Quý vị hãy cùng tìm hiểu về lễ ma khô của đồng bào Lô Lô qua bộ ảnh “Lễ ma khô của người Lô Lô đen Cao Bằng” của tác giả Nguyễn Văn Tiệp. Bộ ảnh được tác giả gửi tham dự Cuộc thi Ảnh và Video Việt Nam hạnh phúc – Happy Vietnam, do Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức.
Trong lễ ma khô, người ta mổ bò, lợn để cúng tế người đã mất. Phần đặc sắc trong nghi lễ ma khô là điệu múa trống đồng. Trống đồng là đồ vật rất quý của người Lô Lô đen, vì vậy, trong những ngày bình thường, họ cất giữ cất kỹ hoặc chôn dưới đất để tránh bị hư hỏng hoặc mất trộm. Chỉ khi gia đình, dòng họ tổ chức nghi lễ phải dùng đến trống đồng họ mới đưa ra. Đến bây giờ, người dân vẫn giữ được cặp trống đồng, thường dùng trong “lễ ma khô”
Lễ có các phần chính như lễ mời bà con đến, lễ mời cậu non, cậu già và cần có sự trợ giúp của các thầy cúng. Cậu non ở đây là những người thân của con dâu, còn cậu già ở đây chính là những người thân bên mẹ.
Phần lễ này cũng rất trang trọng, mọi người đang mặc trang phục làm lễ đều đi thành đoàn ra đón và mang theo gánh riệu, nước, đồ lễ để đón cậu già, cậu trẻ lên nhà uống nước, ăn cơm và đồng thời hát những câu hát bằng tiếng Lô Lô, có lẽ nội dung thể hiện sự cảm ơn những người thân từ xa đến dự lễ chia buồn cùng gia chủ và thể hiện sự đau buồn vì đã mất đi người thân, nhưng nội dung chi tiết chỉ có họ mới hiểu được.
Trong lễ ma khô, trống đồng được treo lên cao ngang người. Sau đó, thầy cúng thắp hương rồi tưới rượu lên mặt trống và thân trống. Xong công đoạn này, thầy cúng đánh trống mời bà con hàng xóm, anh em họ hàng gần xa đến chia buồn cùng gia đình và làm lễ đưa hồn người chết về nơi an nghỉ cuối cùng. Tiếng trống đồng vang lên, tất cả đều cùng một điệu múa đồng đều và uyển chuyển, chỉ khi nào tiếng trống dừng, họ mới dừng lại.
Người Lô Lô đen tại xóm Khuổi Khon, xã Kim Cúc (Bảo Lạc, Cao Bằng) hiện nay vẫn giữ được nét truyền thống trong phong tục tập quán của mình qua các hoạt động tín ngưỡng tâm linh, đặc biệt là lễ ma khô. Lễ ma khô là một nền văn hóa đã có từ lâu đời mà khác biệt hoàn toàn với những dân tộc khác. Mặc dù đã được lược bớt nhiều thời gian tổ chức lễ để tránh tốn kém nhưng không vì thế mà mất đi sự linh thiêng, thành kính đối với người đã khuất. Khuổi Khon đang cố gắng xây dựng một làng du lịch cộng đồng thân thiện thu hút khách du lịch muốn khám phá, trải nghiệm đời sống phong tục của người Lô Lô, giúp cho người dân nơi đây có thêm thu nhập.
Vietnam.vn
