Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Liên bang Mexico tại Việt Nam Alejandro Negrín Muñoz . (Ảnh: ĐSQ Mexico tại Việt Nam)
Phóng viên (PV): Kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 1975, Việt Nam và Mexico đã duy trì và củng cố quan hệ chính trị tốt đẹp. Xin Đại sứ cho biết, thành tựu nổi bật nhất trong quan hệ hữu nghị giữa hai nước sau gần 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao?
Đại sứ Alejandro Negrín Muñoz: Năm 2025, Mexico và Việt Nam sẽ kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Chúng ta sẽ tiến tới một mối quan hệ tốt đẹp hơn trong mốc thời gian kỷ niệm này. Việc củng cố và phát triển mối quan hệ giữa Mexico và Việt Nam, đặc biệt là trong những năm gần đây, đạt được nhiều thành tựu ấn tượng.
Trước hết, tôi muốn nhấn mạnh rằng thương mại song phương Việt Nam – Mexico có bước phát triển vượt bậc, đặc biệt sau khi Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) có hiệu lực. Cụ thể, vào năm 2023, kim ngạch thương mại song phương giữa Việt Nam – Mexico đã vượt mức 10 tỷ USD, điều đó khẳng định rằng Mexico hiện là thị trường chính cho các sản phẩm của Việt Nam ở Mỹ Latinh.
Thứ hai, Việt Nam và Mexico duy trì trao đổi đều đặn và hoạt động rất hiệu quả qua hai cơ chế: Tham vấn Chính trị và Ủy ban Hỗn hợp về Hợp tác Kinh tế, Thương mại và Đầu tư. Cùng với đó, hai nước cũng tăng cường đối thoại cấp cao, có thể kể đến cuộc gặp giữa Bộ trưởng Ngoại giao Mexico Alicia Barbena và Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Bùi Thanh Sơn tại New York vào tháng 9/2023. Cũng trong năm 2023, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Mexico Carmen Moreno Toscano đến thăm và làm việc tại Hà Nội.
Thứ ba, chúng tôi nhận thấy, sự phối hợp và ủng hộ tích cực lẫn nhau cho nguyện vọng của cả hai nước trên các diễn đàn quốc tế và sự nhất trí về các vấn đề trọng tâm trong chương trình nghị sự quốc tế. Ba yếu tố chính này là cơ sở để Việt Nam và Mexico tạo ra bước nhảy vọt trong quan hệ song phương trong thời gian ngắn. Vì vậy, chúng tôi hy vọng rằng sẽ sớm có các điều kiện để nâng tầm quan hệ Việt Nam – Mexico lên cấp Đối tác Toàn diện, qua đó giúp hai bên ký kết nhiều thỏa thuận hợp tác hơn nữa trong các lĩnh vực khác nhau, qua đó củng cố và tăng cường thêm mối quan hệ song phương.
PV: Những năm qua, quan hệ kinh tế và thương mại giữa Việt Nam và Mexico không ngừng được mở rộng và phát triển, nhất là kể từ khi Hiệp định CPTPP được ký kết và có hiệu lực từ đầu năm 2019. Theo Đại sứ, trong năm 2024, Việt Nam và Mexico cần có các biện pháp gì để thúc đẩy hơn nữa hợp tác thương mại song phương giữa hai nước?
Đại sứ Alejandro Negrín Muñoz: Với câu hỏi này, tôi sẽ nhấn mạnh một số khía cạnh như sau: Thứ nhất, Hiệp định CPTPP là nền tảng thúc đẩy sự tăng trưởng vượt bậc trong thương mại song phương Việt Nam – Mexico. Tôi cho rằng, Việt Nam đã tận dụng rất tốt lợi thế của CPTPP, cụ thể là tận dụng được tiềm năng của thị trường Bắc Mỹ. Một số mặt hàng của Việt Nam có thể tận dụng ưu đãi về thuế trong hiệp định này để đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường Mexico, trong nhiều trường hợp, các sản phẩm được đóng gói và hoàn thiện ở Mexico, sau đó tái xuất khẩu sang thị trường Bắc Mỹ.
Tuy nhiên tôi muốn lưu ý, trong năm 2023, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Mexico đạt hơn 10 tỷ USD, trong đó 97% tương ứng với hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam sang thị trường Mexico, nhưng chỉ 3% tương ứng với xuất khẩu hàng hóa từ Mexico sang thị trường Việt Nam.
Thách thức của chúng tôi hiện nay là làm sao để các doanh nghiệp Mexico biết đến thị trường Việt Nam, tiếp đó là hỗ trợ các doanh nghiệp tiếp cận thị trường. Tôi cho rằng, việc các doanh nhân Mexico tìm hiểu thị trường Việt Nam và tiếp tục nhận được sự hỗ trợ của Chính phủ Việt Nam để sản phẩm Mexico đạt được khả năng tiếp cận tốt hơn vào thị trường Việt Nam là rất quan trọng.
Trong những tháng tới, chúng tôi hy vọng có thể xuất bản tài liệu hướng dẫn kinh doanh dành cho các doanh nhân Mexico quan tâm đến thị trường Việt Nam. Tài liệu này do Đại sứ quán và Hiêp hội Doanh nghiệp quan trọng nhất ở Mexico cùng phối hợp soạn thảo.
Cũng trong năm 2023, chúng tôi vui mừng chứng kiến lễ khai trương Trung tâm giải trí Kidzania của một công ty Mexico tại Hà Nội. Đồng thời, có hai công ty Việt Nam đã mở các chi nhánh tại Mexico là FPT Software và Formula Air. Đây là sự khởi đầu của dòng đầu tư tương hỗ mà chúng tôi hy vọng sẽ tiếp tục trong thời gian tới đây.
Tôi tin tưởng rằng, vì những lý do này, mối quan hệ kinh tế giữa Mexico và Việt Nam sẽ có một tương lai đầy hứa hẹn.
PV: Bên cạnh hoạt động chính trị – đối ngoại, kinh tế – thương mại, Đại sứ đánh giá thế nào về vai trò của các hoạt động ngoại giao nhân dân trong việc tăng cường sự hiểu biết giữa nhân dân hai nước?
Đại sứ Alejandro Negrín Muñoz: Công tác đối ngoại nhân dân có vai trò trụ cột trong mối quan hệ hữu nghị lâu đời giữa Việt Nam và Mexico. Trong số các hoạt động liên quan, việc khánh thành bản sao của bức Tượng Đầu đá Olmec vào năm 2023 và triển lãm tranh của nghệ sỹ Mexico Diego Rodarte tại Bảo tàng Mỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh là những cột mốc văn hóa quan trọng, thu hút sự quan tâm của cả hai dân tộc. Những sự kiện này không chỉ làm phong phú thêm kho tàng văn hóa của chúng ta mà còn giúp chúng ta có hiểu biết sâu hơn về lịch sử hai nước.
Ngoài ra, những nỗ lực hợp tác giữa các trường Đại học ở Việt Nam và Mexico đã mở ra nhiều tiềm năng để thúc đẩy việc trao đổi giữa sinh viên và học giả từ cả hai quốc gia. Những sáng kiến này đã được chứng minh là vô giá trong việc nâng cao sự hiểu biết lẫn nhau và chia sẻ kiến thức.
Tôi cho rằng, nhìn về tương lai, điều quan trọng là phát huy những thành công này, khuyến khích thêm các sáng kiến văn hóa, chương trình giáo dục và trao đổi du lịch giữa hai nước.
Bằng cách nuôi dưỡng những kết nối này, chúng ta đặt nền móng cho một tương lai, nơi người dân Việt Nam và Mexico có thể thực sự hiểu, trân trọng và tôn vinh di sản phong phú của nhau.
PV: Trong nhiệm kỳ của mình, Đại sứ sẽ làm gì để thúc đẩy hơn nữa mối quan hệ giữa hai nước Việt Nam – Mexico?
Đại sứ Alejandro Negrín Muñoz: Những mục tiêu mà tôi đang thực hiện trên cương vị Đại sứ Mexico tại Việt Nam là nâng tầm quan hệ song phương và ký kết nhiều thỏa thuận trong các lĩnh vực khác nhau nhằm tăng cường và củng cố quan hệ giữa hai nước.
Trong bối cảnh này, sự tăng trưởng của quan hệ kinh tế và việc cải thiện khả năng tiếp cận của các sản phẩm Mexico vào thị trường Việt Nam cũng là những mục tiêu cơ bản. Một khía cạnh khác là duy trì sự trao đổi thường xuyên của cơ chế đối thoại giữa hai nước. Ngoài ra, chúng tôi muốn thể chế hóa các kế hoạch hợp tác văn hóa và học thuật, bao gồm cả việc hợp tác với Khoa tiếng Tây Ban Nha của Trường Đại học Hà Nội, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Thành phố Hồ Chí Minh và Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam, cũng như với các trường đại học tư thục khác.
PV: Trân trọng cảm ơn ông về cuộc trò chuyện. Nhân dịp Năm mới 2024, kính chúc ông sức khỏe, hạnh phúc và thành công!
Đại sứ Alejandro Negrín Muñoz: Tết đến, Đại sứ quán Mexico và cá nhân tôi trân trọng gửi lời chúc chân thành. Kính chúc một năm mới hạnh phúc và thịnh vượng cho hai quốc gia chúng ta.
Theo Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam