(LĐ online) – Chiều 2/11, tại Nhà Quốc hội, thực hiện chương trình Kỳ họp thứ 6, Quốc hội nghe Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung trình bày Tờ trình và Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh trình bày Báo cáo thẩm tra về dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi). Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành nội dung phiên họp.
Đại biểu Nguyễn Tạo – Phó Trưởng Đoàn ĐBQH Lâm Đồng góp ý |
Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình về dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung cho biết, dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) được xây dựng nhằm bảo đảm an sinh xã hội của người dân theo quy định của Hiến pháp; sửa đổi căn bản các vướng mắc, bất cập từ thực tiễn; mở rộng, gia tăng quyền, lợi ích để thu hút người lao động tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH).
ĐBQH Lâm Văn Đoan Đoan – Đoàn Lâm Đồng góp ý Luật BHXH (sửa đổi) |
Tham gia thảo luận tại Tổ về Luật Bảo hiểm Xã hội (sửa đổi), Đại biểu Lâm Văn Đoan – Đoàn Lâm Đồng góp ý: “Qua 2 lần sửa đổi 2006, 2014, lần này tập trung vấn đề tăng bao phủ và nâng cao chất lượng, thực hiện mục tiêu an sinh xã hội toàn dân, chất lượng BHXH toàn dân
Tuy nhiên, tôi còn băn khoăn một số vấn đề: Số lượng người tham gia còn hạn chế, hết năm 2022 hơn 60% lực lượng lao động chưa tham gia BHXH tương đương khoảng 30 triệu người. Cụ thể hóa Hiến pháp, ta đưa chế độ đảm bảo hưu trí vào nhưng với mức trợ cấp 500.000 đồng là thấp (dưới mức chuẩn nghèo) là có đảm bảo an sinh xã hội không, có thoát tình trạng nghèo đói, khó khăn không. Bối cảnh nguồn lực còn hạn chế, không thể làm ngay nhưng luật cần xác định lộ trình tăng. Đối với đối tượng bảo trợ xã hội hưởng trợ cấp, mới tăng 360.000 đồng/tháng là không đảm bảo mức sống.
Đại biểu Nguyễn Văn Hiển – Đoàn Lâm Đồng góp ý |
Luật mở rộng đối tượng: cán bộ không chuyên trách cấp thôn, cấp xã có thời gian đóng BHXH 15 năm được hưởng lương hưu, luật cần lựa chọn một số nhóm lao động, quy định nhóm này có mức lương hưu bằng mức lương cơ sở.
Đối với rút BHXH 1 lần, đề nghị Ban soạn thảo luật cần nghiên cứu, tính toán thêm để sát thực tế của đời sống người lao động do mức lương trung bình rất thấp, không tăng nhiều so với những năm gần đây, trung bình rút khoảng 40 triệu đồng là lớn đối với công nhân nhà máy xí nghiệp trong bối cảnh khó khăn, mất việc làm.
Quang cảnh thảo luận tổ |
Về quản lý BHXH, bảo hiểm thất nghiệp cần có đánh giá lại việc chi đầu tư phát triển vì thời gian BHXH đã được đầu tư bài bản về cơ sở vật chất, công nghệ thông tin, cần giảm tỷ trọng hợp lý.
Đề nghị bổ sung các quy định về thanh tra BHXH như trốn đóng BHXH, xử phạt thế nào, thực tế thực hiện chưa nghiêm…”.
Đại biểu Nguyễn tạo góp ý bày tỏ quan điểm nhất trí và đánh giá cao về sự cần thiết ban hành Luật BHXH (sửa đổi). Luật BHXH (sửa đổi) đã khắc phục một số nội dung còn vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện của Luật BHXH số 58/2014/QH13 để phù hợp với quan điểm, mục tiêu, nội dung cải cách của Nghị quyết số 28-NQ/TW của Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khoá XII về cải cách chính sách BHXHi như: Bổ sung trợ cấp hưu trí xã hội để hình thành BHXH đa tầng; mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc; bổ sung quyền được hưởng các chế độ ốm đau, thai sản đối với người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn; bổ sung chế độ thai sản vào chính sách BHXH tự nguyện; giảm điều kiện về số năm đóng BHXH tối thiểu để được hưởng lương hưu hàng tháng từ 20 năm xuống 15 năm, chế định BHXH tự nguyện, bắt buộc,
Quy định Chương VII chế định quản lý quỹ BHXH, nhưng phạm vi điều chỉnh lại không nói tới quản lý quỹ BHXH, đây là nguồn tăng thu, duy trì tăng trưởng của quỹ BHXH.
Thống nhất trích nộp 2% tăng nguồn quỹ. Luật quy định rõ hành vi cấm tại điều 8 và nhiệm vụ quyền hạn của hội đồng BHXH. Thiết kế luật lần này hoàn toàn mới.
Chế định của người đóng BHXH: Áp dụng theo luật cũ gần như chưa xử lý hình sự trường hợp nào, sau đại dịch Covid-19 nợ, trốn đóng BHXH nhưng thực tiễn không biết trách nhiệm của ai. Luật lần này quy định kỹ từ điều 29-37, khẳng định tính nghiêm minh, kỷ cương, phép nước. Đề nghị quy định lại mức độ trong thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính của các cơ quan chức năng.
Đại biểu Nguyễn Văn Hiển bày tỏ quan điểm lo lắng nguồn thu quỹ lấy từ đâu ra vì đây là nguồn ngoài ngân sách, nguồn thu không tăng nhưng luật quy định chi cho nhiều đối tượng, cần đánh giá tác động, Việt Nam có dân số già tăng nhanh trong thời gian tới, sẽ nhận chế độ nhiều. Việc mở rộng đối tượng: tìm cách tăng nguồn thu nhưng doanh nghiệp, tập đoàn đóng ko đúng so với mức lương chi trả cho người lao động (trả lương cao nhưng đóng BHXH tối thiểu), vì thế cần quy định cụ thể trong luật. Cán bộ, công chức làm việc đến khi về hưu và được hưởng chế độ, còn đối tượng làm việc ở thôn thì khoảng 5 năm là nghỉ, nhận chế độ nhưng luật lại không tính đến. Trong luật chưa đánh giá đầy đủ nguyên nhân tại sao rút BHXH 1 lần, cần đưa ra tình huống khác nhau để giải quyết vấn đề. Cần có chính sách đối với người đóng bảo hiểm nhiều năm so với ít năm. Cần quy định vị trí pháp lý của quỹ BHXH vì kết dư lớn, tác động xã hội lớn. Luật quá coi trọng nguyên tắc bảo đảm an toàn quỹ, cần biết cách làm sinh lợi, về bài toán này luật chưa thiết kế được.