Ngày 15/11, Cục Lâm nghiệp (Bộ NN&PTNT), Hiệp hội hồ tiêu và cây gia vị Việt Nam tổ chức Hội thảo quốc gia phát triển bền vững ngành quế Việt Nam; đồng thời, ra mắt Nhóm công tác đối tác công tư (PPP) về hồ tiêu và gia vị, tiểu ban ngành hàng quế.
Tại hội thảo, Phó Cục trưởng Cục Lâm nghiệp Triệu Văn Lực cho biết, hiện cả nước có khoảng 180.000ha trồng quế, chủ yếu ở miền núi phía Bắc và Bắc Trung Bộ… Trồng quế đang là sinh kế của hàng trăm nghìn hộ dân tộc thiểu số ở vùng sâu, vùng xa, đóng góp phát triển kinh tế – xã hội của nhiều địa phương.
Quế có nhiều tác dụng trong sản xuất và cuộc sống, như sử dụng làm gia vị, hương liệu, thuốc chữa bệnh, chế biến thức ăn, nuôi gia súc, gia cầm hoặc sử dụng làm phân bón…
Theo Hiệp hội hồ tiêu Việt Nam, tính đến hết tháng 10/2023, Việt Nam xuất khẩu 74.744 tấn quế với giá trị 220,3 triệu USD, tăng 19,2% về lượng, nhưng giảm 1,3% về giá trị so cùng kỳ năm ngoái. Giá xuất khẩu quế trung bình 10 tháng đạt 2.948 USD/tấn, giảm 17,2% so với cùng kỳ năm trước. Thị trường nhập khẩu chính của quế Việt Nam là Ấn Độ, chiếm 43,9% thị phần; tiếp đến là Mỹ, Bangladesh…
Theo Chủ tịch Hiệp hội hồ tiêu và cây gia vị Việt Nam Hoàng Thị Liên, năm 2022, Việt Nam là nước đứng thứ 3 thế giới về sản lượng quế, chiếm 17% và là nước xuất khẩu quế số 1 trên thế giới với kim ngạch đạt 292,2 triệu USD. Hiện, một số doanh nghiệp đầu tư nhà máy chế biến quế hiện đại, đặc biệt là một số doanh nghiệp của khối FDI, tuy nhiên chưa đủ so với ngành quế Việt Nam.
Bà Hoàng Thị Liên cho rằng, Việt Nam chưa có định hướng chiến lược phát triển bền vững cấp quốc gia đối với cây quế. Bên cạnh đó, mối liên kết giữa các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu với người trồng quế chưa phát triển dù Việt Nam có hơn 600 công ty hoạt động trong lĩnh vực gia vị, chủ yếu làm thương mại; việc hình thành các tổ hợp tác, hợp tác xã kết nối với doanh nghiệp còn hạn chế…
Đáng chú ý, các doanh nghiệp ngành gia vị còn thiếu công nghệ và vốn để đầu tư chế biến sâu nhằm nâng cao giá trị sản phẩm, trong đó có quế; năng lực kỹ thuật chuyên sâu chưa đáp ứng yêu cầu, chưa có nghiên cứu đánh giá tiềm năng khác từ quế để thúc đẩy giải pháp gia tăng giá trị (thị trường carbon, giá trị sản phẩm phụ từ quế…).
Chia sẻ về định hướng phát triển ngành quế, Phó Cục trưởng Cục Lâm nghiệp (Bộ NN&PTNT) Triệu Văn Lực cho rằng, cần xác định quỹ đất, quy mô vùng trồng; hoàn thiện thể chế, chính sách, cơ chế đặc thù cho quế; nghiên cứu, chọn tạo, sản xuất giống cây quế; phát triển vùng nguyên liệu; tổ chức sản xuất, phát triển cơ sở sơ chế, chế biến và thị trường tiêu thụ sản phẩm.
Giám đốc quốc gia IDH (Tổ chức sáng kiến thương mại bền vững) tại Việt Nam Huỳnh Tiến Dũng cho hay, nhiều doanh nghiệp đã liên kết với nông dân chuyển giao công nghệ, tập huấn gieo trồng quế hữu cơ, song còn nhỏ lẻ; một số doanh nghiệp bước đầu liên kết trong sản xuất, chế biến nhưng ngành quế chưa được chú trọng đầu tư xứng tầm.