Giữ vững và tăng cường bản chất giai cấp công nhân của Đảng trong điều kiện đất nước sẽ vững vàng tiến vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

(LĐ online) – Bản chất giai cấp công nhân của một chính đảng được xác định là Đảng lấy chủ nghĩa xã hội khoa học làm kim chỉ nam cho mọi hoạt động của mình; Đảng xây dựng tổ chức, sinh hoạt và hoạt động theo nguyên tắc tập trung dân chủ; mục tiêu của Đảng là xây dựng chủ nghĩa xã hội tiến lên chủ nghĩa cộng sản. 

Đảng cộng sản là một chính đảng độc lập, mang bản chất giai cấp công nhân rõ rệt. C.Mác và Ph.Ăngghen cho rằng: Đảng cộng sản phải là một chính đảng độc lập của giai cấp công nhân về chính trị, tư tưởng, tổ chức, không bị lệ thuộc vào giai cấp tư sản. Đảng độc lập nhưng không cô độc, biệt lập với toàn thể giai cấp và quần chúng, trái lại, đảng phải gắn bó chặt chẽ với giai cấp và quần chúng nhân dân. Đảng có tính giai cấp và đại diện cho lợi ích của toàn thể giai cấp công nhân, những người cộng sản không phải là một đảng riêng biệt, đối lập với các đảng công nhân khác. Họ tuyệt nhiên không có một lợi ích nào tách khỏi lợi ích của toàn thể giai cấp vô sản. Từ việc xác định vai trò lịch sử toàn thế giới của giai cấp vô sản, C.Mác và Ph.Ăngghen đi đến kết luận về sự cần thiết phải thành lập một chính đảng độc lập của giai cấp công nhân để chống lại quyền lực liên hợp của các giai cấp hữu sản; giai cấp công nhân, chỉ khi được tổ chức thành một chính đảng độc lập đối lập với tất cả các chính đảng cũ do các giai cấp hữu sản lập ra.

Một giai cấp có thể có nhiều Đảng chính trị nhưng một chính đảng bao giờ cũng mang bản chất giai cấp của một giai cấp xã hội nhất định; không có chính đảng mang bản chất của nhiều giai cấp. Về vấn đề này, V.I.Lênin cho rằng: để đánh giá một đảng có phải là chính đảng mang bản chất giai cấp công nhân hay không phải căn cứ vào: đường lối, chiến lược, sách lược của đảng; tỷ lệ đảng viên xuất thân từ công nhân; lãnh tụ của đảng là những người như thế nào và hệ tư tưởng mà đảng đó lấy làm cơ sở tư tưởng. Đảng cộng sản là tổ chức chính trị có mục đích lật đổ sự thống trị của giai cấp tư sản, giành lấy chính quyền và thiết lập sự thống trị của giai cấp vô sản. Để thực hiện mục đích chính trị đó, trong mối quan hệ với các đảng vô sản và tổ chức khác của giai cấp công nhân, đảng cộng sản phải tích cực tham gia hoạt động trong các tổ chức của giai cấp và hướng hoạt động của các tổ chức đó vào quỹ đạo của cách mạng vô sản.

Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời lãnh đạo cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân và nhân dân lao động Việt Nam chống phong kiến, đế quốc, thực dân, giải phóng và thống nhất Tổ quốc, đưa cả nước đi lên theo định hướng XHCN. Trong quá trình phát triển, dù tên gọi thế nào (Đảng Cộng sản hay Đảng Lao động) thì Đảng ta luôn mang bản chất giai cấp công nhân. Bản chất giai cấp công nhân của Đảng thể hiện ở chỗ: mục tiêu, lý tưởng của Đảng là chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản; nên tảng tư tưởng của Đảng là chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh; nguyên tắc tổ chức cơ bản của Đảng là tập trung dân chủ; Đảng liên hệ mật thiết với quần chúng; lấy phê bình và tự phê bình làm quy luật phát triển,…Tuy nhiên, Đảng ra đời ở một nước thuộc địa, nửa phong kiến, nông nghiệp lạc hậu, giai cấp công nhân còn nhỏ bé. Đảng ta ra đời không chỉ là sự kết hợp chủ nghĩa Mác-Lênin với phong trào công nhân mà còn kết hợp cả với phong trào yêu nước. Đây là đặc thù Việt Nam, là sáng tạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Chính Người đã nhiều lần nói rằng Đảng ta không chỉ là Đảng của giai cấp công nhân mà còn là Đảng của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam. Trong Báo cáo Chính trị tại Đại hội II của Đảng (2/1951), Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: Đảng Lao động Việt Nam phải là người lãnh đạo sáng suốt, kiên quyết, trung thành của giai cấp công nhân và nhân dân lao động, của nhân dân Việt Nam… Chính vì Đảng Lao động Việt Nam là Đảng của giai cấp công nhân và nhân dân lao động, cho nên nó phải là Đảng của dân tộc Việt Nam. Đến tháng 1/1957, nói chuyện ở Trường Cán bộ Công đoàn, Chủ tịch Hồ Chí Minh tiếp tục khẳng định: Đảng là đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời cũng là đội tiên phong của dân tộc. Tháng 12/1961, nói chuyện với những cán bộ, đảng viên hoạt động lâu năm, Người nhắc lại: Đảng ta là Đảng của giai cấp, đồng thời cũng là của dân tộc. Có lúc Người còn nói: Đảng ta là con nòi của dân tộc; lợi ích của giai cấp công nhân và của dân tộc là một.

Với tinh thần đó, Điều lệ Đảng thông qua tại Đại hội II của Đảng đã ghi: Đảng Lao động Việt Nam là Đảng của giai cấp công nhân và nhân dân lao động Việt Nam. Phát triển tư tưởng ấy và từ thực tiễn, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng đã có sự phát triển nhận thức về bản chất giai cấp công nhân của Đảng trong giai đoạn mới bằng việc sửa phần diễn đạt về Đảng trong Điều lệ Đảng: Đảng Cộng sản Việt Nam là đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiền phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam; đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của dân tộc. Như vậy, Đảng Cộng sản Việt Nam vẫn mang bản chất giai cấp công nhân, vẫn là đội tiên phong của giai cấp công nhân, nhưng trong điều kiện Đảng cầm quyền hiện nay, Đảng còn là đội tiên phong của nhân dân lao động và của cả dân tộc Việt Nam. Trên thực tế, Đảng ta ra đời, tồn tại và phát triển là vì lợi ích không chỉ của giai cấp công nhân mà còn vì lợi ích của nhân dân lao động, của toàn dân tộc. Ngoài lợi ích của giai cấp, của Nhân dân, của dân tộc, Đảng không có lợi ích nào khác. Chính vì vậy mà Đảng ta được Nhân dân thương yêu, cưu mang, đùm bọc, giúp đỡ, thừa nhận là Đảng của chính mình, trìu mến gọi Đảng là “Đảng ta”. Đó là vinh dự, là niềm tự hào lớn, không phải đảng nào trên thế giới cũng có được. Diễn đạt như thế vừa nói lên được bản chất giai cấp công nhân của Đảng theo chủ nghĩa Mác-Lênin, vừa nói lên được nét đặc thù của Đảng theo sự phát triển sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh, phù hợp với thực tế Việt Nam và đáp ứng được nguyện vọng, tình cảm của Nhân dân. Đồng thời, diễn đạt như thế hoàn toàn không phải là hạ thấp bản chất giai cấp của Đảng, trượt sang quan điểm “Đảng toàn dân”, mà chính là hiểu bản chất giai cấp của Đảng một cách sâu sắc hơn, nhuần nhuyễn hơn. Điều đó đòi hỏi Đảng chẳng những phải trung thành với giai cấp công nhân, nâng cao lập trường, tư tưởng của giai cấp công nhân, mà còn phải học tập, kế thừa, phát huy truyền thống dân tộc, tăng cường đoàn kết, tập hợp Nhân dân, phấn đấu vì lợi ích của giai cấp và dân tộc.

Trong bối cảnh tình hình thế giới có nhiều thời cơ, thuận lợi, song cũng không ít khó khăn, thách thức, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, dựa trên nền tảng là sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, gắn kết chặt chẽ ý Đảng với lòng dân, phát huy tinh thần tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc, tinh thần đoàn kết quốc tế trong sáng làm động lực, nhất định Việt Nam sẽ vững vàng tiến vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, đóng góp nhiều hơn nữa vì hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển ở khu vực và trên thế giới; đúng như di nguyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đó là: xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng thế giới.

Trong tình hình hiện nay, các cấp ủy, tổ chức đảng các cấp trong toàn Đảng và hệ thống chính trị, cần tiếp tục quán triệt và thực hiện có hiệu quả những biện pháp giữ vững và tăng cường bản chất giai cấp công nhân của Đảng, đó là: Kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; trong bất kỳ tình huống khó khăn nào cũng không dao động, xa rời mục tiêu đó; kiên định và vận dụng sáng tạo, góp phần phát triển chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh; giữ vững nguyên tắc tập trung dân chủ; thường xuyên tự phê bình và phê bình, giữ gìn đoàn kết, thống nhất trong Đảng; thường xuyên giáo dục, bồi dưỡng lập trường, quan điểm, ý thức tổ chức của giai cấp công nhân; củng cố mối quan hệ gắn bó mật thiết với Nhân dân, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân; trung thành với chủ nghĩa quốc tế của giai cấp công nhân, kết hợp sức mạnh của dân tộc với sức mạnh của thời đại.

Giữ vững và tăng cường bản chất giai cấp công nhân của Đảng là nhiệm vụ có ý nghĩa quan trọng hàng đầu đối với Đảng ta lãnh đạo đất nước sẽ vững vàng tiến vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Đòi hỏi, các cấp ủy, tổ chức đảng các cấp trong toàn Đảng và hệ thống chính trị tiếp tục kiên định, vận dụng và phát triển sáng tạo Học thuyết Mác – Lênin về đảng cộng sản bảo đảm cho Đảng ta luôn trong sạch, vững mạnh, hoàn thành sự nghiệp cách mạng vẻ vang mà giai cấp công nhân, nhân dân lao động và dân tộc giao phó.

Tài liệu tham khảo:

1. C.Mác và Ph.Ăngghen: Toàn tập, Nxb.Chính trị quốc gia Sự thật, H.1995, t.4, tr.614; H.1994, t.17, tr.558.

2. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đảng Toàn tập, Nxb.Chính trị quốc gia Sự thật, H.2006, t.12, tr.38; H.2017, tr.4.

4. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, H.2006, tr.355-356.

5. Hồ Chí Minh; Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, H.2011, t.7, tr.41; H.2011, t.10, tr.447; H.2011, t.13, tr.275.