Trang chủVăn hóa - Xã hộiY tếLý giải hiện tượng 'tâm lý yếu' khi gặp áp lực

Lý giải hiện tượng ‘tâm lý yếu’ khi gặp áp lực


Lý giải hiện tượng 'tâm lý yếu' khi gặp áp lực - Ảnh 1.

Ảnh minh họa

“Chúng ta thấy hiện tượng này ở khắp nơi, trong thể thao và cả ngoài lĩnh vực thể thao”, ông Steven Chase, nhà thần kinh học tại Đại học Carnegie Mellon ở Pittsburgh (Mỹ), chia sẻ.

Chase và các đồng nghiệp đã nghiên cứu điều gì xảy ra trong não bộ khiến hiệu suất giảm mạnh, và công bố kết quả trên tạp chí Neuron ngày 12-9.

Hiện tượng sụp đổ dưới áp lực không chỉ xảy ra ở con người. Giống như một tay vợt có thể đánh trượt cú đánh quyết định, khỉ cũng có thể kém hiệu quả trong những tình huống có phần thưởng cao.

Tình huống “jackpot” của tâm lý

Nhóm nghiên cứu thiết lập một bài kiểm tra máy tính, trong đó khỉ vàng nhận phần thưởng sau khi di chuyển con trỏ nhanh chóng và chính xác đến mục tiêu. Mỗi lần thử nghiệm đều có dấu hiệu cho biết phần thưởng sẽ nhỏ, vừa, lớn hay “jackpot” (độc đắc). 

Phần thưởng jackpot hiếm gặp và có giá trị đặc biệt, tạo ra tình huống có tính tỉ lệ “cược nhiều, ăn nhiều”.

Sử dụng một con chip nhỏ được cấy vào não khỉ và phủ điện cực, nhóm nghiên cứu theo dõi hoạt động thần kinh thay đổi như thế nào khi nhận được các phần thưởng khác nhau. Con chip được đặt ở vỏ não vận động, một vùng của thùy trán kiểm soát chuyển động.

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng trong những tình huống “jackpot”, hoạt động của các tế bào thần kinh liên quan đến việc chuẩn bị vận động giảm xuống. Việc chuẩn bị vận động là cách não bộ tính toán để hoàn thành một chuyển động – tương tự như việc nhắm mũi tên vào mục tiêu trước khi bắn. Sự suy giảm trong việc chuẩn bị vận động có nghĩa là não bộ của khỉ chưa sẵn sàng, và do đó chúng hoạt động kém hiệu quả.

Kết quả này “giúp chúng ta hiểu hành vi được điều chỉnh bởi kết quả phần thưởng không phải là tuyến tính”, bà Bita Moghaddam – nhà thần kinh học hành vi tại Đại học Khoa học và Sức khỏe Oregon ở Portland, đưa ra nhận xét.

Ở một mức độ nào đó, “bạn không nhất thiết thể hiện tốt hơn khi phần thưởng tăng lên”, Moghaddam nói. Bà cho rằng sẽ rất thú vị khi thấy các vùng não khác phản ứng như thế nào trong những tình huống phần thưởng jackpot, vì có thể nhiều vùng não cùng tham gia vào quá trình này.

Duy trì hiệu suất vận động

Các nhà nghiên cứu sau đó tìm hiểu lý do tại sao việc chuẩn bị vận động suy giảm trong những tình huống có tính đặt cược cao. 

Một phân tích về mối liên hệ giữa động lực của phần thưởng và sự chuẩn bị thần kinh với hiệu suất vật động của khỉ cho thấy khi phần thưởng tăng lên, hoạt động thần kinh đạt đến mức chuẩn bị tối đa. 

Đối với những phần thưởng lớn hơn nữa, sự chuẩn bị bắt đầu “xuống dốc”, đẩy não bộ ra khỏi vùng tối ưu cho hiệu suất. Các nhà nghiên cứu gọi đây là giả thuyết “thiên vị thần kinh”.

Chase cho biết nhóm nghiên cứu cũng quan tâm đến việc liệu có thể tránh được hiện tượng “sụp đổ tâm lý” do áp lực hay không, hay liệu kết quả nghiên cứu não bộ có thể giúp tối ưu hóa hiệu suất vận động. 

Tuy nhiên, ông khẳng định nhóm nghiên cứu trước tiên cần phải nghiên cứu hiện tượng này nhiều hơn ở người.



Nguồn: https://tuoitre.vn/ly-giai-hien-tuong-tam-ly-yeu-khi-gap-ap-luc-20240913054946364.htm

Cùng chủ đề

Giá cà phê: Mở mắt là thấy giảm

Nối tiếp 'lao dốc' của giá cà phê những ngày cuối tháng 10, đầu tháng 11 giá cà phê trong nước tiếp tục giảm. Từ 109.000 đồng/kg, cà phê rớt giá còn khoảng 106.000 đồng/kg. Ghi nhận thị trường, ngày 3-11 giá cà phê...

Một người trúng độc đắc Vietlott gần 149 tỷ đồng

Tấm vé may mắn trúng Jackpot 1 (độc đắc) của sản phẩm Power 6/55 có bộ số gồm: 05 - 19 - 27 - 29 - 42 - 47.Sau khi trừ thuế thu nhập cá nhân theo quy định, chủ nhân tấm vé sẽ thực lĩnh khoảng 134 tỷ đồng. Giải Jackpot 2 trị giá hơn 3,7 tỷ đồng không có vé trúng.Tại kỳ quay 1.260 sản phẩm Mega 6/45 ngày 6/10, Vietlott cũng xác định có 1...

Nếu đắc cử, chính sách thuế quan của ông Donald Trump có ảnh hưởng như thế nào đến nền kinh tế Mỹ?

Nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng chính sách thuế quan của ông Donald Trump có thể gây áp lực lên giá tiêu dùng, ảnh hưởng đến việc làm của nhiều người dân Mỹ. Khi cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ đang bước vào giai đoạn nước rút, ông Donald Trump gần đây đã đưa ra nhiều đề xuất về việc tăng thuế nhập khẩu đối với hàng hóa nước ngoài. Ông Donald Trump chia sẻ về chính sách thế quan tại trụ...

Cần gỡ nút thắt, áp lực vô hình đang bủa vây nhà giáo

Xin hãy bình tĩnh phân định rạch ròi giữa đúng - sai, phải - trái để đối xử công bằng với người thầy và gỡ từng nút thắt, cởi trói áp lực vô hình đang bủa vây nhà giáo. Những tín hiệu tích cực...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Việt Nam và Úc trao đổi kinh nghiệm về chủ đề phụ nữ, hòa bình và an ninh

Ngày 8-11, tại Hà Nội, các lực lượng gìn giữ hòa bình Việt Nam và Úc đã tổ chức buổi trao đổi kinh nghiệm về chủ đề phụ nữ, hòa bình và an ninh trong hoạt động gìn giữ hòa bình Liên Hiệp Quốc. ...

Sinh viên năm cuối cô đơn nhất nhưng ít bị căng thẳng học đường

Kết quả một nghiên cứu vừa được công bố cho thấy mức độ cô đơn của sinh viên năm tư có xu hướng tập trung cao nhất trong tất cả sinh viên các năm. Công trình nghiên cứu "Mối quan hệ giữa sự cô...

Yoga có thể giúp giảm đau lưng dưới

Thực hành yoga thường xuyên có thể giảm đau lưng dưới, cải thiện giấc ngủ và giảm phụ thuộc vào thuốc giảm đau, theo một nghiên cứu của các nhà nghiên cứu tại Cleveland Clinic. Những người tham gia chương trình yoga trực tuyến...

TP.HCM bắt đầu phê duyệt 8 dự án cho vay hỗ trợ từ 50-100% lãi suất

Hiện đã có 8 dự án thuộc các lĩnh vực đầu tư hạ tầng, y tế, văn hóa, giáo dục được phê duyệt cho vay hỗ trợ 50-100% lãi suất từ nguồn ngân sách TP.HCM. Bên cạnh nguồn vốn vay trung - dài hạn...

Tuyển futsal Việt Nam vào chung kết sau cuộc lội ngược dòng kịch tính trước tuyển Úc

Đội tuyển futsal Việt Nam lội ngược dòng 5-4 đầy kịch tính trước tuyển futsal Úc trong trận bán kết Giải futsal Đông Nam Á 2024. Tuyển futsal Việt Nam thắng Úc 5-4 để vào chung kết - Ảnh: ASEAN FUTSAL Chiều 8-11, tuyển futsal Việt Nam chơi trận bán kết giải futsal Đông Nam Á 2024 với tuyển futsal Úc trên sân Termial 21 Korat ở Thái Lan. Cú sốc cho tuyển futsal Việt Nam Tuyển futsal Úc đã tiến bộ nhiều trong những...

Bài đọc nhiều

5 loại thực phẩm không nên ăn cùng chuối

Mặc dù chuối là một loại trái cây giàu dinh dưỡng nhưng theo y học cổ truyền Ấn Độ, sự kết hợp chuối và một số thực phẩm sẽ gây khó chịu cho hệ tiêu hóa đối với một nhóm người. Chuối và sữa đều là những thực phẩm có giá trị dinh dưỡng, nhiều người vẫn kết hợp chuối với sữa thành món sinh tố chuối mà không thấy vấn đề gì. Tuy nhiên, trong quan điểm của y học...

Bác sĩ bối rối tìm nguyên nhân gây uốn ván cho người đàn ông 65 tuổi

Ngày 6/11, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới thông tin về 1 ca mắc uốn...

Hơn 400 gian hàng quy tụ tại Hội chợ dược liệu, y dược cổ truyền toàn quốc năm 2024

GĐXH – Hội chợ quy tụ 425 gian hàng của hơn 300 tổ chức, doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh dược liệu, thuốc cổ truyền, cơ sở nuôi trồng dược liệu, bệnh viện y học cổ truyền, Hội Đông y trong nước và quốc tế. ...

Kiểm soát bếp ăn tập thể trường học

Theo báo cáo của Sở Y tế Hà Nội, tính đến nay, TP.Hà Nội đã kiểm tra, truy xuất nguồn gốc thực phẩm tại 20 cơ sở bếp ăn tập thể trường học. Trong đó, có 15 cơ sở đạt, xét nghiệm nhanh đạt 190/190 mẫu. Theo báo cáo của Sở Y tế Hà Nội, tính đến nay, TP.Hà Nội đã kiểm tra, truy xuất nguồn gốc thực phẩm tại 20 cơ sở bếp ăn tập thể trường học. Trong...

Cùng chuyên mục

Mới nhất

Cận cảnh máy bay Yak-130 được tìm thấy tại Vườn Quốc gia Yok Đôn

Chiều 8/11, một lãnh đạo Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Đắk Lắk cho biết các đơn vị sẽ báo cáo, xin ý kiến chỉ đạo của Bộ Quốc phòng để có hướng xử lý tiếp theo. Theo đó,...

Họp triển khai ứng phó bão số 7

Sáng ngày 06/11, Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia phát tin cơn bão YINXING gần biển Đông với cường độ cấp 13, giật cấp 16; sáng ngày 08/11, bão YINXING đi vào vùng biển phía Đông của khu vực Bắc biển Đông và trở thành cơn bão số 7 năm 2024. Hồi 13h00 ngày 08/11, vị trí tâm...

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng làm việc với Trưởng các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài

(MPI) - Ngày 08/11/2024, tại trụ sở Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đã chủ trì buổi làm việc với Trưởng cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài. Tham dự buổi làm việc có Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đỗ Hùng...

Diễn đàn “Hợp tác toàn cầu trong phát triển nguồn nhân lực cho ngành công nghiệp bán dẫn”

(MPI) - Trong khuôn khổ các hoạt động của chuỗi sự kiện Triển lãm ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam 2024, chiều ngày 08/11/2024, tại Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) cơ sở Hòa Lạc đã diễn ra Diễn đàn “Hợp tác toàn cầu trong phát triển nguồn nhân lực cho ngành công nghiệp...

Thủ tướng Phạm Minh Chính đón chuyến tàu nhanh ASEAN xuất phát từ Hà Nội đến Trùng Khánh

Ngày 8/11, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính thăm Trung tâm Logistics quốc tế Trùng Khánh, Trung Quốc và đón chuyến tàu nhanh ASEAN xuất phát từ Hà Nội tới đây. Đây là một trong những hoạt động trong chương trình tham dự Hội nghị thượng đỉnh Hợp tác tiểu vùng Mekong mở rộng (GMS) lần thứ...

Mới nhất