ປະຫວັດສາດນັບພັນປີຂອງອຸດສາຫະກຳຜ້າໄໝຂອງຫວຽດນາມ

ຜ້າໄໝ ຫວຽດນາມ ຕິດພັນກັບໄລຍະທີ່ເຈົ້າຊີວິດ ຫງວຽນແທ່ງ ຂະຫຍາຍໄປພາກໃຕ້. ສະຕະວັດທີ 17, ນະຄອນ ໂຮ່ຍອານ ຢູ່ແຄມແມ່ນ້ຳ Thu Bon, ເຄີຍເປັນດິນແດນຂອງເມືອງ ຢິດນາມ, ໄດ້ມີຊື່ສຽງໂດ່ງດັງໃນເລື່ອງ “ຜູ້ຊາຍປູກມອນ, ຜູ້ຍິງທໍໄໝ”.

Heritage•22/02/2025

ເລື່ອງລາວຂອງທ່ານນາງ Tam Tang ໄດ້ດຶງດູດຄົນລຸ້ນຫຼັງຍ້ອນຄວາມຮັກແພງລະຫວ່າງທ່ານນາງ ແລະ ພຣະຜູ້ເປັນເຈົ້າເທືອງ ຫງວຽນຟຸກລານ. ເມື່ອກາຍເປັນແມ່ຂອງປະເທດຊາດ, ນາງໄດ້ຊຸກຍູ້ການພັດທະນາກະສິກຳ. ປະຊາຊົນຢູ່ທີ່ນີ້ໄດ້ສົມທົບບັນດາຄວາມຮູ້ຈາກ ດົ່ງງ໋າຍ ກັບປະສົບການປູກມອນລ້ຽງມ້ອນ ແລະ ລ້ຽງແພໄໝຂອງຊາວເຜົ່າ ມົ້ງ ແລະ ຄວາມລັບການທໍຜ້າໄໝຂອງຊາວ ມິງຮົ່ງ ເພື່ອສ້າງເປັນຜະລິດຕະພັນຜ້າໄໝທີ່ມີຄຸນນະພາບຫຼາຍຊະນິດ.

ໃນປຶ້ມ ຝູບຽນທາບລູ, ເລກີໂດນ ໄດ້ຍ້ອງຍໍຄຸນນະພາບຂອງຜ້າໄໝກວາງວ່າ: “ຜ້າໄໝ, ຜ້າໄໝ, ຜ້າໄໝ, ລວດລາຍ, ດອກໄມ້ທີ່ມີສີມືດີ” ແລະ “ຊາວແຂວງ ແທງ ແລະ ດ້ຽນ ລ້ວນແຕ່ສາມາດທໍຜ້າໄໝ, ຜ້າແພ, ໄໝ, ແພດອກໄມ້ທີ່ມີສີສັນພິເສດຄືຂອງກວາງຕຸ້ງ”. ພາຍໃຕ້ການເປັນເຈົ້ານາຍ ຫງວຽນ, ຜ້າໄໝດິບ ແລະ ຜ້າໄໝຈາກກວາງ ແລະ ດ່າໜັງ ໄດ້ສົ່ງອອກໄປບັນດາປະເທດອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ ແລະ ຕາເວັນຕົກ ໃນແຕ່ລະປີຜ່ານທ່າເຮືອ ໂຮ້ຍອານ. ສະຖານທີ່ນີ້ໄດ້ກາຍເປັນສູນຂ້າມຜ່ານຂອງເສັ້ນທາງຜ້າໄໝສາກົນ, ເຊື່ອມຕໍ່ຕາເວັນອອກກັບຕາເວັນຕົກໃນຍຸກກາງຂອງປະຫວັດສາດ.

ດ້ວຍປະຫວັດສາດນັບພັນປີ, ແຕ່ເພື່ອໃຫ້ ຫວຽດນາມ ມີຊື່ໃນແຜນທີ່ຜ້າໄໝໂລກທີ່ທັນສະໄໝ, ບັນດາໝູ່ບ້ານຫັດຖະກຳພື້ນເມືອງບໍ່ພຽງພໍ, ຕ້ອງມີການຫັນປ່ຽນຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງ ແລະ ບ່າວລົກແມ່ນຄຳຕອບ. ປະຈຸບັນ, ເມື່ອເວົ້າເຖິງຂະແໜງການຜ້າໄໝຂອງຫວຽດນາມ, ພວກຂ້າພະເຈົ້າບໍ່ສາມາດຍົກອອກມາໄດ້ແຕ່ກ່າວເຖິງບ່າລົກ (ລຳດົງ), ເຊິ່ງໄດ້ຮັບຖືວ່າ “ນະຄອນຫຼວງຜ້າໄໝ” ຂອງຫວຽດນາມ. ບ່າລົກໄດ້ເກີດຂຶ້ນໃນຊຸມປີ 70 ຂອງສະຕະວັດທີ 20, ແຕ່ຍ້ອນເງື່ອນໄຂທຳມະຊາດທີ່ສະດວກ ແລະ ການວາງແຜນການເປັນສູນກາງຂອງລັດ, ໄດ້ພັດທະນາຢ່າງແຂງແຮງ, ປະຈຸບັນກວມປະມານ 70% ຍອດມູນຄ່າຜະລິດຕະພັນຜ້າໄໝຂອງທົ່ວປະເທດ. ຜ້າໄໝ ບ໋າວລ໊ກ ກ້າວຂຶ້ນສູ່ລະດັບຄວາມສະຫຼາດ ແລະ ມີຄຸນຄ່າທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະ.

ປະຈຸບັນ, ບ່າລົກມີ 30 ກວ່າວິສາຫະກິດຜະລິດ ແລະ ຄ້າຂາຍຜ້າໄໝ. ແຕ່ລະປີບັນລຸໄດ້ 1.200 ໂຕນ, ຜ້າໄຫມ 5 ລ້ານແມັດ. ຜ້າໄໝ ບ໋າວລົກ ໄດ້ບໍລິໂພກພາຍໃນ ແລະ ສົ່ງອອກ, ປະກອບສ່ວນສຳຄັນເຂົ້າໃນການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມຂອງທ້ອງຖິ່ນ. ໃນປີ 2023 ດຽວນີ້, ຍອດມູນຄ່າການສົ່ງອອກຜ້າໄໝດິບບັນລຸເກືອບ 72 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ, ເປັນລະດັບສູງສຸດທີ່ສຸດ.

ເຫັນໄດ້ວ່າ ດ້ວຍແຫຼ່ງທຶນພື້ນເມືອງອັນລ້ຳຄ່າ, ແຫຼ່ງວັດຖຸດິບອັນກ້ວາງຂວາງ, ຜ້າໄໝຄຸນນະພາບສູງ, ຄວາມສາມາດບົ່ມຊ້ອນຂອງກຳມະກອນທີ່ດຸໝັ່ນ, ມີສີມື, ຜ້າໄໝທີ່ສວຍສົດງົດງາມໄດ້ຮັບການປະດິດສ້າງ, ມີບັນດາຈຸດວັດທະນະທຳທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະຂອງຊາວ ຫວຽດນາມ.

ວາລະສານມໍລະດົກ