Máy bay hoạt động thế nào khi sương mù dày đặc?

Sương mù ở sân bay có thể gây rối loạn hoạt động của hãng hàng không. Tùy vào từng mùa, sương mù dẫn tới hàng nghìn vụ hoãn/hủy bay trên khắp thế giới mỗi năm. Vào mùa đông, nhiệt độ lạnh đi kèm độ ẩm cao sẽ kéo theo rủi ro sương mù lớn hơn. Vì vậy, những vụ hoãn/hủy bay có xu hướng xảy ra vào mùa đông.

Trong điều kiện thông thường, kiểm soát viên không lưu (ATC) và phi công có thể điều khiển máy bay di chuyển thông qua bản đồ và dữ liệu hình ảnh. Tuy nhiên, khi sương mù xuất hiện ở sân bay và tầm nhìn giảm xuống dưới 600 m, sân bay chuyển sang Quy trình tầm nhìn thấp (LVP). LVP điều chỉnh đáng kể hoạt động để đảm bảo có nhiều không gian và thời gian hơn trên sân bay để tiến hành thao tác an toàn.

Phần phức tạp nhất khi bay trong sương mù không phải lúc cất cánh hay hạ cánh mà là lúc chạy trên đường băng. Do tầm nhìn kém trên sân bay, phi công và ATC buộc phải dựa vào bản đồ và liên lạc hạn chế. Khi bắt đầu chạy, máy bay phải tới điểm lấy hướng ở xa hơn bình thường hàng trăm mét để đạt khoảng cách tối đa lúc cất cánh.

Theo The Points Guy – một phi công, thừa nhận chạy trên đường băng còn phức tạp hơn nữa do tiến vào đường băng trong điều kiện tầm nhìn thấp có thể gây ra thảm họa. Đó là lý do tại sao phi công chọn ngừng chạy hoàn toàn và liên lạc với ATC ngay cả khi khả năng họ không biết vị trí chính xác ở mức nhỏ nhất.

Cất cánh

Sau khi máy bay tới đường băng thành công, phi hành đoàn phải đánh giá lại điều kiện tầm nhìn. Mỗi loại máy bay và sân bay có tầm nhìn tối thiểu để cất cánh, thay đổi tùy theo vị trí trên đường băng. Chỉ khi máy bay đáp ứng tiêu chí tầm nhìn tối thiểu ở mọi điểm trên đường băng, ATC mới cho phép phương tiện bắt đầu cất cánh.

Ngoài ra, đường băng cần quang đãng cho tới khi máy bay ở trong không trung, có nghĩa những máy bay khác không được tiến vào điểm lấy hướng trước khi phương tiện phía trước an toàn trên cao. Đây là một trong những lý do gây trễ chuyến. Sau khi quá trình lăn bánh lấy đà cất cánh bắt đầu, phi công cần đảm bảo máy bay chạy hoàn hảo ở chính giữa đường băng và theo dõi bất kỳ điều gì khác thường.

Hạ cánh

Hạ cánh trong LVP cũng là một nhiệm vụ phức tạp. Do tầm nhìn tối thiểu để hạ cánh thủ công là 550 m, phi công phải dựa vào chế độ autopilot để hạ cánh. Nhằm tiếp đất ở nơi có tầm nhìn thấp, các sân bay cần có hệ thống hỗ trợ hạ cánh để kết nối với máy bay trong sương mù dày.

Sau khi ATC đồng ý hạ cánh, phi công bật chức năng tự động autoland để đáp xuống đường băng và hoàn thành tiếp đất trong khi theo dõi hệ thống nhằm đảm bảo mọi thứ diễn ra suôn sẻ. Họ chỉ lấy lại quyền kiểm soát khi máy bay đã hạ cánh và bắt đầu chạy tới nhà ga. Giống như lúc cất cánh, đường băng cần quang đãng cho tới khi máy bay hết quãng đường.

Sân bay nhiều sương mù nhất thế giới nằm ở California. Sân bay Arcata-Eureka trải qua nhiều ngày sương mù đến mức Hải quân Mỹ dùng nơi này để thử nghiệm hệ thống giảm sương mù và huấn luyện cho mọi thời tiết.

An Khang (Theo Simple Flying)