Kiến nghị phân quyền cho UBND cấp tỉnh được điều chỉnh nhà ở thương mại sang nhà ở xã hội

Hiện nay, Quốc hội đã thông qua 3 đạo luật liên quan tới thị trường BĐS là Luật Nhà ở 2023, Luật Kinh doanh BĐS 2023 và Luật đất đai 2024. Các Luật này cùng với các văn bản hướng dẫn thi hành đã được chính thức có hiệu lực và đi vào triển khai thực hiện vào ngày 1/8/2024 (sớm hơn 5 tháng so với quy định trước đó).

Để 3 đạo luật này đi vào cuộc sống, thực sự là công cụ hữu hiệu cho phát triển thị trường BĐS ổn định bền vững, lành mạnh góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và thực hiện các cân đối lớn của nền kinh tế, GS.TS Phạm Hồng Chương, Hiệu trưởng NEU cho rằng, vai trò của cơ quan quản lý Nhà nước và ý thức của các chủ thể tham gia trên thị trường hết sức quan trọng.

Theo ông Chương, hiện vẫn còn rất nhiều khó khăn trong việc tiếp cận đất đai để thực hiện các dự án đầu tư tại các địa phương. Nhiều dự án vướng mắc về thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng, khó khăn về việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất, quy hoạch sử dụng đất đai mục đích vào các dự án đầu tư…. 

Bởi vậy, theo ông, các giải pháp cần hướng đến việc giải quyết những vấn đề cụ thể vướng mắc của các doanh nghiệp.

Thứ nhất, cần hoàn thiện quy trình đấu giá, đấu thầu, giao đất theo quy định mới của Luật, để đảm bảo các dự án đầu tư đã hoàn thiện cơ sở hạ tầng, đủ điều kiện về mặt pháp lý có thể triển khai theo đúng quy định.

Thứ hai, nhà nước cần xây dựng điều chỉnh bảng giá đất theo tinh thần Luật mới nhưng cần đảm bảo lợi ích giữa Nhà nước và Nhà đầu tư để các doanh nghiệp có căn cứ thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước và các cơ quan quản lý có cơ sở phê duyệt dự án.

Thứ ba, đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện các thủ tục pháp lý, tháo gỡ vướng mắc cho các dự án, để tạo điều kiện chuyển nhượng các dự án cho các dự án không đủ năng lực tài chính theo yêu cầu của Luật Kinh doanh BĐS 2023;

Thứ tư, cho phép điều chỉnh và hướng dẫn quy trình thực hiện chuyển đổi các dự án nhà ở thương mại sang làm nhà ở xã hội để cho thuê hoặc cho thuê mua các đối tượng chính sách;

Thứ năm, GS.TS Phạm Hồng Chương kiến nghị nghiên cứu xem xét thí điểm thực hiện việc phân cấp, thẩm quyền quyết định điều chỉnh dự án xây dựng nhà ở thương mại sang nhà ở xã hội cho UBND các tỉnh/ thành phố nhằm đẩy mạnh quá trình thực hiện cơ cấu hàng hóa BĐS trên thị trường.