Thời gian qua, công tác quản lý nhà nước về thuốc bảo vệ thực vật được lực lượng chức năng và các địa phương trên địa bàn Lào Cai quan tâm và triển khai thực hiện. Tuy nhiên, hiện nay tại các huyện biên giới, tình trạng kinh doanh, buôn bán và sử dụng thuốc bảo vệ thực vật nhập lậu vẫn diễn ra khá phức tạp, đặc biệt là tại các chợ vùng cao. Mặc dù số lượng không lớn, nhưng việc kinh doanh, buôn bán và người dân sử dụng thuốc bảo vệ thực vật không rõ nguồn gốc sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe, không an toàn cho sử dụng và ô nhiễm môi trường.
Để công tác quản lý nhà nước về thuốc bảo vệ thực vật theo đúng quy định của pháp luật, đảm bảo an toàn, hiệu quả, đáp ứng nhu cầu sử dụng của người dân, tháng 3 vừa qua, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai đã ký văn bản chị đạo các sở, ban, ngành tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố tăng cường công tác quản lý thuốc bảo vệ thực vật trên địa bàn. Các huyện, thị xã, thành phố đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về sản xuất, kinh doanh, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật để nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm của người dân, tổ chức, cá nhân, hộ kinh doanh, doanh nghiệp.
Tăng cường công tác quản lý nhà nước về thuốc bảo vệ thực vật trên địa bàn thông qua việc quản lý chặt chẽ hoạt động của các chợ; thực hiện tốt công tác nắm bắt tình hình thực tế địa phương; tổ chức các đoàn kiểm tra việc buôn bán, kinh doanh, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm theo quy định…
Đối với mặt hàng thuốc bảo vệ thực vật, thời gian qua lực lượng Quản lý thị trường (QLTT) tỉnh Lào Cai đã triển khai nhiều kế hoạch, giải pháp để kiểm tra xử lý, gắn với công tác tuyên truyền người dân và các hộ kinh doanh buôn bán trên địa bàn và các chợ vùng cao…
Cụ thể, để kịp thời đấu tranh, ngăn chặn, xử lý nghiêm đối với hành vi buôn bán, vận chuyển thuốc bảo vệ thực vật nhập lậu, ngoài danh mục được phép sử dụng tại Việt Nam, Cục Quản lý thị trường tỉnh Lào Cai đã chỉ đạo các Đội QLTT trực thuộc thường xuyên giám sát, kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm; thực hiện tuyên truyền, ký cam kết với các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động thương mại về việc không tham gia, tiếp tay cho buôn bán thuốc bảo vệ thực vật nhập lậu…
Tuy nhiên, thực tế trong quá trình kiểm tra, xử lý, tuyên truyền còn gặp nhiều khó khăn do người vi phạm chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số, buôn bán nhỏ lẻ tại các chợ phiên. Để đối phó, khi lực lượng chức năng tiến hành kiểm tra, những người này đã nhanh chóng thông tin cho nhau để cất giấu, tẩu tán hàng hóa vi phạm, không hợp tác, chống đối lực lượng chức năng…
Trong năm 2023, lực lượng QLTT Lào Cai đã phát hiện, xử lý 18 vụ; xử phạt vi phạm hành chính 82,5 triệu đồng; trị giá hàng hóa vi phạm 14,5 triệu đồng; hàng hóa vi phạm gồm 46,7 kg thuốc bảo vệ thực vật dạng bột, 9 lít thuốc dạng lỏng.
Trong 4 tháng đầu năm 2024, các đơn vị QLTT Lào Cai đã phát hiện, xử lý 4 vụ; xử phạt vi phạm hành chính 24 triệu đồng, trị giá hàng hóa vi phạm 11,85 triệu đồng; hàng hóa vi phạm gồm: 5 lít thuốc bảo vệ thực vật dạng lỏng; 43,2kg thuốc dạng bột… Hành vi vi phạm là kinh doanh thuốc bảo vệ thực vật không rõ nguồn gốc xuất xứ, nhập lậu; không có giấy chứng nhận đủ điều kiện buôn bán thuốc bảo vệ thực vật; kinh doanh thuốc thuốc bảo vệ thực vật không đúng địa điểm ghi trong giấy phép kinh doanh…
Nếu chỉ nhìn vào những con số xử lý thì việc kinh doanh thuốc bảo vệ thực vật không rõ nguồn gỗ, nhập lậu không lớn. Tuy nhiên, việc sử dụng các loại thuốc này để lại nhiều hệ lụy cho môi trường, sức khỏe con người… Là người đã từng đến nhiều chợ vùng cao, biên giới những năm trước đây ghi nhận việc buôn bán mặt hàng này khá phổ biến. Bà con đến chợ dùng nylon vô tư bày bán nhiều loại thuốc in chữ nước ngoài mà không có tem nhãn, hướng dẫn bằng tiếng Việt. Mặc dù tình trạng này đã giảm do sự vào cuộc quyết liệt của lực lượng chức năng, tuy nhiên vẫn còn nhiều tồn tại…
Để tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác phát hiện, xử lý vi phạm đối với hành vi vi phạm về buôn bán thuốc bảo vệ thực vật trong thời gian tới, trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, ông Đỗ Du Bắc – Cục trưởng Cục QLTT tỉnh Lào Cai thông tin: Đơn vị tiếp tục chỉ đạo các Đội QLTT địa bàn triển khai một số giải pháp.
Cụ thể, trên tuyến biên giới chủ động phối hợp với lực lượng Biên phòng, Công an và chính quyền các xã có đường biên giới, thường xuyên kiểm tra, giám sát hoạt động qua lại biên giới của người dân để kịp thời, ngăn chặn, xử lý vi phạm về vận chuyển thuốc bảo vệ thực vật nhập lậu. Trong địa bàn nội địa và tại các chợ phiên, chủ trì phối hợp với lực lượng Công an, trung tâm dịch vụ nông nghiệp, ban quản lý các chợ thường xuyên kiểm tra, xử lý vi phạm.
Qua công tác kiểm tra, kiểm soát, lồng ghép với công tác tuyên truyền các quy định của pháp luật trong kinh doanh, buôn bán thuốc bảo vệ thực vật và ảnh hưởng của việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật nhập lậu, không rõ nguồn gốc xuất xứ đến chất lượng nông sản, sức khỏe con người, môi trường sinh thái.
