Tại Làng thanh niên lập nghiệp Lùng Vai, huyện Mường Khương có không ít những ngôi nhà cửa đóng then. Đây là những hộ dân sau khi được vận động, đã đồng thuận di chuyển về Làng thanh niên để làm nhà, an cư. Vậy nhưng, chỉ sau một thời gian ngắn, họ lại quay trở về nơi ở cũ do gặp không ít khó khăn trong cuộc sống. Hiện tại, Làng thanh niên lập nghiệp Lùng Vai chỉ còn 16 hộ dân.
“Những hộ này cũng không tham gia đóng góp các khoản quỹ. Thực tế họ đăng ký khẩu tại thôn nhưng tôi cũng chưa từng nhìn thấy họ”, anh Sùng Seo Thành, Trưởng thôn Cốc Lầy, xã Lùng Vai, huyện Mường Khương cho biết thêm.
Những căn nhà ở Làng thanh niên lập nghiệp Lùng Vai bị bỏ không, cửa đóng then cài.
Các hộ chuyển xuống Làng thanh niên lập nghiệp được hỗ trợ kinh phí dựng nhà. Tuy nhiên, sinh kế lại gặp không ít khó khăn. Nếu may mắn mua được đất nương để trồng chè, trồng quế thì thu nhập tương đối đảm bảo. Nhưng nếu không có điều kiện để mua đất, thì đa phần họ sẽ phải chật vật làm thuê mưu sinh mỗi ngày, như 3 anh em anh Ma Dỉ ở thôn Cốc Lầy.
“Nói chung những năm qua cũng chưa đâu vào đâu, mấy đứa cháu đi học tiền mua sách vở cũng khó khăn. Mấy năm rồi cũng chưa làm được gì”, anh Ma Dỉ chia sẻ.
Nhiều hộ phải chật vật làm thuê mưu sinh mỗi ngày do không có đất sản xuất.
Qua khảo sát, Làng thanh niên lập nghiệp ở Cốc Lầy, xã Lùng Vai có 23/50 hộ được lựa chọn sắp xếp tại dự án sau khi hoàn thành, nhưng có 2 hộ chưa làm nhà, 5 hộ chưa đến ở, 16 hộ tới cư trú, lập nghiệp chưa có đất sản xuất. Có đến khoảng trên 60% hộ gia đình tại Làng thanh niên lập nghiệp thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo.
Ông Tô Việt Thành, Phó Chủ tịch UBND huyện Mường Khương cho biết: “Liên quan đến đất sản xuất của người dân, huyện tiếp tục triển khai thực hiện Đề án 86 của tỉnh, rà soát đất nông lâm trường quốc doanh. Đối với diện tích nào không trong diện quản lý của Ban Quản lý rừng phòng hộ huyện thì sẽ nghiên cứu chuyển đổi mục đích sử dụng và thực hiện các chế độ chính sách để bố trí đất sản xuất cho người dân, để họ yên tâm an cư lạc nghiệp”.
Làng thanh niên lập nghiệp tại xã Lùng Vai cũng được đầu tư hạ tầng khá đầy đủ, từ nhà điều hành, nhà văn hóa, nhà lớp học, nhà y tế… nhưng tất cả các hạng mục này đều chưa được sử dụng. Chính quyền địa phương cũng đang phải tính toán để đưa ra phương án sửa chữa, khai thác hết công năng của các công trình, tạo điều kiện sống tốt nhất cho người dân.
Thu Hường – Nông Quý