Rừng cũng là không gian sinh sống của khoảng 25 triệu người dân sống phụ thuộc vào rừng; trong đó chủ yếu là cộng đồng các dân tộc thiểu số với những nét đặc trưng văn hóa, bản sắc dân tộc gắn với rừng. Đây là tiềm năng to lớn để phát triển các giá trị đa dụng của hệ sinh thái rừng.
Chiều 26/9, tại Lâm Đồng, Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID), Ban quản lý các dự án lâm nghiệp, Cục Lâm nghiệp (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), Tổ chức Bảo tồn thiên nhiên thế giới tại Việt Nam (WWF Việt Nam) tổ chức Tọa đàm chủ đề “Phát triển du lịch sinh thái gắn với bảo tồn đa dạng sinh học”.
Chia sẻ tại tọa đàm, ông Triệu Văn Lực, Phó cục trưởng Cục Lâm nghiệp cho biết, với diện tích rừng trên 14,7 triệu ha, tỷ lệ che phủ rừng 42,2% rừng Việt Nam là nơi cư trú của hàng chục nghìn loài động vật, thực vật hoang dã. Các hệ sinh thái rừng tại Việt Nam có đóng góp rất lớn cho nền kinh tế và phúc lợi cho con người thông qua các dịch vụ mà rừng cung cấp như: gỗ, lâm sản ngoài gỗ, điều tiết nguồn nước, hấp thụ khí nhà kính, cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp….
Chính phủ Việt Nam đã dành sự quan tâm và nguồn lực, cùng với sự hỗ trợ của các tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ để bảo vệ sự sống trên trái đất và cải thiện bảo tồn đa dạng sinh học trước các thách thức, nguy cơ đối với đa dạng sinh học.
Hiện các khu rừng, vườn quốc gia… đã và đang là nơi tổ chức các hoạt động du lịch, điểm đến thăm quan, trải nghiệm, nghỉ ngơi ngắm cảnh, quan sát động thực vật hoang dã. Qua đó đã tạo sinh kế cho người dân xung quanh, đặc biệt là những người dân ở “vùng đệm” góp phần cải thiện đời sống người dân, đảm bảo an ninh trật tự địa bàn vùng đó.
Theo ông John Kiely Beebe Harris, Phó phòng môi trường, biến đổi khí hậu, USAID tại Việt Nam, du lịch sinh thái có tiềm năng để xây dựng cho các khu bảo tồn, tạo nên nguồn thu cho các khu rừng và bảo tồn đa dạng sinh học cùng với đó đem lại nguồn thu nhập cho cộng đồng địa phương.
 |
| Ông John Kiely Beebe Harris, Phó phòng môi trường, biến đổi khí hậu, USAID tại Việt Nam chia sẻ tại tọa đàm. |
Trong thời gian tới, phát triển du lịch sinh thái tại Việt Nam rất quan trọng. Bởi vì chúng ta không những phải đảm bảo những lợi ích của du lịch sinh thái sẽ đem lại lợi ích cho cộng đồng ở địa phương mà còn phải đảm bảo rằng những nơi có vườn quốc gia, những nơi phát triển du lịch sinh thái và những khu bảo tồn luôn được phát triển bền vững.
Du lịch sinh thái chính là “bảo vệ thiên nhiên, bảo vệ văn hóa, bảo vệ tương lai”, ông John Kiely Beebe Harris nhấn mạnh.
Chia sẻ về phát triển du lịch sinh thái, ông Nguyễn Văn Hoàng, Trường đại học Nguyễn Tất Thành cho rằng, du lịch là ngành kinh tế tổng hợp. Bên cạnh tác động tích cực, du lịch cũng có tác động tiêu cực, đặc biệt là môi trường. Chính vì vậy là du lịch sinh thái ra đời để khắc phục các tiêu cực trong phát triển du lịch.
“Du lịch sinh thái sẽ bao gồm bảo tồn, phát triển kinh tế địa phương và giáo dục môi trường. Nguyên tắc của du lịch sinh thái là giảm thiểu tác động với môi trường ở mức độ thấp nhất; xây dựng nhận thức về môi trường; xây dựng trải nghiệm đích thực” – Ông Nguyễn Văn Hoàng nhấn mạnh.
Đến nay, cả nước đã xác lập được 167 khu rừng đặc dụng; trong đó có 34 vườn quốc gia, 56 khu bảo tồn thiên nhiên, 14 khu bảo tồn loài/sinh cảnh, 54 khu bảo vệ cảnh quan và các khu rừng nghiên cứu, thực nghiệm khoa học thuộc 9 đơn vị khoa học.
Bên cạnh sự phong phú về tài nguyên thiên nhiên, đa dạng sinh học, cảnh quan hùng vĩ, gắn liền với những giá trị văn hóa, tâm linh và bảo vệ môi trường, hệ thống rừng đặc dụng của Việt Nam còn có tiềm năng to lớn để phát triển các giá trị của dịch vụ hệ sinh thái rừng, nhất là phát triển du lịch sinh thái.
 |
| Tọa đàm chủ đề “Phát triển du lịch sinh thái gắn với bảo tồn đa dạng sinh học”. |
Tại tọa đàm, các diễn giả cho rằng, Việt Nam cần xem xét để có những chính sách, chiến lược và cách tiếp cận phù hợp hơn để thúc đẩy việc đa dạng hóa các hình thức cung cấp các dịch vụ hệ sinh thái rừng. Hay có thể nói là đa dạng phúc lợi rừng cho cuộc sống con người, từ đó giúp mỗi người hiểu biết, trân trọng hơn về rừng, chung tay bảo vệ rừng nói riêng và bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học ở Việt Nam.
Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Cục Lâm nghiệp cũng đang chủ trì tham mưu cho Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trình Thủ tướng Chính phủ Đề án phát triển giá trị đa dụng của hệ sinh thái rừng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, dự kiến trình ban hành trong năm 2023.
