Quốc hội vừa thông qua Luật Tổ chức Tòa án nhân dân (TAND), trong đó quyết định giữ nguyên quy định TAND cấp tỉnh, TAND cấp huyện như luật hiện hành.
Tiếp tục kỳ họp thứ 7, sáng 24/6, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật Tổ chức TAND, với 459/464 đại biểu có mặt tán thành (bằng 94,25% tổng số đại biểu Quốc hội).
Trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cho biết, liên quan đề xuất đổi mới Tòa án nhân dân cấp tỉnh, Tòa án nhân dân cấp huyện theo thẩm quyền xét xử (khoản 1 Điều 4), do còn ý kiến khác nhau nên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo xây dựng 2 phương án và xin ý kiến các vị đại biểu Quốc hội bằng phiếu.
Cụ thể, phương án 1: Giữ nguyên quy định của Luật hiện hành về TAND cấp tỉnh, TAND cấp huyện.
Phương án 2: Đổi mới TAND cấp tỉnh thành TAND phúc thẩm, TAND cấp huyện thành TAND sơ thẩm.
Kết quả có 39,84% đại biểu Quốc hội tán thành phương án 1; 34,91% ủng hộ phương án 2. Điều đó có nghĩa không có phương án nào đạt quá một nửa tổng số đại biểu Quốc hội tán thành.
Sau khi xin ý kiến các vị đại biểu Quốc hội, TAND Tối cao và Thường trực Ủy ban Tư pháp thống nhất đề nghị tiếp thu đa số đại biểu đã ghi phiếu, tiếp tục giữ nguyên quy định TAND cấp tỉnh, TAND cấp huyện như Luật hiện hành.
“Thực hiện yêu cầu của Nghị quyết số 27: “Những vấn đề thực tiễn đòi hỏi, đã rõ, được thực tiễn chứng minh là đúng, có sự thống nhất cao thì kiên quyết thực hiện; những vấn đề chưa rõ, còn nhiều ý kiến khác nhau thì tiếp tục nghiên cứu…”, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thấy rằng, quy định của dự thảo Luật về TAND cấp tỉnh, TAND cấp huyện là phù hợp” – bà Lê Thị Nga nói.
Cho phép ghi âm toàn bộ diễn biến phiên tòa khi chủ toạ đồng ý
Một nội dung khác nhận được nhiều ý kiến là việc tham dự và hoạt động thông tin tại phiên tòa, phiên họp (khoản 3 Điều 141).
Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhấn mạnh, việc ghi âm, ghi hình phải bảo đảm quyền con người, quyền công dân; bảo đảm sự tôn nghiêm của phiên tòa, phiên họp và hoạt động thông tin theo quy định của pháp luật.
Quá trình diễn ra phiên tòa, phiên họp, nhiều thông tin, chứng cứ được công bố nhưng chưa được kiểm chứng, nhất là thông tin về đời tư cá nhân, bí mật gia đình, bí mật kinh doanh… Các thông tin, chứng cứ này cần được Hội đồng xét xử xem xét, kết luận trong bản án, quyết định.
Do đó, dự thảo luật đã được chỉnh lý: cho phép ghi âm toàn bộ diễn biến phiên tòa, phiên họp; việc ghi hình chỉ được thực hiện trong thời gian khai mạc phiên tòa, phiên họp và tuyên án, công bố quyết định.
Việc ghi âm, ghi hình nêu trên phải được sự đồng ý của Chủ tọa phiên tòa, phiên họp, những người có liên quan theo quy định (khoản 3).
Đồng thời, trong trường hợp cần thiết để phục vụ nhiệm vụ chuyên môn, Tòa án tiến hành ghi âm, ghi hình diễn biến phiên tòa, phiên họp; việc sử dụng, cung cấp kết quả ghi âm, ghi hình của Tòa án được thực hiện theo quy định của pháp luật và giao Chánh án TAND Tối cao quy định chi tiết (khoản 4).
