Những giáo viên có kinh nghiệm trong việc ôn tập, chuẩn bị kiến thức cho học sinh (HS) lớp 9 nhiều năm qua tại TP.HCM đã có những hướng dẫn để HS làm bài thi lớp 10 đạt kết quả tốt nhất.
KỸ NĂNG CHO TỪNG CÂU HỎI MÔN TOÁN
Với cấu trúc đề thi môn toán, giáo viên Nguyễn Tiến Thùy, Trường THCS Hà Huy Tập (Q.Bình Thạnh), cho biết cần có kỹ năng và lưu ý cụ thể cho từng câu hỏi.
Trong đó, kiến thức nhận biết, thông hiểu nằm ở 2 câu đầu, các câu còn lại là vận dụng và tính phân hóa thể hiện từ câu số 4 trở đi.
Đối với 2 câu đầu là 2 câu dễ lấy điểm nhất, khi làm bài HS phải trình bày các bước đầy đủ, rõ ràng, làm cẩn thận để tránh bị mất điểm “lãng nhách”.
Các bài toán thực tế trong đề thi đề cập chủ yếu về toán phần trăm, tính tiền điện, tiền nước, tính thể tích, diện tích… Đây là những vấn đề diễn ra trong cuộc sống hằng ngày được dẫn dắt để sử dụng kiến thức toán học vào giải quyết.
Học sinh lớp 9 TP.HCM đang trong giai đoạn tập trung ôn thi chuẩn bị kỳ tuyển sinh lớp 10 diễn ra ngày 6 và 7.6
Theo cô Thùy, để giải được dạng toán này, HS cần chú ý các yếu tố, dữ liệu trong đề, phân tích đề bài xem dữ liệu là gì và liên quan đến kiến thức ra sao. Các bài toán thực tế thông thường sẽ được đưa về dạng toán tính phần trăm, giải bài toán bằng cách lập phương trình, hệ phương trình… Vì vậy khi làm bài HS đọc kỹ đề, tự viết các dữ liệu trong đề thành một bài toán theo công thức toán học đã được học.
Câu số 8 trong đề thi là về hình học phẳng, kiến thức chủ yếu tập trung ở chương đường tròn gồm có tiếp tuyến, dây cung, góc ở tâm, góc nội tiếp… Để giải được dạng toán này, HS cần vẽ đúng hình, vì nếu sai thì bài sẽ không được chấm. Như vậy HS sẽ mất 3 điểm của bài thi.
MÔN VĂN: CẦN CHÚ TRỌNG VIẾT ĐÚNG
Giáo viên Võ Kim Bảo, tổ trưởng tổ ngữ văn, Trường THCS Nguyễn Du (Q.1), cho hay đề thi tuyển sinh lớp 10 môn ngữ văn của TP.HCM luôn được ra theo hướng phát huy phẩm chất và năng lực người học. HS chỉ cần đảm bảo kiến thức cơ bản theo yêu cầu cần đạt của chương trình học là có thể đáp ứng được yêu cầu của đề bài.
Giáo viên Võ Kim Bảo (tổ trưởng tổ ngữ văn, Trường THCS Nguyễn Du, Q.1)
Đề thi chú trọng kỹ năng, năng lực thực tế của HS nên khi chấm thi, các nội dung về kỹ năng, phẩm chất, năng lực được chú trọng và có thang điểm cao. Chính vì vậy, để có thể hoàn thành tốt nhất bài thi tuyển sinh lớp 10 thay vì lệ thuộc vào văn mẫu, HS phải có sự chuẩn bị kỹ năng đọc hiểu, kỹ năng viết, kỹ năng phân tích đề…
Giáo viên Kim Bảo nói rằng: Viết văn hay là điều không bắt buộc, điều cần chú trọng nhất là viết đúng.
Chẳng hạn khi làm phần đọc – hiểu, HS phải viết câu đúng. Khi viết bài văn thì phải đúng bố cục, viết đoạn đúng phương pháp. Trong kỳ thi tuyển sinh, viết đúng là có thể đạt điểm tốt.
Đối với từng phần yêu cầu của đề thi, giáo viên Trường THCS Nguyễn Du hướng dẫn cách làm bài: Phần đọc hiểu với ngữ liệu có thể là văn bản nghị luận, văn bản thông tin, văn bản văn học, văn bản khoa học… Các câu hỏi trong phần này sẽ được sắp xếp từ dễ đến khó. Tuy nhiên, “khó” ở đây không có nghĩa là phức tạp, câu hỏi “khó” chỉ dừng ở mức độ vận dụng. HS chỉ cần hiểu đúng vấn đề, nắm vững kỹ năng là có thể hoàn thành tốt yêu cầu của đề. Khi đọc ngữ liệu, HS dùng bút gạch chân, ghi chú vào các chi tiết dùng để phục vụ cho việc trả lời các câu hỏi. Câu trả lời cần được viết thành một câu hoàn chỉnh, đủ chủ ngữ, vị ngữ, tránh viết tắt, viết từ khóa…
Thầy trò ôn tập ráo riết chuẩn bị cho kỳ tuyển sinh lớp 10
Phần nghị luận xã hội, kỹ năng yếu nhất của HS là trình bày dẫn chứng. Có HS nêu dẫn chứng không phù hợp cũng là một điều rất lãng phí.
Phần nghị luận xã hội, với đề 1, HS cố gắng chỉ ra mối tương quan giữa các tác phẩm, chú trọng những đoạn, những chi tiết làm nên giá trị tinh thần cốt lõi của tác phẩm. Đề 2 đặt ra một tình huống cụ thể và yêu cầu HS sử dụng kiến thức, sự trải nghiệm (văn học và đời sống) trong quá trình đọc để giải quyết tình huống ấy.
Theo giáo viên Võ Kim Bảo, cần tránh định kiến cho rằng đề 2 là đề nâng cao, có độ khó và yêu cầu cao hơn so với đề 1.
Tiếng Anh: Đúng ngữ pháp, sai chính tả cũng không được tính điểm
Theo giáo viên Trần Thị Thương Thương, tổ trưởng tổ ngoại ngữ, Trường THCS Hồng Bàng (Q.5, TP.HCM), đề thi tiếng Anh vào lớp 10 năm 2023 gồm 40 câu trong đó có 28 câu trắc nghiệm và 12 câu tự luận. Mỗi câu, dù trắc nghiệm hay tự luận đều có cùng số điểm là 0,25.
Cô Thương cho hay tổng thể đề thi là kiến thức liên quan đến các vấn đề về cộng đồng, di sản, thế giới, tầm nhìn tương lai, là những chủ đề quen thuộc với HS. Đề sẽ tăng cường tính tự học, sáng tạo của HS, tránh tình trạng học tủ, học vẹt và có kiến thức nâng cao chiếm từ 10 – 15% trong đó.
Cụ thể, phần đầu tiên có 2 câu về phát âm, HS cần chú trọng vào những âm cuối; 2 câu dấu nhấn, HS cần nắm từ vựng, chú ý cách phát âm trong quá trình học.
Phần này còn bao gồm 10 câu hỏi trắc nghiệm, HS cần nắm vững kiến thức về ngữ pháp các dạng thì, dạng từ, từ vựng.
Phần 2 là 2 câu trắc nghiệm về các hình vẽ, ví dụ về bảng hiệu giao thông, các bảng hiệu thường ngày HS gặp trong cuộc sống và yêu cầu HS nhìn hình đoán nội dung. Muốn làm được, HS phải có chuẩn bị kiến thức xã hội, đời sống.
Tiếp theo là bài đọc hiểu true-false. Đây là phần bài đọc có sự phân hóa cao, vận dụng cao nghiêng về từ vựng nhiều, đòi hỏi HS phải có vốn từ tốt. Trong phần này, HS thường mất điểm do ẩu, thiếu cẩn thận, đọc đề không kỹ nên trả lời sai do vậy cần lưu ý để hạn chế những lỗi nêu trên.
Ở phần 4, đề sẽ cho các bài đọc theo chủ đề HS đã học cùng 6 câu hỏi trắc nghiệm, rải đều về từ vựng, giới từ, từ nói, động từ. Để làm tốt phần này yêu cầu HS phải nắm được vốn từ, cách dùng dạng từ… Đây cũng là phần có các câu hỏi phân hóa cao.
Trong những nội dung trên, giáo viên Trường THCS Hồng Bàng lưu ý đề thi năm nay ở 2 bài đọc phần 3 và 4 có thể sẽ có độ dài hơn năm trước do yêu cầu của đề tăng thêm tính vận dụng. Dù vậy, với các dạng bài đọc, HS nếu nắm được từ khóa căn bản, đọc kỹ thì sẽ không gặp khó.
Đến các phần 5, 6, 7 là 12 câu câu hỏi tự luận. Đây là phần dễ lấy điểm song HS lại hay sai do viết sai chính tả. Do vậy HS cần đặc biệt chú ý, ngay cả khi sắp xếp câu đúng nhưng viết sai chính tả cũng sẽ không có điểm.
Phần 7 sẽ yêu cầu HS viết lại 4 câu không đổi nghĩa. Để làm tốt, HS cần nắm vững kiến thức ngữ pháp, viết câu đồng nghĩa với câu đã cho. Đây cũng là phần HS dễ mất điểm.
Ở phần tự luận, giáo viên Thương Thương lưu ý HS cần đặc biệt chú ý đến chính tả khi làm bài, vì các em có thể đúng ngữ pháp nhưng sai chính tả cũng sẽ không được điểm.
