Ngày 15/3 (mồng 6/2 âm lịch), tại phường Hòa Long, thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh đã diễn ra lễ hội làng Viêm Xá (hay còn gọi là lễ hội làng Diềm). Từ năm 2016, lễ hội làng Diềm đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Làng Diềm là một trong 49 làng quan họ gốc, là nơi duy nhất có đền thờ Vua Bà-Thủy tổ quan họ.
Năm nay, dù tiết trời se lạnh và có mưa nhưng vẫn có rất đông người dân trong vùng và du khách thập phương về trảy lễ hội.
Lễ hội diễn ra với phần lễ và phần hội. Phần lễ được mở đầu bằng màn chạy cờ, tiếp đến là biểu diễn trống hội, tái hiện lại sự tích Vua Bà phát lệnh mở hội xuân với phần tung cầu, cướp cầu.
Tại lễ hội còn có lễ rước ngai thờ, bài vị Vua Bà quanh làng với sự tham gia của hàng trăm người. Đám rước dừng lại ở đền Cùng-giếng Ngọc, các cụ cao niên trong làng xuống giếng Ngọc lấy nước rồi rước về đền Vua Bà làm lễ tắm Vua Bà. Các nghi lễ được tiến hành nghiêm trang, thể hiện lòng thành kính, cầu mong Vua Bà che chở cho dân làng làm ăn thuận lợi, mùa màng tươi tốt, dân an vật thịnh.
Đến với lễ hội làng Diềm tưởng nhớ Vua Bà – Thủy tổ quan họ, người sáng tạo và truyền dạy các làn điệu dân ca quan họ Bắc Ninh, du khách có dịp hòa mình vào không gian văn hóa quan họ truyền thống, độc đáo riêng có của người quan họ.
Đặc sắc là các hoạt động giao lưu văn hóa quan họ như: Hát thờ ở đền Vua Bà, đền Cùng-giếng Ngọc; giao lưu hát đối đáp quan họ trên sân khấu trung tâm lễ hội; hát canh ở nhà chứa; hát thuyền; hát tại các gia đình nghệ nhân…
Trong ba ngày tổ chức lễ hội, bên cạnh các canh hát quan họ, du khách còn có thể tham gia trải nghiệm nhiều hoạt động văn hóa, thể thao sôi nổi khác như thi đấu cờ tướng, thi bóng chuyền hơi, các trò chơi dân gian: đánh đu, cờ tướng, đập niêu, bịt mắt bắt vịt trên cạn…
Lễ hội làng Diềm được tổ chức hằng năm nhằm thể hiện sự tôn kính các bậc tiền nhân, khơi dậy niềm tự hào về truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc, đồng thời nâng cao ý thức trách nhiệm của cả cộng đồng trong việc bảo tồn, gìn giữ, phát huy giá trị đặc sắc của dân ca quan họ Bắc Ninh – di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
