Nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác kiểm tra, giám sát đối với việc đảm bảo chấp hành và thực hiện thắng lợi Cương lĩnh chính trị, chủ trương, đường lối, các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; giữ gìn kỷ luật, kỷ cương, nêu gương, sự đoàn kết thống nhất trong Đảng, do đó, Ban Thường vụ Đảng ủy Khối các thời kỳ luôn coi trọng lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nghiêm công tác kiểm tra, giám sát.
Trước hết, Ban Thường vụ Đảng ủy Khối tập trung quán triệt, triển khai các quy định của Điều lệ Đảng, văn bản hướng dẫn của Trung ương và Tỉnh ủy, Ủy ban Kiểm tra (UBKT) Tỉnh ủy về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng đến các tổ chức đảng và đảng viên trong Đảng bộ. Đảng ủy và UBKT Đảng ủy xây dựng chương trình hoạt động toàn khóa và hằng năm đảm bảo kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm, giám sát thì mở rộng.
Đảng ủy phân công từng đồng chí ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ Khối; các cơ quan tham mưu, giúp việc của Đảng ủy khối phân công chuyên viên theo dõi, phụ trách, dự sinh hoạt đảng tại các tổ chức cơ sở đảng. Qua đó, thường xuyên nắm tình hình cơ sở thông qua công tác giám sát để kịp thời có hướng giải quyết, tháo gỡ khó khăn cho cơ sở. 100% cấp ủy cơ sở và UBKT đảng ủy cơ sở đều xây dựng chương trình kiểm tra, giám sát toàn khóa và từng năm.
Đảng ủy Khối khóa XX (nhiệm kỳ 2000 – 2005) ban hành Nghị quyết số 02-NQ/ĐU ngày 1/8/2001 về “Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra của cấp ủy và UBKT cơ sở”; Quy chế phối hợp với Viện kiểm sát nhân dân tỉnh, Tòa án nhân dân tỉnh, Thanh tra tỉnh nhằm phục vụ công tác kiểm tra, giám sát, giải quyết khiếu nại, tố cáo đối với tổ chức đảng, đảng viên thuộc Đảng bộ Khối. Trong nhiệm kỳ, cấp ủy các cấp kiểm tra 81 lượt tổ chức đảng, giám sát 25 lượt tổ chức đảng; UBKT các cấp kiểm tra, giám sát 209 lượt tổ chức đảng và 907 đảng viên; xử lý kỷ luật 48 đảng viên, kỷ luật 2 tổ chức đảng.
Nhiệm kỳ 2005 – 2010 (khóa XXI), tiếp tục thực hiện Nghị quyết 02, cấp ủy các cấp kiểm tra 99 tổ chức đảng, giám sát 27 tổ chức đảng; UBKT các cấp kiểm tra, giám sát 210 tổ chức đảng và 937 đảng viên; xử lý kỷ luật 56 đảng viên, kỷ luật 5 tổ chức đảng.
Đảng ủy Khối Các cơ quan tỉnh khóa XXII (nhiệm kỳ 2010 – 2015) đã ban hành Nghị quyết số 03-NQ/ĐUK ngày 5/5/2011 về “Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy và ủy ban kiểm tra cơ sở”; Quy chế phối hợp trao đổi thông tin phục vụ công tác kiểm tra, giám sát, giải quyết khiếu nại, tố cáo đối với tổ chức đảng, đảng viên thuộc Đảng bộ Khối với các cơ quan trong khối Nội chính của tỉnh. Trong nhiệm kỳ, toàn Đảng bộ đã tiến hành kiểm tra 310 tổ chức đảng và 1.000 đảng viên, giám sát 158 tổ chức đảng và 1.198 đảng viên; UBKT các cấp kiểm tra 504 tổ chức đảng, 10 đảng viên và giám sát 193 tổ chức đảng, 653 đảng viên. Xử lý kỷ luật 30 đảng viên; kỷ luật 5 tổ chức đảng; tiếp nhận và xử lý 37 đơn tố cáo.
Nhiệm kỳ 2015 – 2020, Đảng ủy Khối Các cơ quan tỉnh khóa XXIII đã ban hành Nghị quyết số 04 – NQ/ĐUK ngày 26/4/2016 về “Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát của chi bộ”.
Đảng bộ Khối Doanh nghiệp tỉnh Lào Cai được thành lập ngày 8/8/2005 theo quyết định số 870-QĐ/TU của Tỉnh uỷ Lào Cai. Trong nhiệm kỳ, chi bộ và cấp ủy các cấp tiến hành kiểm tra, giám sát 306 tổ chức đảng; kiểm tra, giám sát 191 đảng viên. UBKT các cấp kiểm tra 133 tổ chức đảng và 375 đảng viên. Kỷ luật cảnh cáo 1 chi ủy; kỷ luật 17 đảng viên; tiếp nhận, xử lý và giải quyết 25 đơn tố cáo.
Đảng ủy Khối Doanh nghiệp tỉnh Lào Cai khóa II (nhiệm kỳ 2010 – 2015) ban hành Nghị quyết chuyên đề số 03-NQ/ĐUK ngày 28/10/2013 về “Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đối với cấp ủy và UBKT cơ sở’’. Trong nhiệm kỳ, chi bộ và cấp ủy các cấp tiến hành kiểm tra, giám sát 233 tổ chức đảng; kiểm tra, giám sát 82 đảng viên. UBKT các cấp kiểm tra 209 tổ chức đảng, 3 đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm. Thi hành kỷ luật 17 đảng viên; tiếp nhận, xử lý và giải quyết 12 đơn tố cáo.
Đảng ủy Khối Doanh nghiệp tỉnh Lào Cai khóa III (nhiệm kỳ 2015 – 2020) ban hành Nghị quyết chuyên đề số 09-NQ/ĐUK ngày 10/5/2016 về “nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng giai đoạn 2016 – 2020”.
Tháng 8/2019, Tỉnh ủy hợp nhất Đảng bộ Khối Các cơ quan tỉnh với Đảng bộ Khối Doanh nghiệp tỉnh thành Đảng bộ Khối Cơ quan – Doanh nghiệp tỉnh. Sau hợp nhất (tháng 8/2019), Đảng bộ Khối có 92 chi, đảng bộ cơ sở, 5.032 đảng viên; có 44 UBKT Đảng ủy cơ sở với 198 thành viên; UBKT Đảng ủy Khối có 7 thành viên. Trong nhiệm kỳ, toàn Đảng bộ đã tiến hành kiểm tra 277 tổ chức đảng và 173 đảng viên, giám sát chuyên đề 197 tổ chức đảng và 255 đảng viên; UBKT các cấp kiểm tra 550 tổ chức đảng và 9 đảng viên; giám sát chuyên đề 177 tổ chức đảng và 203 đảng viên. Xử lý kỷ luật 75 đảng viên (khiển trách 64, cảnh cáo 18, cách chức 5, khai trừ 6); kỷ luật 2 tổ chức đảng bằng hình thức khiển trách; tiếp nhận và xử lý 43 đơn thư tố cáo.
Đảng ủy Khối Cơ quan – Doanh nghiệp tỉnh khóa XXIV (nhiệm kỳ 2020 – 2025) đã ban hành Nghị quyết số 06-NQ/ĐUK ngày 20/10/2020 “Về tăng cường và nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát”.
Đến hết năm 2023, toàn Đảng bộ, cấp ủy các cấp đã tiến hành kiểm tra 164 tổ chức đảng và 664 đảng viên; giám sát 196 tổ chức đảng và 908 đảng viên. UBKT các cấp kiểm tra 243 tổ chức đảng và 10 đảng viên; giám sát chuyên đề 180 tổ chức đảng và 218 đảng viên. Xử lý kỷ luật 70 đảng viên (khiển trách 50; cảnh cáo 14; khai trừ 6). Tiếp nhận, xử lý và giải quyết 24 đơn thư tố cáo, khiếu nại.
Năm 2024, Đảng bộ Khối có 86 chi, đảng bộ cơ sở với 5.480 đảng viên; có 45 UBKT Đảng ủy cơ sở với 214 thành viên; UBKT Đảng ủy Khối có 7 thành viên.
Với đặc thù 100% đồng chí cấp ủy viên cơ sở, ủy viên UBKT đảng ủy cơ sở và cấp ủy viên chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở đều là cán bộ kiêm nhiệm, nên Ban Thường vụ Đảng ủy Khối luôn quan tâm đến việc bồi dưỡng nâng cao kiến thức về công tác xây dựng Đảng nói chung và công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng, phòng chống tham nhũng, tiêu cực nói riêng cho các đồng chí ở cơ sở.
Cụ thể, đã tổ chức và phối hợp cùng UBKT Tỉnh ủy, Ban Nội chính Tỉnh ủy tổ chức tập huấn nghiệp vụ; cử nhiều lượt cán bộ UBKT Đảng ủy Khối tham dự các lớp bồi dưỡng, tập huấn do UBKT Trung ương, UBKT Tỉnh ủy, Ban Nội chính Tỉnh ủy tổ chức. Đồng thời, UBKT Đảng ủy Khối cùng các Ban, Văn phòng Đảng ủy Khối phối hợp với chi ủy, đảng ủy cơ sở tổ chức bồi dưỡng nghiệp vụ công tác xây dựng Đảng và kiểm tra, giám sát cho 450 lượt cấp uỷ viên và ủy viên ủy UBKT cơ sở.
Nội dung kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm, xuất phát từ việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị, các nguyên tắc, Điều lệ Đảng, chỉ thị, nghị quyết, quy định, quyết định, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên.
Đối với tổ chức đảng, nội dung kiểm tra giám sát tập trung về việc xây dựng và chấp hành quy chế làm việc, chế độ sinh hoạt chi bộ, họp cấp ủy; việc quán triệt, triển khai, cụ thể hóa chủ trương, đường lối, chỉ thị, nghị quyết, quyết định, quy định, Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng và lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của tổ chức đảng; việc khắc phục sửa chữa những khuyết điểm, hạn chế sau kiểm điểm, kiểm tra, giám sát….
Nội dung kiểm tra giám sát đảng viên tập trung về việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức lối sống và nêu gương theo quy định của Trung ương, Tỉnh ủy; việc chấp hành những điều cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức không được làm; việc khắc phục sửa chữa những khuyết điểm, hạn chế sau kiểm điểm, kiểm tra, giám sát…. Đồng thời, mở rộng giám sát nhằm kịp thời phát hiện, nhắc nhở, uốn nắn những khuyết điểm, vi phạm, tránh xảy ra vi phạm, khuyết điểm nghiêm trọng. Các cuộc kiểm tra, giám sát được tiến hành đúng quy định về quy trình, thủ tục, hướng dẫn của cấp trên.
Công tác thi hành kỷ luật trong Đảng được thực hiện nghiêm minh, chính xác, kịp thời, đúng nguyên tắc, phương châm, phương hướng, quy trình, quy định của Đảng, do đó, không có khiếu nại của tổ chức đảng và đảng viên bị kỷ luật.
Thông qua công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật đảng đã nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy đảng và đảng viên, giữ nghiêm kỷ luật, sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng, giúp tổ chức đảng và đảng viên nhận rõ những hạn chế, khuyết điểm để có biện pháp khắc phục, sửa chữa; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, góp phần phòng ngừa và ngăn chặn các biểu hiện tiêu cực, vi phạm của các tổ chức đảng và đảng viên; nguyên tắc, nền nếp sinh hoạt đảng được duy trì và ngày càng thực hiện tốt hơn, đóng góp quan trọng vào việc nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên trong Đảng bộ, thúc đẩy thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị được giao.
Những năm gần đây, Đảng bộ Khối không xảy ra các vụ việc phức tạp; tỷ lệ tổ chức đảng xếp loại trong sạch vững mạnh đạt trên 95%, không có tổ chức đảng xếp loại không hoàn thành nhiệm vụ, yếu kém; tỷ lệ đảng viên xếp loại đảng viên đủ tư cách, hoàn thành tốt nhiệm vụ đạt trên 95%; các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trong Khối được cấp có thẩm quyền đánh giá, xếp loại hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên.
Tuy nhiên, hiện nay, do tác động mặt trái của cơ chế thị trường, xu hướng hội nhập quốc tế và sự phát triển của khoa học công nghệ làm cho một bộ phận cán bộ, đảng viên dễ nảy sinh các vi phạm. Do đó, các cấp ủy, UBKT, các chi bộ tiếp tục tập trung thực hiện tốt Nghị quyết đại hội Đảng bộ các cấp, nghị quyết chuyên đề, đề án về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng và phòng chống tham nhũng, tiêu cực của Đảng, gắn với việc học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh,….
Từ nay đến hết nhiệm kỳ, công tác kiểm tra, giám sát của Đảng ủy Khối tập trung thực hiện có hiệu quả nghị quyết, quyết định, quy định, chỉ thị, hướng dẫn của cấp ủy và UBKT cấp trên về công tác kiểm tra, giám sát; nội dung kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm, mở rộng giám sát nhằm kịp thời phát hiện, cảnh báo, nhắc nhở, uốn nắn những khuyết điểm, vi phạm từ khi còn manh nha để phòng ngừa tránh xảy ra vi phạm.
Tiếp tục nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát; tăng cường chỉ đạo UBKT các cấp trong Đảng bộ nắm tình hình, phát hiện và tiến hành kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm của tổ chức đảng và đảng viên, kịp thời giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo liên quan đến cấp ủy viên và cán bộ, đảng viên diện quy hoạch.
Đẩy mạnh công tác chuyển đổi số trong hoạt động kiểm tra, giám sát, nâng cao chất lượng đánh giá, xếp loại tổ chức đảng, cấp ủy viên, đảng viên. Phát động, hưởng ứng các phong trào thi đua yêu nước do các cấp, ngành phát động; nâng cao hơn nữa chất lượng công tác thi đua, khen thưởng, tạo động lực, khí thế thi đua, nhằm thúc đẩy hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Nguyễn Phúc Thuận
Chủ nhiệm UBKT Đảng ủy Khối CQ – DN tỉnh