La Nina đang hoạt động, thời tiết cực đoan diễn biến khó lường

TS. Hoàng Phúc Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia vừa đưa ra những nhận định về xu thế khí hậu từ tháng 1-12/2025 trên phạm vi cả nước.  

Theo đó, hiện tại, hiện tượng ENSO đang trong điều kiện La Nina, với chuẩn sai nhiệt độ mặt nước biển khu vực xích đạo trung tâm Thái Bình Dương ở mức thấp hơn trung bình nhiều năm (TBNN) là -0,7 độ trong tuần đầu tháng 1/2025. 

Dự báo, điều kiện La Nina trong 3 tháng tới (2-4/2025) duy trì với xác suất khoảng 55-65%. Sau đó, hiện tượng ENSO có khả năng dần trở lại trạng thái trung tính với xác suất 55-65% từ khoảng thời gian trung bình trượt 3 tháng (3-5/2025) và nhiều khả năng sẽ duy trì trạng thái trung tính trong những tháng còn lại của năm 2025.

Trước xu thế trên, các hiện tượng thời tiết cực đoạn khả năng xảy ra với nhiều diễn biến khó lường.

Trong đó, thời kỳ từ tháng 1-6/2025, không khí lạnh (KKL) tiếp tục hoạt động mạnh trong tháng 1-2 và gây ra rét đậm, rét hại. Cần đề phòng khả năng xảy ra băng giá, sương muối ở khu vực núi cao; từ tháng 3 cường độ của KKL suy yếu dần.

Riêng về bão/áp thấp nhiệt đới, từ tháng 1-4 ít khả năng hoạt động trên khu vực Biển Đông và ảnh hưởng đến nước ta (ở mức xấp xỉ so với TBNN: trên Biển Đông: 0,4 cơn, đổ bộ vào đất liền: 0 cơn). 

Từ tháng 5-6, hình thái này cũng ở mức tương đương TBNN (TBNN trên Biển Đông: 1,6 cơn, đổ bộ vào đất liền: 0,3 cơn).

Nắng nóng nhiều hơn mọi năm

Đối với hiện tượng nắng nóng, từ tháng 2-4, trên cả nước khả năng xuất hiện xấp xỉ TBNN (tập trung ở khu Tây Bắc Bắc Bộ, Trung Bộ và Nam Bộ).

Ông Lâm nhận định, thời kỳ này cường độ nắng nóng có khả năng ít gay gắt và ít kéo dài như năm 2024. 

Tuy nhiên, tháng 5-6, khu vực Bắc Bộ, nắng nóng lan dần sang phía Đông, khu vực Trung Bộ có khả năng duy trì nhiều ngày nắng nóng trong thời kỳ này. Tình trạng nắng nóng và nắng nóng gay gắt năm 2025 trên cả nước có khả năng nhiều hơn so với TBNN, đề phòng xảy ra nắng nóng gay gắt và đặc biệt gay gắt tại các tỉnh Bắc Bộ và Trung Bộ.

Khu vực Nam Bộ và Tây Nguyên tháng 5, nắng nóng tiếp tục xảy ra (giảm dần từ nửa cuối tháng 5) và có khả năng chấm dứt trong tháng 6. 

Trong thời kỳ 6 tháng này, nhiệt độ trung bình cũng được dự báo phổ biến ở mức xấp xỉ so với TBNN cùng thời kỳ; riêng tháng 4 tại khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ cao hơn 0,5-1 độ.

Dự báo xa hơn (tháng 7-12/2025), ông Hoàng Phúc Lâm cho biết, số lượng bão/ATNĐ hoạt động trên Biển Đông và ảnh hưởng đến đất liền có khả năng ở mức xấp xỉ so với TBNN (tập trung vào thời kỳ nửa cuối mùa mưa bão). Trong đó, từ tháng 7-9 bão/ATNĐ ảnh hưởng chủ yếu đến các tỉnh miền Bắc và từ tháng 9-12 bão/ATNĐ ảnh hưởng chủ yếu đến các tỉnh miền Trung và khu vực phía Nam.

Từ tháng 7-9, nắng nóng tiếp tục xảy ra ở khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ, nắng nóng có khả năng xảy ra nhiều hơn so với TBNN cùng thời kỳ.

Cơ quan khí tượng cảnh báo, trong các tháng nửa cuối năm 2025 đề phòng gió mạnh, sóng lớn trên biển do tác động của bão/ATNĐ và gió mùa Tây Nam ở vùng biển Giữa và Nam Biển Đông, KKL từ tháng 10-12 ở các vùng biển trên Biển Đông. Ngoài ra, hiện tượng giông, lốc, sét, mưa đá gây ảnh hưởng tiêu cực đến các hoạt động sản xuất nông nghiệp và dân sinh ở những khu vực chịu tác động.

Trước đó, đánh giá khí hậu năm 2024, ông Lâm cho biết, Biển Đông xuất hiện 10 cơn bão và 1 áp thấp nhiệt đới. Trong đó, bão số 3 Yagi được đánh giá là mạnh nhất trong vòng 30 năm gần đây, gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản. Đồng thời, nhiều hình thái thời tiết cực đoan như nắng nóng, không khí lạnh đều phá vỡ kỷ lục về giá trị nhiệt độ.

XEM THÊM:

Thiên tai bất thường, nhiều kỷ lục liên tiếp bị xô đổNắng nóng và mưa bão trong năm 2024 xảy ra nhiều bất thường, liên tiếp phá vỡ những kỷ lục. La Nina đang hoạt động, dự báo thiên tai thời gian tới còn diễn biến khắc nghiệt.