Tối 14/2, tại Khu di tích Quốc gia đặc biệt Địa điểm Chiến thắng Xương Giang, Thành ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ thành phố Bắc Giang tổ chức lễ hội kỷ niệm 597 năm Chiến thắng Xương Giang (1427-2024) và công bố Quyết định của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) đưa lễ hội Xương Giang vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Phát biểu tại buổi lễ, lãnh đạo UBND thành phố Bắc Giang cho biết, ngược dòng lịch sử, mùa xuân năm 1427, nơi đây đã diễn ra trận quyết chiến của quân dân Đại Việt, buộc Vương Thông ở Đông Quan phải đầu hàng.
Chiến thắng Chi Lăng – Xương Giang là điển hình của nghệ thuật quân sự “Lấy ít địch nhiều, lấy yếu thắng mạnh”, là biểu tượng của sức mạnh, tinh thần và ý chí quyết thắng của dân tộc Việt Nam. Chấm dứt 20 năm đô hộ của Nhà Minh, trở thành một dấu son chói lọi, viết thêm trang sử vẻ vang trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta.
Để ăn mừng chiến thắng, năm 1428, sau khi lên ngôi, vua Lê Lợi đã mở hội khao quân, tuyên đọc “Đại cáo Bình Ngô”.
Từ đó về sau, nhân dân địa phương tổ chức rước lễ vật về thành Xương Giang làm lễ tế, mở hội ăn mừng chiến thắng, dâng hương tưởng nhớ tới các anh hùng, nghĩa sỹ Lam Sơn và nối tiếp cho đến nay. Lễ hội được duy trì ở quy mô cấp thành phố, mang giá trị văn hóa và tinh thần sâu sắc của vùng đất Kinh Bắc – Bắc Giang.
Với những giá trị to lớn trong lịch sử, Địa điểm chiến thắng Xương Giang, thành phố Bắc Giang đã được Bộ VHTTDL công nhận xếp hạng Di tích lịch sử cấp Quốc gia năm 2009 và Thủ tướng Chính phủ công nhận Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt năm 2019.
Ngày 10/11/2023, Bộ trưởng Bộ VHTTDL có quyết định về việc đưa lễ hội Xương Giang, thành phố Bắc Giang vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Tại buổi lễ, thừa ủy quyền của Bộ trưởng Bộ VHTTDL, Bí thư Tỉnh ủy Bắc Giang Dương Văn Thái trao chứng nhận, tặng lẵng hoa chúc mừng lễ hội Xương Giang, thành phố Bắc Giang được đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Sau màn trống khai hội, là Chương trình nghệ thuật đặc biệt với chủ đề “Chiến thắng Xương Giang – muôn thuở còn truyền” gồm 3 phần: “Xương Giang – Bản hùng ca vang mãi”; “Bài ca đất nước; “Bắc Giang – niềm tin, khát vọng”.
Ngày 15/2 (tức mùng 6 tháng Giêng), lễ hội Xương Giang tiếp tục với các đoàn rước; thỉnh chiêng, thỉnh trống khai hội; trình diễn di sản văn hóa phi vật thể; trình diễn thư pháp; trưng bày ảnh, không gian văn hóa chợ quê; liên hoan hương sắc ẩm thực; chiếu phim hoạt hình lịch sử chiến thắng Xương Giang, các trò chơi dân gian…
