Lào Cai là tỉnh vùng cao, biên giới với 25 dân tộc cùng sinh sống; hơn 66% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS). Vì vậy, chính sách cán bộ DTTS có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh. Nhận thức rõ vấn đề này, tỉnh Lào Cai đã đặc biệt quan tâm đến xây dựng, phát triển đội ngũ cán bộ người DTTS trong hệ thống chính trị những năm qua.
Theo từng nhiệm kỳ, từng giai đoạn, Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, UBND tỉnh đã ban hành các đề án, chỉ thị với cơ chế, chính sách và hệ thống các văn bản chỉ đạo cụ thể, sát sao về quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, tuyển dụng, bổ nhiệm cán bộ, công chức là người DTTS. Qua đó góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ DTTS tỉnh Lào Cai có bước phát triển cả về số lượng và chất lượng.
Tỉnh ủy Lào Cai đã ban hành Đề án số 18-ĐA/TU về quy hoạch đào tạo cán bộ DTTS, cán bộ chuyên môn, kỹ thuật giai đoạn 2011 – 2015; Đề án số 16-ĐA/TU về xây dựng, củng cố hệ thống chính trị vững về tổ chức, mạnh về đội ngũ, nâng cao năng lực, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và đảng viên giai đoạn 2016 – 2020; Chỉ thị số 34-CT/TU ngày 13/12/2013 tăng cường công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí và sử dụng cán bộ người DTTS trên địa bàn tỉnh; Chỉ thị số 40-CT/TU ngày 28/3/2014 tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân tộc trên địa bàn tỉnh.
HĐND tỉnh cũng ban hành một số Nghị quyết về cơ chế, chính sách thu hút, đãi ngộ, hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực như: Nghị quyết số 30/2013/NQ-HĐND ngày 13/12/2013; Nghị quyết số 36/2016/NQ-HĐND ngày 18/7/2016; Nghị quyết số 11/2020/NQ-HĐND ngày 04/12/2020 và các nghị quyết sửa đổi, bổ sung năm 2022, 2023.
Triển khai thực hiện Nghị quyết của HĐND tỉnh, UBND tỉnh Lào Cai đã ban hành danh mục chuyên ngành thu hút, hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực theo từng giai đoạn; các chuyên ngành tỉnh đang thiếu, cần thu hút chủ yếu thuộc lĩnh vực y tế, giáo dục. Giai đoạn 2011 – 2015, tỉnh Lào Cai thu hút được 40 người có trình độ tiến sỹ, thạc sỹ, bác sỹ đa khoa, sinh viên tốt nghiệp loại giỏi, trong đó có 1 tiến sỹ là người DTTS. Giai đoạn 2016 – 2020 thu hút được 51 người là bác sỹ chuyên khoa cấp I, bác sỹ đa khoa; trong đó có 4 người DTTS. Từ 2021 – 2023 Lào Cai cũng đã thu hút được 62 bác sỹ, giáo viên. Viên chức được thu hút về công tác tại tỉnh đã bổ sung nguồn nhân lực y tế cho tuyến tỉnh, tuyến huyện, giáo viên tin học, ngoại ngữ ở các trường phổ thông.
Từ 2016 – 2023, tỉnh Lào Cai đã thực hiện chính sách đãi ngộ đối với gần 1.800 lượt viên chức y tế, công chức, viên chức làm nhiệm vụ an toàn, an ninh thông tin. Hằng năm có 530 – 560 công chức, viên chức làm việc tại bộ phận một cửa các cấp được hưởng chính sách đãi ngộ. Mức hỗ trợ viên chức y tế từ 0,5 – 1,5 lần mức lương cơ bản/người/tháng cho bác sỹ nội trú, bác sỹ có trình độ sau đại học tùy theo trình độ và vị trí việc làm. Viên chức làm công tác an toàn, an ninh thông tin được hưởng chính sách đãi ngộ từ 2 – 3 lần mức lương tối thiểu/người/tháng. Công chức, viên chức làm việc tại bộ phận một cửa các cấp xã, huyện, tỉnh có mức hỗ trợ tương ứng 0,4 – 0,7 – 01 triệu đồng/người/tháng. Việc ban hành các chính sách đãi ngộ nhằm động viên, “giữ chân” nguồn nhân lực có chất lượng cao ở một số ngành, lĩnh vực của tỉnh yên tâm công tác.
Cùng với đó, Lào Cai thực hiện hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng các trình độ tiến sỹ, thạc sỹ, bác sỹ chuyên khoa… cho gần 800 công chức, viên chức trên địa bàn tỉnh. Trong đó giai đoạn 2011 – 2015 đã thực hiện hỗ trợ đào tạo cho 52 người là DTTS; giai đoạn 2016 – 2020, hỗ trợ đào tạo trình độ sau đại học cho 16 người là DTTS; giai đoạn 2021 – 2023, 17 viên chức ngành y tế là người DTTS được hỗ trợ đào tạo sau đại học. Đối với hỗ trợ đào tạo bác sỹ, hằng năm Sở Y tế thực hiện ký hợp đồng hỗ trợ đào tạo với gia đình các sinh viên đang học trường Đại học y đăng ký về tỉnh công tác sau khi tốt nghiệp, hỗ trợ 100% học phí đào tạo; hỗ trợ sinh hoạt phí: từ 3 – 4 triệu đồng/sinh viên/tháng tùy theo kết quả học tập; từ năm 2021 – 2023 có 57 học sinh đi đào tạo Bác sỹ đa khoa hệ chính quy (theo địa chỉ sử dụng) tại các Trường Đại học Y dược được hưởng chính sách.
Chính sách đặc thù về thu hút, đãi ngộ, hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực tỉnh Lào Cai là giải pháp quan trọng nhằm bổ sung cả về số lượng và chất lượng nguồn nhân lực, đặc biệt là các ngành công nghệ thông tin, giáo dục và đào tạo, y tế. Tỷ lệ cán bộ là người DTTS các cấp tăng lên qua từng năm; trình độ, năng lực đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức người DTTS ở các cấp có nhiều chuyển biến, hầu hết đã đạt tiêu chuẩn, ngạch công chức và tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp viên chức; số cán bộ, công chức, viên chức người DTTS có trình độ trên chuẩn ngày càng nhiều, trong đó có cả cán bộ có trình độ cao (thạc sỹ, tiến sỹ). Qua đó góp phần quan trọng vào công tác xây dựng Đảng, Nhà nước và phát triển kinh tế – xã hội, an ninh, quốc phòng của tỉnh.
Trong quá trình triển khai thực hiện chưa có chính sách đồng bộ các khâu từ phát hiện, tìm kiếm, trọng dụng, đãi ngộ, đào tạo, bồi dưỡng nhân tài; chưa xác định được các tiêu chí thu hút nhân tài và nhân tài là người DTTS; chưa có chính sách riêng đối với cán bộ, công chức, viên chức người DTTS; tỷ lệ cán bộ, công chức, viên chức người DTTS được hưởng chính sách còn khá thấp; nguồn lực thực hiện chính sách đặc thù của địa phương còn hạn chế. Do đó cần có quy định về quỹ biên chế công chức hàng năm dành riêng thu hút nhân tài nhằm bổ sung nhân lực chất lượng cao vào các cơ quan, đơn vị, địa phương. Các bộ, ngành quy định tiêu chí xác định nhân tài ở từng ngành, lĩnh vực; Ủy ban Dân tộc xây dựng tiêu chí xác định nhân tài là người DTTS để các địa phương căn cứ thực hiện…
