Tại TP.HCM, cụ thể là Bệnh viện (BV) Ung bướu và nhiều trung tâm điều trị ung thư (UT) tại các BV khác đã tiếp cận, ứng dụng các loại thuốc và kỹ thuật tiên tiến của thế giới, từng bước nâng cao chất lượng chẩn đoán và điều trị cho bệnh nhân (BN) UT.
Trong xu hướng phát triển, TP.HCM sẽ có trung tâm tầm soát UT kỹ thuật cao đặt tại BV Ung bướu. Trung tâm tầm soát UT khi ra đời sẽ giúp tăng tỷ lệ phát hiện UT ở giai đoạn sớm nhất, nhờ vậy sẽ tăng tỷ lệ chữa khỏi, giảm tử vong, góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cho người dân.
NĂNG LỰC SẴN CÓ
TS-BS Đặng Huy Quốc Thịnh, Phó giám đốc BV Ung bướu TP.HCM, cho biết với tiêu chí “điều trị hiệu quả bắt đầu từ chẩn đoán chính xác”, BV Ung bướu đã tập trung đầu tư phát triển những kỹ thuật hiện đại về chẩn đoán hình ảnh và giải phẫu bệnh trong chẩn đoán sớm UT.
Theo đó, các kỹ thuật hình ảnh học như chụp cắt lớp vi tính (CT-Scanner) 64 – 128 lát, chụp cộng hưởng từ (MRI) đã được áp dụng từ năm 2010. Ngoài ra, hiện nay tại TP.HCM, BV Ung bướu, BV Chợ Rẫy, BV Quân y 175 là các đơn vị y tế công lập có thể chụp PET-CT để chẩn đoán UT. Trong thời gian tới, BV Ung bướu sẽ triển khai xây dựng hệ thống lò Cyclotron nhằm đảm bảo đủ nguồn cung cấp đồng vị phóng xạ phục vụ nhu cầu chụp PET-CT của BN.
Bên cạnh đó, những kỹ thuật giải phẫu bệnh – hóa mô miễn dịch hiện đại cũng đã được áp dụng. Chẳng hạn, BV Ung bướu đã triển khai kỹ thuật cắt lọc khảo sát bệnh phẩm tuyến vú và phụ khoa theo tiêu chuẩn CAP (tiêu chuẩn hàng đầu thế giới về đánh giá phòng xét nghiệm của Mỹ), nhằm đánh giá chính xác hơn đặc điểm mô học và giai đoạn bệnh ở 2 loại UT tuyến vú và phụ khoa. Về hóa mô miễn dịch, BV Ung bướu là một trong những đơn vị mạnh trong cả nước, với các hệ thống máy nhuộm tự động hiện đại của hãng Dako với gần 150 danh mục kháng thể, qua đó hỗ trợ đắc lực cho việc chẩn đoán mô bệnh học UT.
Sinh học phân tử được xác định là một mũi nhọn phát triển của BV Ung bướu. Cùng với sự hiểu biết ngày càng sâu rộng về đặc tính sinh học và sự phát triển nhanh chóng của các liệu pháp điều trị nhắm đích cá thể hóa cho từng BN với từng loại UT, các kỹ thuật sinh học phân tử hiện đại cũng đã và đang được đưa vào áp dụng.
Từ năm 2009, BV Ung bướu đã thành lập Đơn vị Bệnh học phân tử và là đơn vị đi đầu trong việc thực hiện kỹ thuật FISH (kỹ thuật lai tại chỗ phát huỳnh quang) trong chẩn đoán khuếch đại gien HER2 trong UT vú. Tiếp sau đó, kỹ thuật Realtime PCR đã được triển khai nhằm phát hiện các đột biến trên các gien đích như EGFR, KRAS, RAF trong UT phổi và đại trực tràng.
Vào năm 2022, BV Ung bướu được phê duyệt đưa xét nghiệm giải trình tự gien thế hệ mới (NGS) vào chẩn đoán thường quy đột biến gien BRCA, trở thành đơn vị công lập đầu tiên của cả nước có thể làm chủ kỹ thuật này. TS-BS Quốc Thịnh cho rằng những phương pháp điều trị mới cũng đã được áp dụng tại BV, đạt trình độ ngang với các BV chuyên khoa UT khác trong khu vực và trên thế giới.
PHẪU THUẬT VÀ XẠ TRỊ HIỆN ĐẠI
Về phẫu thuật UT, BV Ung bướu đã và đang đi đầu trong phẫu thuật vú. Các kỹ thuật như phẫu thuật bảo tồn, phẫu thuật tái tạo UT vú được thực hiện bởi đội ngũ phẫu thuật viên giàu kinh nghiệm đã trở thành mô hình cho các đơn vị khác học tập. BV cũng đã triển khai những kỹ thuật mới trong phẫu thuật vi phẫu tạo hình vùng đầu cổ, phẫu thuật cắt tuyến giáp xâm lấn tối thiểu qua nội soi…, qua đó giúp cải thiện về thẩm mỹ và nâng cao chất lượng sống của người bệnh.
Lãnh đạo BV Ung bướu tin tưởng trong tương lai, với hệ thống 16 phòng mổ hiện đại được trang bị tại cơ sở 2 ở TP.Thủ Đức, BV cũng đã lên kế hoạch phát triển những kỹ thuật ngoại khoa hiện đại như phẫu thuật robot, phẫu thuật thần kinh…, qua đó đáp ứng nhu cầu chuyên môn cũng như mong muốn của BN.
Xạ trị là một lĩnh vực đặc trưng trong điều trị UT. Các kỹ thuật xạ trị hiện đại như IMRT, VMAT… đã được áp dụng một cách thành thạo tại cả 2 cơ sở của BV Ung bướu. Với 6 hệ thống máy xạ trị hiện đại được trang bị tại cơ sở 2, trong tương lai BV sẽ tiếp tục triển khai những kỹ thuật mới như xạ trị hạt nặng. Ngoài ra, trí tuệ nhân tạo (AI) cũng được áp dụng trong việc lập kế hoạch xạ trị cho BN.
Theo TS-BS Quốc Thịnh, đặc biệt, điều trị cá thể hóa dựa trên đặc tính sinh học là một bước tiến ngoạn mục trong việc điều trị UT, là kết tinh của những thành tựu y khoa trên thế giới. Tại BV Ung bướu, các thuốc điều trị nhắm trúng đích cho các loại UT vú, phổi, đại trực tràng, tuyến giáp, phụ khoa, hệ tạo huyết… đã được sử dụng trên 10 năm.
TRIỂN VỌNG NÂNG TẦM
Theo đánh giá của TS-BS Đặng Huy Quốc Thịnh, có 3 yếu tố tạo nên thế mạnh cho ngành UT ở TP.HCM. Thứ nhất là nguồn nhân lực trẻ, năng động, có đam mê, tìm tòi, học hỏi. Thứ hai là sự quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị của ngành y tế và của nhà nước. Các BV lớn như BV Ung bướu, Chợ Rẫy, Bình Dân, ĐH Y Dược,
Quân y 175… luôn tiên phong trong phát triển các kỹ thuật mới có giá trị ứng dụng và hiệu quả cao. Ngoài ra, một số BV tư như FV, Vinmec, Xuyên Á… cũng đang mạnh dạn đầu tư cho lĩnh vực điều trị UT, góp phần san sẻ gánh nặng điều trị UT cho các BV công. Cuối cùng là sự hợp tác quốc tế, tiếp cận kịp thời các kiến thức và kỹ thuật điều trị tiên tiến của nước ngoài.
Theo TS-BS Quốc Thịnh, so với khu vực thì ngành UT ở TP.HCM ngang tầm, không hề tụt hậu, thậm chí trong lĩnh vực phẫu thuật tạo hình, vi phẫu và phẫu thuật robot, chúng ta mạnh hơn nhiều nước trong khu vực. So với thế giới, lĩnh vực phẫu thuật UT của chúng ta không hề thua kém. Trong lĩnh vực xạ trị, chúng ta chưa theo kịp các nước phát triển trong việc đầu tư xạ trị bằng proton và các hạt nặng. Đây là hướng phát triển trong tương lai, đòi hỏi có sự đầu tư rất lớn về nguồn lực và con người.
“Nhưng để thu hút BN khu vực ASEAN thì không dễ một sớm một chiều. Chúng ta cần chiến lược quảng bá rộng rãi và hiệu quả, mà điều này từ trước đến nay vốn chưa mạnh. Cung cách phục vụ BN của hầu hết các BV còn nhiều hạn chế khi hầu hết các cơ sở điều trị UT đều quá tải. Cần tiện ích đồng bộ, vì hiện tại chúng ta đang cố gắng tập trung chủ yếu vào đáp ứng yêu cầu chuyên môn điều trị bệnh mà chưa chú tâm nhiều trong việc cung ứng các dịch vụ tiện ích cho BN và thân nhân BN như dịch vụ lưu trú, tài chính ngân hàng, thẩm mỹ, di chuyển…”, TS-BS Đặng Huy Quốc Thịnh nói. (còn tiếp)
Theo Tổ chức Ung thư toàn cầu (Globocan), vào năm 2020 số ca mắc UT mới trên toàn cầu là 19,2 triệu ca, tính theo tuổi và tính chung cho 2 giới là 201 ca/100.000 dân. Tại VN, mỗi năm có 182.503 ca mắc UT mới, chuẩn theo tuổi tính chung 2 giới là 159,7 ca/100.000 dân.
Theo số liệu ghi nhận UT tại TP.HCM, có khoảng 12.000 ca mắc UT mới hằng năm.