Chuyện ở những bản nghèo
Bản Khao, xã Điện Quan (huyện Bảo Yên) hiện lên với những ngôi nhà thưa thớt, thấp bóng sau rặng cây, điều đó phản ánh một phần cuộc sống nơi đây còn nhiều gian khó. Bản Khao có tới 97% dân số là người Mông, từ xa xưa, vùng đất này vốn bình yên, cho đến một ngày gia đình ông V.S.S. và ông V.S.V. có những biểu hiện khác lạ.
Đồng bào Mông vốn có tính đoàn kết cao, mọi công việc riêng, chung của gia đình, dòng họ, thôn, xã, các hộ đều tham gia, vậy nhưng giờ đây ông S. và ông V. lại có biểu hiện tách biệt khỏi cộng đồng. Trưởng bản Sùng Seo Phổng bảo: Vào ngày mùa, hộ ông S. và ông V. không cần ai giúp, cũng không đến giúp ai (đổi công). Đám cưới, đám tang của người thân, người quen, 2 ông cũng không có mặt.
Trước đây, hộ ông S. và ông V. đều là tín đồ của đạo Tin lành và tham gia sinh hoạt tại điểm nhóm bản Khao A. Mọi sinh hoạt tôn giáo của các thành viên trong 2 gia đình diễn ra bình thường cho đến giữa tháng 11/2022 thì một số thành viên bỏ sinh hoạt chung để tự tổ chức sinh hoạt riêng tại nhà. Ngay khi nắm được thông tin, cấp ủy đảng, chính quyền địa phương đã vào cuộc tìm hiểu, qua đó nắm được một số thành viên của 2 hộ thông qua YouTube biết đến tổ chức “Bà cô Dợ”, kể từ đó đã theo tổ chức này.
Thông tin nhảm nhí, mê muội của tổ chức “Bà cô Dợ” đã gieo vào suy nghĩ của một số thành viên trong gia đình ông S., ông V., khiến họ u mê tin rằng tổ chức “Bà cô Dợ” mới “là đúng, là thật”, là “trực tiếp với Chúa”; “Chủ nhật là ngày không phải đi đâu, làm gì…”. Anh C., con trai ông S. bất lực bảo: Con cái, anh em nói, khuyên bảo bố mẹ tôi nhiều lần nhưng không thành!
Theo các tài liệu của cơ quan chức năng, tổ chức “Bà cô Dợ” (còn gọi là Hội thánh đức chúa trời yêu thương chúng ta) do Vừ Thị Dợ, sinh năm 1978, dân tộc Mông, sinh sống ở thành phố Milvvaukee, bang Wisconsin (Mỹ) thành lập và làm Hội trưởng cuối năm 2016. Tổ chức “Bà cô Dợ” không có hiến chương, điều lệ rõ ràng mà chỉ cóp nhặt, trích dẫn, xuyên tạc kinh thánh để truyền đạo trái phép. Vừ Thị Dợ thêu dệt câu chuyện nhảm nhí, thần thánh hóa bản thân và con trai mình, trong đó cho rằng con trai út là “Chúa Giê Su tái thế”, sẽ “cai trị người Mông” trong 1.000 năm tới. Theo các quy định pháp luật Việt Nam, “Bà Cô Dợ” không phải là tổ chức tôn giáo, tổ chức này đang len lỏi, nhen nhóm phát triển tín đồ ở một số địa bàn thuộc các huyện Bảo Yên, Bắc Hà.
“Đạo Vàng Chứ” từng một thời lôi kéo đồng bào Mông ở các huyện Bắc Hà, Si Ma Cai… kích động bà con di cư tự do thông qua việc vẽ ra viễn tưởng về một cuộc sống an nhàn mà không cần lao động, chỉ cần đi theo đạo và cầu nguyện. Năm 2011, trong câu chuyện liên quan đến vụ việc tuyên truyền thành lập “Nhà nước Mông” tự trị xảy ra tại huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên, lợi dụng sự nhẹ dạ, cả tin, thiếu hiểu biết của một số người dân tộc thiểu số tại tỉnh Lào Cai, đối tượng xấu, phản động đã tuyên truyền kích động, dụ dỗ, lôi kéo đồng bào ở các huyện Bảo Thắng, Bát Xát, Bắc Hà, thị xã Sa Pa sang Điện Biên tham gia, ảnh hưởng đến an ninh, trật tự trong vùng dân tộc thiểu số.
Tiếp đó, năm 2017, kẻ xấu tung tin bịa đặt về “truyền thuyết con rùa” ở một số xã của các huyện Bắc Hà, Si Ma Cai, Mường Khương với ý định dẫn dắt người dân tin vào một thế lực thần bí, không đi lao động, sản xuất mà vẫn có cuộc sống no đủ, được các thế lực siêu nhiên che chở, phù hộ. Tổ chức bất hợp pháp Dương Văn Mình một thời làm xáo trộn Bản Mo 3, xã Xuân Hòa (huyện Bảo Yên) khiến cuộc sống của bà con vốn khó khăn lại càng thêm tăm tối khi tin vào những luận điệu bịp bợm “không làm cũng có ăn”, “không học cũng biết chữ”, “ốm đau tự khỏi bệnh”…
Khó khăn, thách thức ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số
Theo đồng chí Vũ Trọng Khuynh, Trưởng Ban Tôn giáo tỉnh Lào Cai, hoạt động tuyên truyền lợi dụng yếu tố tín ngưỡng, tâm linh, tôn giáo trái phép do các tổ chức bất hợp pháp, thế lực thù địch thực hiện diễn ra trên địa bàn tỉnh có xu hướng ngày càng phức tạp, tinh vi. Điều đó tiềm ẩn nhiều nguy cơ chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc, gây mất ổn định, ảnh hưởng đến tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Phần lớn thế lực thù địch lợi dụng những khó khăn, hạn chế về nhận thức của đồng bào dân tộc thiểu số để tuyên truyền, thông tin luận điệu nhảm nhí đi ngược với chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước.
Việc tuyên truyền, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số vừa là nhiệm vụ khó khăn, vừa là yêu cầu cấp thiết.
Trên thực tế, những hoạt động mang màu sắc tâm linh, tôn giáo trái phép thường có luận điệu xuyên tạc, sắc màu ly khai chủ yếu xảy ra ở nơi mà nhận thức của bà con vẫn còn bị trói buộc bởi nghèo khó và lạc hậu. Như câu chuyện đau lòng ở Bản Mo 3, xã Xuân Hòa (huyện Bảo Yên) năm 2018 khi một trẻ mới 2 tuổi bị giết hại bởi chính người thân có liên quan trực tiếp đến tổ chức bất hợp pháp Dương Văn Mình. Kẻ thủ ác tin rằng, việc cướp đi sinh mạng của đứa trẻ sẽ giúp thị khi chết đi sẽ được lên thiên đường.
Tại những khu vực đồng bào dân tộc thiểu số, hoạt động tôn giáo trái phép đã và đang xảy ra chủ yếu là địa bàn xa trung tâm, khó khăn về kinh tế và lạc hậu trong nhận thức, hạ tầng kỹ thuật còn thiếu và yếu, khiến hoạt động tuyên truyền của cấp ủy đảng và hệ thống chính trị gặp nhiều khó khăn
Bảo Yên có 8/17 đơn vị hành chính cấp xã thuộc diện đặc biệt khó khăn, với nhiều thành phần dân tộc cùng sinh sống. Ở một số nơi, người dân thiếu kiến thức, kỹ năng trong sử dụng điện thoại thông minh, mạng xã hội để nhận diện các biểu hiện sai trái, phân biệt thông tin chính thống và không chính thống, thậm chí là thông tin xuyên tạc, chống phá của thế lực thù địch.
Tại huyện Bát Xát, thách thức trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng hiện nay được địa phương chỉ rõ là địa bàn rộng, bị chia cắt, hạ tầng thiếu đồng bộ và có đến 80% dân số là người dân tộc thiểu số; ở một số nơi, trình độ dân trí còn thấp, bà con chưa thạo tiếng phổ thông.
Hết năm 2022, huyện Bát Xát có hơn 6.500 hộ nghèo, chiếm trên 37%; hơn 3.400 hộ cận nghèo, chiếm 19,5%. Những khu vực này tiềm ẩn nguy cơ về an ninh, trật tự, hoạt động tôn giáo trái phép.
Những khó khăn, thách thức được chỉ rõ cho thấy việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số đang là nhiệm vụ quan trọng, cấp thiết, đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt, sát sao của cả hệ thống chính trị và việc triển khai đồng bộ, linh hoạt nhiều giải pháp. Nội dung này sẽ được chúng tôi đề cập trong bài viết sau.