Tháng 10/2022, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh thực hiện kế hoạch phối hợp thành lập mô hình “Bộ đội biên phòng Lào Cai đồng hành cùng thôn, bản nói không với tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống” tại xã Tả Gia Khâu và xã Dìn Chin (Mường Khương). Đây là mô hình đầu tiên trên tuyến biên giới Lào Cai, sau 1 năm hoạt động đã phát huy hiệu quả.
Thào Thị C. ở thôn Ngải Thầu, xã Dìn Chin đang học lớp 9. C. xinh đẹp, hát hay, múa dẻo, được nhiều nam thanh niên trong vùng tiếp cận, bày tỏ tình cảm. Sau thời gian tìm hiểu, trò chuyện, C. ưng thuận, nhận lời kết hôn với Ly Seo D. là người cùng thôn. C thường xuyên nghỉ học, gia đình em cũng chuẩn bị các điều kiện tổ chức hôn lễ. Nắm được thông tin trên, cán bộ Đồn Biên phòng Tả Gia Khâu, thành viên mô hình đã nhanh chóng báo cáo chỉ huy đơn vị. Sau đó, đoàn cán bộ biên phòng, cán bộ xã và người có uy tín trong thôn đã tới nhà C. tuyên truyền, vận động.
Không chỉ phân tích cho C. và gia đình thấy rõ được việc kết hôn chưa đủ tuổi là vi phạm pháp luật, cán bộ biên phòng, cán bộ xã còn chỉ rõ cho C. những hệ lụy về sức khỏe, tâm lý nếu tảo hôn; lấy các trường hợp cụ thể từng tảo hôn làm dẫn chứng thuyết phục. Cán bộ biên phòng cũng gặp gỡ, trao đổi với D. để em hiểu hơn những nguy cơ khi tảo hôn. Kiên trì trao đổi, vận động, thuyết phục, cuối cùng C. đã nghe lời của cán bộ biên phòng đồng ý tạm dừng kết hôn, tiếp tục đi học.
Thào Thị C. là 1 trong 5 trường hợp có ý định tảo hôn trên địa bàn xã Tả Gia Khâu và xã Dìn Chin được các thành viên mô hình “Bộ đội biên phòng Lào Cai đồng hành cùng thôn, bản nói không với tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống” ngăn chặn thành công trong 1 năm qua.
Xác định công tác tuyên truyền phải đi trước, các thành viên mô hình đã xây dựng kế hoạch tuyên truyền cụ thể, thường xuyên, liên tục ở các địa bàn, đối tượng khác nhau, trong đó lồng ghép nội dung tuyên truyền quy định của pháp luật về hôn nhân, gia đình tại tất cả các thôn, bản trên địa bàn 2 xã. Qua đó, đã vận động 100% hộ ký cam kết không tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Ban Chỉ đạo mô hình cũng phối hợp tổ chức tuyên truyền cho học sinh trong các buổi sinh hoạt ngoại khóa và phối hợp với các tổ chức đoàn, hội tuyên truyền tới đoàn viên, hội viên. Hình thức tuyên truyền đa dạng thông qua việc phát tờ rơi, chiếu phim, sân khấu hóa, qua hệ thống loa truyền thanh nội bộ. Tuyên truyền nhiều lần trong nhiều bối cảnh, thời gian, địa điểm với các đối tượng khác nhau đã từng bước nâng cao nhận thức, dần thay đổi suy nghĩ của đồng bào địa phương về tác hại của tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.
Công tác tuyên truyền, ngăn chặn các trường hợp có ý định tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống cũng được Ban Chỉ đạo mô hình thống nhất, quán triệt tới các thành viên theo phương châm: Kiên trì, cương quyết và linh hoạt, mềm dẻo. Các thành viên mô hình phụ trách địa bàn phát huy vai trò của người có uy tín, các già làng, trưởng dòng họ cùng tham gia vận động, ngăn chặn trường hợp tảo hôn.
Với sự vào cuộc tích cực của bộ đội biên phòng và cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, từ khi thành lập mô hình đến nay, trên địa bàn 2 xã không xảy ra trường hợp tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống. Đây là tín hiệu khả quan để mô hình tiếp tục duy trì, nghiên cứu nhân rộng, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho đồng bào biên giới.