Đối với Lào Cai, những năm qua, Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã lãnh đạo, tổ chức chỉ đạo các cấp, các ngành, tổ chức chính trị – xã hội và Nhân dân các dân tộc trong tỉnh triển khai thực hiện hiệu quả, toàn diện nội dung xây dựng nền biên phòng toàn dân, thế trận biên phòng toàn dân. Tính riêng 5 năm trở lại đây, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành 1 nghị quyết, 1 chỉ thị; UBND tỉnh ban hành 3 kế hoạch chuyên đề lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện nhiệm vụ biên phòng toàn dân và kế hoạch định kỳ hằng năm về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, trong đó có nhiệm vụ tổ chức phong trào toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia. Tỉnh ủy, UBND tỉnh cũng có những chỉ đạo sát sao trong giải quyết các vấn đề trên tuyến biên giới; quan tâm chỉ đạo xây dựng và củng cố hạ tầng kỹ thuật vùng biên giới như các cửa khẩu, đường tuần tra biên giới, đồn, trạm biên phòng, đáp ứng nhiệm vụ xây dựng, quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia trong tình hình mới.
Về phát huy sức mạnh của toàn dân trong bảo vệ chủ quyền, biên giới quốc gia, trong công tác tuyên truyền, giáo dục, Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã lãnh đạo, chỉ đạo các cấp, các ngành, các địa phương có nhiều giải pháp nâng cao nhận thức, tinh thần trách nhiệm của Nhân dân về nhiệm vụ quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia, xây dựng khu vực biên giới tỉnh Lào Cai vững mạnh toàn diện, xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh, huyện, thành phố vững chắc. Tập trung tuyên truyền các văn kiện pháp lý về biên giới đã được ký kết giữa hai nhà nước Việt Nam – Trung Quốc, các văn bản pháp luật liên quan đến công tác quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới; tuyên truyền, nâng cao cảnh giác và tinh thần chủ động của các lực lượng, Nhân dân trong đấu tranh với âm mưu của các thế lực thù địch chống phá cách mạng, phá hoại khối đại đoàn kết dân tộc khu vực biên giới. Một số mô hình tuyên truyền về nhiệm vụ biên phòng toàn dân đã phát huy hiệu quả sâu rộng, như: Ban Dân vận Tỉnh ủy có phong trào thi đua “Dân vận khéo”; các chuyên mục “Vì chủ quyền, an ninh biên giới” đăng tải trên Báo Lào Cai và Đài Phát thanh – Truyền hình tỉnh; các tổ chức chính trị – xã hội có mô hình “Tháng Ba biên giới”, “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương”…
Để xây dựng biên giới vững mạnh, tỉnh Lào Cai đã huy động nhiều nguồn lực đầu tư cho khu vực biên giới, hướng về vùng biên cương thông qua các chương trình phát triển kinh tế – xã hội gắn với đảm bảo quốc phòng – an ninh. UBND tỉnh phối hợp chặt chẽ với Trung ương MTTQ Việt Nam triển khai chương trình hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà theo tiêu chí “3 cứng” cho hộ nghèo tại các huyện biên giới Mường Khương, Si Ma Cai và Bát Xát. Tỉnh cũng chỉ đạo các địa phương triển khai hiệu quả quyết định của Thủ tướng Chính phủ “Về bố trí dân cư các vùng thiên tai, đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo, di cư tự do, khu rừng đặc dụng” giai đoạn 2021 – 2025.
Đến nay, Lào Cai cơ bản bố trí, sắp xếp ổn định tại chỗ cho các hộ về đất ở và đất sản xuất, hạn chế tình trạng di cư tự do, đồng thời nghiên cứu thực hiện chủ trương di, giãn dân ra khu vực biên giới, không để xảy ra “trắng dân cư” tại vùng biên. Tỉnh cũng tích cực triển khai các chương trình xây dựng nông thôn mới tại các xã, huyện biên giới, chỉ đạo các ngành chức năng thực hiện đồng bộ các giải pháp về giáo dục, y tế, văn hóa, đảm bảo an ninh, trật tự, giảm nghèo, nâng cao đời sống mọi mặt cho Nhân dân khu vực biên giới. Bên cạnh đó, tổ chức tốt các phong trào bảo vệ biên giới với trọng tâm là phong trào “Toàn dân tham gia bảo vệ an ninh Tổ quốc trong tình hình mới”. Các huyện, thành phố, xã, phường biên giới tích cực vận động Nhân dân tham gia phong trào tự quản đường biên, mốc quốc giới, công trình biên giới với phương châm “mỗi người dân là một cột mốc sống”. Tỉnh cũng chỉ đạo các đơn vị đóng quân trên địa bàn biên giới triển các mô hình giúp dân phát triển kinh tế – xã hội, như: Chương trình “Quân dân y kết hợp”, “Xuân biên phòng ấm lòng dân bản”, “Nâng bước em tới trường – con nuôi đồn biên phòng”, hoặc Dự án “Cán bộ, chiến sĩ quân đội nâng bước em tới trường” gắn với các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước do địa phương phát động.
Trong công tác đối ngoại, Tỉnh ủy, UBND tỉnh tiếp tục quán triệt và thực hiện nghiêm chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước về xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, ổn định, hợp tác và phát triển. Tỉnh đã vận dụng hiệu quả đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước là đối ngoại độc lập, tự chủ, chủ động, linh hoạt, tích cực hội nhập quốc tế và hợp tác quốc tế quốc phòng – an ninh; đẩy mạnh xây dựng, củng cố các mô hình đối ngoại Nhân dân trên tuyến biên giới…
Trong thời gian tới, tình hình thế giới, khu vực tiềm ẩn những yếu tố khó lường, trong khi xu thế hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, đặt ra nhiều thách thức về an ninh phi truyền thống, các nhiệm vụ về bảo vệ chủ quyền, biên giới quốc gia. Bên cạnh đó, các thế lực thù địch chưa từ bỏ âm mưu chống phá cách mạng nước ta bằng nhiều thủ đoạn.
Những thách thức trên đòi hỏi các địa phương phải có sự chủ động trong thực hiện chiến lược xây dựng và bảo vệ biên giới quốc gia trên cơ sở bám sát quan điểm xây dựng nền quốc phòng toàn dân, phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị, các tầng lớp Nhân dân dưới sự lãnh đạo tập trung, thống nhất của Đảng, sự quản lý, điều hành của Nhà nước trong bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia.
Nhiệm vụ cụ thể của các cấp, các ngành, các lực lượng tỉnh Lào Cai là tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện tốt đường lối, chủ trương của Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng về nhiệm vụ quốc phòng – an ninh, công tác biên phòng. Trọng tâm là nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng; Nghị quyết 33 của Bộ Chính trị về Chiến lược bảo vệ biên giới quốc gia; Luật Biên giới quốc gia; Luật Biên phòng Việt Nam; các hiệp định về quy chế biên giới đã ký kết giữa Việt Nam với Trung Quốc. Trong đó, tăng cường hơn nữa công tác giáo dục, nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật về biên giới quốc gia, chủ quyền lãnh thổ, tinh thần trách nhiệm của các cấp, các ngành, các tầng lớp Nhân dân, nhất là khu vực biên giới; huy động nguồn lực, bổ sung tiềm lực cho khu vực biên giới, đảm bảo vững mạnh về mọi mặt; giúp đỡ bộ đội biên phòng và các lực lượng vũ trang tỉnh, các cơ quan chức năng ở khu vực biên giới vững mạnh toàn diện. Duy trì tốt quy chế phối hợp giữa 3 lực lượng công an, quân sự, bộ đội biên phòng trong nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới, nhất là trong giải quyết vấn đề phát sinh, với phương châm kiên quyết, mềm dẻo, khéo léo, không để nảy sinh yếu tố phức tạp. Các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương tập trung củng cố cơ sở chính trị khu vực biên giới vững mạnh, chăm lo phát triển kinh tế, giảm nghèo; tổ chức tốt các phong trào “Toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới”; đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống tội phạm, đấu tranh với các đối tượng lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo nhằm phá hoại khối đại đoàn kết, gây mất ổn định chính trị, an ninh, trật tự xã hội khu vực biên giới.
Đối với lực lượng bộ đội biên phòng, tiếp tục thực hiện tốt nhiệm vụ đối ngoại theo đúng đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước và các công ước, luật pháp quốc tế, các hiệp định Việt Nam đã ký kết với Trung Quốc trên cơ sở tôn trọng độc lập chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của nhau, tạo điều kiện thuận lợi cho Nhân dân hai bên biên giới giao lưu, cùng xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác cùng phát triển. Gắn kết các hoạt động ngày “Biên phòng toàn dân” với các hoạt động thiết thực tại địa phương để sự kiện này thực sự là ngày hội của đồng bào các dân tộc trên địa bàn tỉnh nói chung, khu vực biên giới nói riêng.
Với Đảng ủy Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, cần tiếp tục thực hiện tốt quy chế phối hợp với các huyện ủy, thành ủy biên giới, các sở, ban, ngành triển khai các chương trình cụ thể, thiết thực, góp phần củng cố và nâng cao đời sống mọi mặt cho đồng bào, chiến sĩ nơi biên giới, phục vụ đắc lực nhiệm vụ chiến lược xây dựng khu vực biên giới tỉnh Lào Cai vững mạnh toàn diện.
