Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, công tác phòng, chống tác hại thuốc lá đã được triển khai trên địa bàn toàn tỉnh. Tuy nhiên, tình trạng hút thuốc lá tại nơi làm việc và nơi công cộng vẫn tương đối phổ biến; một số cơ quan, đơn vị chưa thực thi nghiêm các quy định của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá khiến hiệu quả công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá còn hạn chế.
Việc xử phạt vi phạm hành chính đối với Phó Chủ tịch UBND phường Cốc Lếu, thành phố Lào Cai về việc hút thuốc lá tại địa điểm có quy định cấm, được các cơ quan chức năng cho rằng đây là quyết định xử phạt vi phạm hành chính đầu tiên trên địa bàn tỉnh về thực hiện các quy định của Luật, Phòng chống tác hại của thuốc lá. Một lãnh đạo UBND phường Cốc Lếu cho biết, phường chỉ thực hiện việc xử lý sau khi nhận được phản ánh của Nhân dân về hành vi của ông Đinh Trung Kiên, Phó Chủ tịch UBND phường.
Ông Trần Trung Kiên, cán bộ tham mưu về phòng, chống tác hại của thuốc lá, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lào Cai cho rằng, hiện nay nhiều cán bộ, viên chức, người dân đã nhận thức được những hệ lụy về sức khoẻ, kinh tế và môi trường do thuốc lá gây nên. Tuy nhiên, do thói quen, cộng với việc xử lý những trường hợp hút thuốc lá tại địa điểm cấm chưa quyết liệt nên vẫn tái diễn việc hút thuốc lá tại nơi làm việc, địa điểm công cộng.
Tại Lào Cai, các hoạt động về phòng, chống tác hại của thuốc lá đã được triển khai bằng nhiều hình thức. Trong đó, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật đã tham mưu cho Sở Y tế để tham mưu UBND tỉnh thực hiện tuyên truyền các nội dung về phòng, chống tác hại của thuốc lá trên các phương tiện thông tin đại chúng (đăng tải 45 phóng sự, bài viết trên báo; 189 lượt phát thông điệp phát thanh, 178 lượt phát thông điệp truyền hình…). Tỉnh tổ chức 6 lễ mít tinh, diễu hành hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá (ngày 31/5 hằng năm) và Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá (từ 25 – 31/5 hằng năm) tại các huyện, thị xã, thành phố.
Bên cạnh đó, tỉnh đã tổ chức 356 buổi truyền thông trực tiếp tại các trường học, nhà máy, xí nghiệp, thôn, tổ dân phố, phiên chợ về phòng, chống tác hại của thuốc lá cho 45.417 lượt người nghe… Đặc biệt, đã tổ chức giám sát liên ngành tại 376 cơ quan, đơn vị trên địa bàn toàn tỉnh; phát triển tài liệu truyền thông để tuyên truyền tại cộng đồng (pa nô, băng rôn, áp phích, tờ gấp, video clip) về phòng chống tác hại của thuốc lá…
Theo khảo sát của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật, tại Lào Cai, tỷ lệ hiểu biết về Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá chiếm 77,3% người được hỏi. Trong đó, tỷ lệ nam giới nhận biết về Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá là 79,2% cao hơn nữ giới (75,4%). Có 23,2% người trưởng thành nói chung (ở cả nam và nữ) đang hút thuốc lá. Hơn 97% số người đang hút thuốc lá cho rằng tác hại thuốc lá mang đến các bệnh nguy hiểm; 83% cho rằng mang đến bệnh đột quỵ; hơn 70% cho rằng hút thuốc lá là nguyên nhân đau tim; gần 98% cho rằng hút thuốc dẫn đến ung thư phổi và hơn 66% cho rằng hút thuốc sẽ mang đến cả đột quỵ, đau tim và ung thư phổi.
Kết quả khảo sát của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật trên địa bàn tỉnh Lào Cai cho thấy, những người hút thuốc chưa thực sự quan tâm đến việc cai nghiện thuốc lá. Có khoảng 6,2% số người đang hút thuốc trả lời có quan tâm đến việc cai nghiện thuốc lá sau một tháng; 11,3% sẽ xem xét việc bỏ thuốc lá trong 12 tháng tới; số người không quan tâm đến việc bỏ thuốc lên đến 43,9%…
Ông Trần Trung Kiên, cán bộ tham mưu về phòng, chống tác hại của thuốc lá, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lào Cai cho biết thêm, công tác phòng, chống tác hại thuốc lá tại Lào Cai đã được triển khai bằng các hoạt động cụ thể, tác động sâu rộng đến cộng đồng nhưng vẫn gặp không ít khó khăn. Nguyên nhân do thói quen của một bộ phận cán bộ, công chức và người dân; một số cơ quan, đơn vị chưa thực thi nghiêm các quy định của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá nên để xảy ra tình trạng tái diễn việc hút thuốc lá tại nơi làm việc…
Thêm vào đó, các loại thuốc lá hiện được bày bán tràn lan, người dân dễ dàng tiếp cận và tìm mua, gây khó khăn cho công tác cai nghiện thuốc lá; việc kiểm tra, xử lý của lực lượng chức năng còn nhiều khó khăn, vướng mắc khiến việc thực thi Luật chưa hiệu quả, chưa tạo được tính răn đe lớn trong cộng đồng.
Thời gian tới, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lào Cai sẽ tham mưu cho Sở Y tế để tham mưu tỉnh tiếp tục có chỉ đạo các sở, ngành, cơ quan, trường học: đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến về tác hại của thuốc lá, các quy định của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá; thực hiện nghiêm quy định cấm hút thuốc lá tại nơi làm việc, nơi công cộng, nơi có biển cấm hút thuốc lá; đưa nội dung phòng, chống tác hại của thuốc lá vào kế hoạch hoạt động và công tác thi đua, khen thưởng hằng năm; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định; nghiêm cấm việc mua, bán, quảng cáo, tiếp thị các sản phẩm, hình ảnh liên quan đến thuốc lá tại các cơ quan, đơn vị, trường học, cơ sở y tế; phối hợp với chính quyền địa phương chỉ đạo thực hiện nghiêm các quy định về kinh doanh thuốc lá…
