khu công nghiệp Đồng Văn I, Đồng Văn II đang hoạt động, gần 300 hộ làm dịch vụ cho thuê nhà trọ (tương ứng trên 2 nghìn phòng) và thường xuyên có trên 2 nghìn nhân khẩu tạm trú. Đây là điều kiện thuận lợi để cấp ủy, chính quyền, nhân dân địa phương đẩy mạnh phát triển kinh tế – xã hội (KT-XH), nhưng đồng thời cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ phát sinh những yếu tố gây mất ổn định về ANTT.
Thực hiện chỉ đạo của UBND thị xã Duy Tiên, năm 2016, Công an phường Bạch Thượng đã tham mưu cấp ủy, chính quyền phường triển khai xây dựng mô hình “3 quản, 3 biết” trong công tác quản lý tạm trú, lưu trú. Theo đó, phường thành lập ban chỉ đạo (BCĐ) thực hiện mô hình và các điểm khai báo tạm trú, thông báo lưu trú tại 7/7 tổ dân phố (TDP). Mỗi điểm khai báo đều phân công, bố trí cán bộ trực, tiếp nhận thông tin khai báo tạm trú, thông báo lưu trú thường xuyên (24/24h), hướng dẫn và tạo điều kiện thuận lợi cho người dân khi giao dịch, thực hiện các thủ tục ngay tại TDP.
Nhờ thực hiện tốt công tác quản lý lưu trú, tạm trú, Công an phường Bạch Thượng đã xác lập nhiều hồ sơ phục vụ công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, TNXH. Từ năm 2016 đến nay, Công an phường phối hợp với lực lượng nghiệp vụ Công an thị xã Duy Tiên triệu tập và tổ chức cho hàng trăm đối tượng hình sự viết cam kết không vi phạm pháp luật; kiểm tra, xử lý hành chính hàng trăm lượt người liên quan đến đăng ký, quản lý cư trú, không khai báo tạm trú, lưu trú, góp phần tích cực trong đấu tranh phòng, chống tội phạm, giữ vững ANTT cơ sở. Ông Lê Văn Quang (TDP Văn Phái, chuyên kinh doanh dịch vụ cho thuê phòng trọ) cho biết: Hiện gia đình tôi có 12 phòng cho thuê trọ, thường xuyên có từ 15 đến 20 nhân khẩu tạm trú. Nhận thức việc kinh doanh nhà trọ nếu không quản lý tốt số người đến thuê trọ sẽ dễ bị đối tượng xấu trà trộn, lợi dụng việc cho thuê phòng để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật, ảnh hưởng xấu đến ANTT địa phương nên các thành viên gia đình luôn thực hiện đầy đủ trách nhiệm, nghĩa vụ của mình trong việc phối hợp làm tốt công tác quản lý tạm trú, lưu trú đối với nhân khẩu đến thuê trọ.
Xác định công tác đăng ký, quản lý tạm trú, tạm vắng trên địa bàn là một trong những nhiệm vụ trọng tâm nhằm nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước về trật tự an toàn xã hội, góp phần quan trọng trong công tác phòng ngừa tội phạm, TNXH, bảo đảm ANTT tại địa bàn, năm 2015, Công an Duy Tiên chỉ đạo Công an thị trấn Đồng Văn (nay là phường Đồng Văn) xây dựng điểm mô hình “3 quản, 3 biết”. Trong đó, “3 quản” là chủ hộ quản; trưởng thôn, TDP quản; công an địa bàn quản (quản lý, nắm chắc số nhân khẩu đến tạm trú, lưu trú tại hộ, cơ sở kinh doanh thuộc địa bàn quản lý, những di biến động về nhân khẩu tạm trú, lưu trú). “3 biết” là: chủ hộ biết; trưởng thôn, TDP biết; công an địa bàn biết (biết mặt, tên, tuổi, nghề nghiệp làm gì, ở đâu, mối quan hệ). Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng thuận của nhân dân, mô hình đã đem lại hiệu quả thiết thực trong công tác phòng, chống tội phạm, TNXH, góp phần bảo đảm ANTT ngay từ địa bàn cơ sở.
Từ hiệu quả thiết thực của mô hình tại phường Đồng Văn, năm 2016, Duy Tiên đã triển khai nhân rộng tại 9 phường, xã trọng điểm về tạm trú, lưu trú gồm Đồng Văn, Duy Minh, Hoàng Đông, Bạch Thượng, Yên Bắc, Châu Giang, Hòa Mạc, Chuyên Ngoại, Trác Văn. Công tác triển khai thực hiện mô hình ở các địa bàn được tiến hành đồng bộ, xác định rõ trách nhiệm của từng cấp, ngành, lực lượng liên quan. UBND các phường, xã thành lập BCĐ mô hình “3 quản, 3 biết” do đồng chí phó chủ tịch UBND phường, xã làm trưởng ban. BCĐ phân công cụ thể nhiệm vụ cho thành viên phụ trách theo dõi, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc việc triển khai thực hiện ở các thôn, TDP; ban hành quy ước phối hợp thực hiện mô hình. Kết quả đến nay, toàn thị xã đã thành lập 81 điểm khai báo tạm trú, lưu trú.
Để nâng cao nhận thức, ý thức tự giác cho nhân dân trong việc tham gia thực hiện mô hình, cấp ủy, chính quyền, lực lượng công an địa phương chú trọng duy trì thường xuyên công tác tuyên truyền, vận động, hướng dẫn nhân dân chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật trong công tác quản lý tạm trú, lưu trú. Cùng với đó, chỉ đạo lực lượng công an phường, xã, trưởng thôn, TDP tăng cường công tác kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật trong quản lý tạm trú, lưu trú, kịp thời nhắc nhở, chấn chỉnh, xử lý nghiêm những trường hợp cố tình vi phạm.
Từ việc triển khai đồng bộ các biện pháp thực hiện mô hình “3 quản, 3 biết” trong công tác quản lý tạm trú, lưu trú, tình trạng vi phạm quy định của pháp luật về cư trú hàng năm đều giảm rõ rệt. Kết quả, từ năm 2025 đến nay, lực lượng công an các phường, xã ở Duy Tiên đã giải quyết thủ tục đăng ký tạm trú cho 13.645 nhân khẩu, tiếp nhận thông báo lưu trú của 93.033 lượt người; tổ chức kiểm tra 4.041 lượt hộ cho thuê trọ, cơ sở cho thuê lưu trú, 12.281 lượt nhân khẩu tạm trú, phát hiện 322 trường hợp vi phạm, xử lý vi phạm hành chính với số tiền 69.800.000 đồng. Thông qua thực hiện tốt công tác quản lý tạm trú, lưu trú đã xác lập 182 hồ sơ trọng hộ về tạm trú, tạm vắng phục vụ công tác nghiệp vụ đấu tranh phòng, chống tội phạm. Sự vào cuộc tích cực của các ban, ngành, đoàn thể, quần chúng nhân dân cũng đã phát hiện và cung cấp 195 tin, tài liệu liên quan đến ANTT , giúp cơ quan công an điều tra, khám phá 25 vụ, bắt 43 đối tượng về hành vi bắt giữ người trái pháp luật, tàng trữ trái phép chất ma túy, trộm cắp tài sản.
Đặc biệt, năm 2022, thực hiện Đề án 06 của Chính phủ về “Phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 – 2025, tầm nhìn đến năm 2030”, Công an thị xã Duy Tiên đã tham mưu với UBND thị xã chỉ đạo duy trì thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ của mô hình “3 quản, 3 biết” gắn với triển khai nhiệm vụ của Đề án 06 trong công tác quản lý tạm trú, lưu trú. Cụ thể: tuyên truyền, vận động, hướng dẫn người dân cài đặt ứng dụng VNeID, kích hoạt định danh điện tử, cấp CCCD gắn chíp, đăng ký tài khoản dịch vụ công trực tuyến để khai báo tạm trú, lưu trú qua dịch vụ công trực tuyến thông qua ứng dụng VNeID, cổng dịch vụ công quốc gia, cổng dịch vụ công Bộ Công an; triển khai xây dựng mô hình điểm về “thông báo lưu trú qua phần mềm ASM tại các cơ sở kinh doanh lưu trú, cơ sở khám, chữa bệnh”… góp phần cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho chủ cơ sở kinh doanh lưu trú, chủ hộ cho thuê trọ, người đến tạm trú, lưu trú khai báo đăng ký tạm trú.
Đồng chí Ngô Văn Liên, Chủ tịch UBND thị xã Duy Tiên cho biết: Việc xây dựng, nhân rộng mô hình “3 quản, 3 biết” là việc làm hết sức ý nghĩa, nhằm nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên, nhân dân trong phát huy tính chủ động, tự giác chấp hành quy định về khai báo, đăng ký tạm trú, lưu trú. Đồng thời, góp phần tích cực trong công tác phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn có hiệu quả đối với tội phạm, hành vi vi phạm pháp luật, TNXH và bảo đảm ANTT trên địa bàn. Từ hiệu quả thiết thực của mô hình, trong năm 2023, Huyện ủy, UBND thị xã đã chỉ đạo nhân rộng thực hiện đối với các phường, xã còn lại trên địa bàn toàn thị xã.
Có thể khẳng định: mô hình “3 quản, 3 biết” trong công tác quản lý lưu trú, tạm trú trên địa bàn thị xã Duy Tiên đã và đang phát huy hiệu quả tích cực, rõ nét trong công tác đấu tranh, phòng ngừa tội phạm, giữ vững ANTT ở cơ sở. Thông qua duy trì thực hiện mô hình, chủ hộ cho thuê trọ, chủ cơ sở cho thuê lưu trú, tổ trưởng TDP, lực lượng công an cơ sở phối hợp chặt chẽ trong công tác quản lý lưu trú, tạm trú theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mỗi lực lượng tham gia, thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật và chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương về công tác đăng ký, quản lý tạm trú, thông báo lưu trú, góp phần bảo đảm ANTT phục vụ nhiệm vụ phát triển KT-XH ở địa phương.
Trần Ích
