Thông thường, người dân ở Sa Pa họp chợ duy nhất một lần vào thứ bảy mỗi tuần với mong muốn có được những phút giây gặp mặt, quây quần bên nhau và chia sẻ những buồn vui, nhọc nhằn vất vả của cuộc sống đồng áng thường ngày.
Phụ nữ dân tộc Dao đỏ tham gia phiên chợ tình. Ảnh: History/Universal Images Group/Getty Images
Vào ngày họp chợ, không chỉ người dân trong bản mà những người sống tại các bản khác gần đấy, từ gái đến trai, từ người già đến trẻ nhỏ, mọi người đều tụ về, ngồi bên nhau uống vài chén rượu ngô, ăn một bát thắng cố. Họ cũng thường mang đến những loại thực phẩm, sản vật và nông cụ trong nhà ra để trao đổi hoặc buôn bán với nhau.
Những người tham gia chợ tình sẽ ăn mặc đẹp như đeo các bộ đồ trang sức bằng bạc, chuông và bộ đồ màu chàm được trang trí bằng gấm thổ cẩm. Họ cũng sẽ trang bị cho mình những nhạc cụ, đặc biệt là các cặp đôi đến đây để hát, nhảy, chơi các trò chơi như kéo co và tham gia nhiều hoạt động khác nhau – tất cả đều trở thành một phần của nghi lễ hẹn hò.
Ngay cả người dân địa phương lâu năm ở đó cũng không rõ nghi lễ này bắt đầu từ khi nào, hoạt động giao lưu ở chợ tình Sa Pa đã có từ trước khi khái niệm này phổ biến với khách du lịch quốc tế.
Vốn là một nét đẹp văn hóa của người dân tộc Mông nơi vùng núi Tây Bắc từ bao đời nay, giờ đây, chợ tình Sa Pa đã trở thành một điểm sáng du lịch nơi thị trấn ở địa đầu tổ quốc.
Trước đó, người dân địa phương thường sống dựa vào nông nghiệp và trồng trọt để kiếm sống. Và trong khi du lịch đã tạo ra vô số cơ hội đa dạng hóa nguồn thu nhập thì du khách đến vùng đất này ngày càng nhiều hơn. Thậm chí có những dịp khách du lịch đến chợ còn nhiều hơn hơn người dân làng tham dự.
Nếu như trước kia, nơi đây được tổ chức một năm một lần thì giờ đây được tổ chức mỗi tối thứ 7 hàng tuần. Địa điểm tổ chức của chợ tình từ xưa đã được ấn định là tại Quảng trường Sa Pa, nằm trước cửa Nhà Thờ Đá Sa Pa, tới hiện tại đây vẫn là địa điểm được chọn để tổ chức vào mỗi cuối tuần. Địa điểm tổ chức này là một địa điểm vô cùng lôi cuốn khách du lịch và dễ dàng đi lại.
Du lịch đã cải thiện cuộc sống của người dân Sa Pa nhưng cũng ảnh hưởng đến thói quen cuộc sống hàng ngày của họ.
Tuy nhiên, thay vì chợ tình, một số thanh niên trong làng lại muốn tìm đến những nơi hẹn hò khác, leo lên núi ẩn mình tránh xa đám đông. Với suy nghĩ của nhiều người dân sống lâu đời ở đây, chợ tình là điểm đến trú ẩn an toàn và tìm bạn đời một cách riêng tư.
Và điều đó có nghĩa là một số cặp đôi sẽ không tiết lộ địa điểm mới hẹn hò. Đó là riêng tư của họ.
Ngôn ngữ tình yêu riêng
Công nghệ đã giúp các cặp đôi có thể dễ dàng tìm thấy nhau. Ảnh: Frances Taylor/Moment/Getty
Xu hướng tình yêu thời hiện đại có ngôn ngữ tình yêu riêng. Ví dụ, nếu một chàng trai thích ai đó, cậu ấy có thể huýt sáo, hát, thổi kèn hoặc thổi sáo trúc. Để đáp lại, cô gái có thể mở chiếc ô của mình hoặc chơi kèn lá – một loại nhạc cụ được làm từ một chiếc lá chắc chắn được gấp làm đôi.
Nếu giai điệu của họ đồng bộ thì đó là sự kết hợp hoàn hảo.
Capthi Do, 36 tuổi, đã chứng kiến sự thay đổi của Sa Pa sang nền kinh tế dựa vào du lịch và sự lặp lại mới của văn hóa hẹn hò địa phương.
Bà Capthi Do là một người nội trợ trước đây và hiện đang điều hành một nhà trọ trong 3 năm qua cho biết du khách luôn cực kỳ háo hức với những nghi lễ và âm thanh tiếng sáo của cặp đôi trai – gái hẹn hò, đặc biệt là không khí của chợ tình Sapa đang diễn ra.
Mặc dù thiếu các tiện nghi hiện đại nhưng giờ đây, giới trẻ địa phương thích hẹn hò trên núi để có không gian riêng tư, nơi họ có thể tận hưởng toàn bộ địa điểm cho riêng mình hơn là chịu sự chú ý của những du khách mê máy ảnh.
“Không giống như quảng trường chợ, không có quán cà phê, nhà hàng hay quán trà sữa nào. Vì vậy, các cặp đôi chỉ cần đi dạo xung quanh hoặc ngồi bất cứ nơi nào họ tìm thấy một chỗ thoải mái, tốt nhất là có tầm nhìn đẹp”, bà Capthi nói
Tất nhiên, giới trẻ Sa Pa giờ đây cũng không tránh khỏi sức hấp dẫn của công nghệ mới.
Trước đây, thanh niên nam nữ đi chợ theo nhóm để có thể tìm hiểu lẫn nhau. Nhưng giờ đây, họ có thể làm quen riêng qua ứng dụng nhắn tin trước khi tham gia phiên chợ tình, thay vì phải tự giới thiệu với người lạ.
“Thông thường, họ tìm thấy nhau lần đầu tiên trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, TikTok và Zalo. Những người thông thạo tiếng Anh thích dùng ứng dụng như Bumble hoặc Tinder. Sau đó, khi đã đến đây và ấn định một cuộc hẹn trên núi”, bà Capthi nói.
Maeve, sống ở một ngôi làng cách Sa Pa khoảng 9 dặm, thuộc một nhóm nhỏ của dân tộc Dao có truyền thống tham gia vào các buổi họp mặt chợ tình. Nhưng đôi khi cô ấy cảm thấy quá khó để đến đó trực tiếp. Cô làm hướng dẫn viên du lịch và phiên dịch, những công việc có thể khiến cô quá kiệt sức để leo lên núi tìm kiếm tình yêu.
Nhưng thật may mắn cho cô, trong khi chợ tình thường diễn ra vào một thời điểm cố định thì Internet cũng giúp cho các buổi hẹn hò linh hoạt bất cứ lúc nào thuận tiện.