Trong hệ thống chức sắc của người Chăm Bàlamôn, ngoài đội ngũ tăng lữ pashe còn có cả hệ thống chức sắc dân gian như thày kéo đàn kanhi, thày vỗ trống basanưng, thày bóng, bà bóng khu vực tôn giáo, bà bóng dòng tộc… Các chức sắc dân gian này đều phải trải qua lễ tôn chức khá phức tạp, đặc biệt là lễ tôn chức bà bóng dòng tộc.
Vietnam.vn giới thiệu đến quý vị về nghi lễ này qua bộ ảnh ” Lễ phong chức Muk Pajaw (Bà Bóng)” của tác giả Nguyễn Văn Anh. Trong hệ thống chức sắc của người Chăm Bàlamôn, Muk Pajaw (bà Bóng) có một vị trí quan trọng. Muk Pajaw cùng với các vị tu sĩ khác thực hiện các nghi lễ như tang ma, nhập kut cho cộng đồng. Trong các nghi lễ, thông qua hành động múa thiêng, Muk Pajaw có thể giao tiếp với thần linh, đấng siêu hình, ban phước lành hoặc trừng phạt, gieo rắc tai ương, bệnh tật cho con người. Khi Muk Pajaw chưa đạt yêu cầu cần phải thay, hoặc Muk Pajaw cũ chết đi, thì người Chăm lại bầu Muk Pajaw mới. Muk Pajaw mới phải là người mạnh khỏe, không bệnh tật, có chồng, có con, cuộc sống gia đình ổn định về kinh tế, hòa thuận về quan hệ xã hội, biết múa lễ và các nghi thức làm lễ. Đây là một nghi lễ chứa đựng nhiều giá trị văn hóa, nghệ thuật đặc sắc, vai trò Muk Pajaw với quan niệm nữ thần và thờ mẫu là rất quan trọng trong đời sống tâm linh của người Chăm. Bộ ảnh được tác giả gửi tham dự Cuộc thi Ảnh và Video Việt Nam hạnh phúc – Happy Vietnam, do Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức.
Mỗi dòng tộc phải có một bà bóng muh rija, thực hiện các nghi lễ của dòng tộc như lễ rija praung, rija dyaw, rija harei… Trong các nghi lễ, thông qua hành động múa thiêng, bà bóng có thể giao tiếp với thần linh, đấng siêu hình, ban phước lành hoặc trừng phạt, gieo rắc tai ương, bệnh tật cho con người.
Lễ tôn chức bà bóng dòng tộc nằm trong lễ hội lớn rija praung, thuộc hệ thống lễ hội rija của người Chăm.
Lễ bà bóng được tổ chức khi trong tộc họ có người bị bệnh tật, gặp nhiều tai ương, họ cho rằng mình đang bị thần linh trừng phạt và phải tìm được nguyên nhân. Có thể do dòng tộc chưa thực hiện tốt các nghi lễ, hoặc do bà bóng dòng tộc chưa đạt yêu cầu, cần phải thay.
Để thay bà bóng, phải chọn người đảm bảo đủ các tiêu chuẩn và tổ chức lễ tôn chức bà mới. Bà bóng phải là người trong tộc họ, mạnh khỏe, không bệnh tật, có chồng, có con, cuộc sống gia đình ổn định về kinh tế, hòa thuận về quan hệ xã hội, biết múa lễ và các nghi thức làm lễ.
Năm 2024, Cuộc thi ảnh và Video “Việt Nam hạnh phúc – Happy Vietnam” tiếp tục được Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp với Hội Nghệ sỹ Nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức trên trang web https://happy.vietnam.vn dành cho tất cả công dân Việt Nam và người nước ngoài từ 15 tuổi trở lên. Cuộc thi nhằm tôn vinh những cá nhân và tập thể có những sản phẩm thông tin tích cực, đóng góp thiết thực vào việc tuyên truyền, quảng bá hình ảnh đẹp về Việt Nam ra thế giới. Qua đó giúp người dân trong nước, đồng bào ở nước ngoài và bạn bè quốc tế tiếp cận những hình ảnh chân thực về đất nước, con người Việt Nam, thành tựu của Việt Nam trong bảo đảm quyền con người, hướng tới một Việt Nam hạnh phúc.
Mỗi hạng mục dự thi (ảnh và video) có các giải thưởng và giá trị giải thưởng như sau:
– 01 Huy chương Vàng: 70.000.000đ
– 02 Huy chương Bạc: 20.000.000đ
– 03 Huy chương Đồng: 10.000.000đ
– 10 giải Khuyến khích: 5.000.000đ
– 01 tác phẩm được bình chọn nhiều nhất: 5.000.000đ
Các tác giả đạt giải sẽ được Ban Tổ chức mời tham dự Lễ công bố và trao giải thưởng và giấy chứng nhận trên sóng truyền hình trực tiếp của Đài Truyền hình Việt Nam.
Vietnam.vn
