Kinh tế Mỹ Latinh và Caribbean ‘mắc kẹt’ trong bẫy tăng trưởng thấp

CEPAL hy vọng đến năm 2025, kinh tế toàn khu vực Mỹ Latinh và Caribbean sẽ khởi sắc và dự kiến tăng trưởng 2,3%. Ảnh: Biển quảng cáo bất động sản tại El Salvador. (Nguồn: AFP)

Ủy ban Kinh tế Mỹ Latinh và Caribbean (CEPAL) nhận định nền kinh tế khu vực này vẫn “mắc kẹt” trong bẫy tăng trưởng thấp và sẽ chỉ phát triển với tốc độ trung bình 1,8% trong năm nay.

Một báo cáo do CEPAL trình bày ngày 13/8 cho thấy, động lực việc làm kém và biến đổi khí hậu là nguyên nhân dẫn đến mức dự báo thấp này.

Bên cạnh đó, hiệu suất đầu tư kém và năng suất lao động thấp, cộng thêm không gian nội bộ nhỏ để thực hiện các chính sách phục hồi kinh tế vĩ mô và tình hình bất ổn toàn cầu cũng góp phần làm trầm trọng thêm vấn đề của kinh tế Mỹ Latinh và Caribbean.

Cơ quan thuộc Liên hợp quốc cảnh báo rằng, những căng thẳng địa chính trị và thương mại cũng sẽ tác động xấu đến quỹ đạo tăng trưởng của khu vực.

Phân tích theo tiểu vùng, “Nghiên cứu kinh tế về Mỹ Latinh và Caribbean 2024” của CEPAL ước tính, các nền kinh tế ở Nam Mỹ sẽ chỉ tăng trưởng 1,5% trong năm nay, trong khi vùng Caribbean sẽ tăng trưởng 2,6%, Trung Mỹ và Mexico đạt 2,2%.

Các chuyên gia của ủy ban trên hy vọng đến năm 2025, kinh tế trung bình của toàn khu vực sẽ khởi sắc và dự kiến tăng trưởng 2,3%, chủ yếu nhờ Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của khu vực Nam Mỹ.

Theo CEPAL, các quốc gia sẽ tăng trưởng mạnh nhất trong năm nay là Paraguay 3,8%, Uruguay 3,6%, Venezuela 5%, Costa Rica 4%, Honduras 3,8% và Cộng hòa Dominicana 5,2%. Trong khi đó, GDP của Argentina sẽ giảm 3,6% và Haiti giảm 3%. Ủy ban duy trì dự báo tăng trưởng của Brazil, nền kinh tế lớn nhất khu vực, ở mức 2,3%, và Colombia là 1,3%.

Thư ký điều hành của CEPAL José Manuel Salazar-Xirinachs nêu bật sự cần thiết phải tăng cường các chính sách phát triển năng suất đi kèm với các chính sách kinh tế vĩ mô, lao động, thích ứng và giảm nhẹ đối với biến đổi khí hậu để giải quyết bẫy tăng trưởng thấp.

Ông Salazar-Xirinachs nhấn mạnh, “tăng trưởng mạnh mẽ” là nhiệm vụ hàng đầu của khu vực nhằm ứng phó với những thách thức về môi trường, xã hội và lao động.

Báo cáo chỉ ra rằng, các nước Mỹ Latinh và Caribbean có tốc độ tăng trưởng kinh tế thấp, trung bình 0,9% trong giai đoạn 2015-2024.

Liên quan đến các tác động của bẫy tăng trưởng thấp đối với việc làm, các chuyên gia chỉ rõ mối quan hệ chặt chẽ giữa tăng trưởng và tạo việc làm ở nhiều góc độ. Từ năm 2014-2023, mức tăng trưởng trung bình về số người có việc làm trong khu vực là 1,3%, bằng 1/3 so với mức tăng được ghi nhận vào những năm 1970 (3,9%). Tương tự, năng suất lao động năm 2024 ước tính sẽ thấp hơn mức ghi nhận năm 1980.

Tăng trưởng về việc làm của khu vực Mỹ Latinh và Caribbean chủ yếu là việc làm phi chính thức, đặc biệt ở lao động nữ, trong khi việc làm phi chính thức tập trung phần lớn (74,4%) ở các lĩnh vực có năng suất thấp như xây dựng, thương mại, vận tải, du lịch và dịch vụ.

Liên quan đến tác động của biến đổi khí hậu đối với việc làm, báo cáo đưa ra một kịch bản, trong đó, nếu không đầu tư vào việc thích ứng và giảm nhẹ, 43 triệu việc làm có thể bị mất.