Kiên Giang: Nhiều thành quả quan trọng từ thực hiện Quyết tâm thư Đại hội các DTTS lần thứ III

Thực hiện Quyết tâm thư Đại hội Đại biểu các DTTS tỉnh Kiên Giang lần thứ III năm 2019, trong 5 năm qua, các cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể các cấp đã tập trung chỉ đạo và tổ chức thực hiện hiệu quả các chính sách của Đảng và Nhà nước về công tác dân tộc. Nhờ đó đến nay, diện mạo nông thôn, đô thị của Kiên Giang đã có nhiều đổi thay, chất lượng cuộc sống của Nhân dân được nâng lên.Mặc dù được kéo giảm, song tình trạng tảo hôn vẫn đang là bài toán nan giải ở huyện nghèo Phước Sơn, tỉnh Quảng Nam. Thay vì được đến trường như những bạn bè cùng trang lứa, nhiều em đang ở cái tuổi ăn chưa no, lo chưa tới, nhưng phải tay ẵm tay bồng ru con bên cánh nôi buồn…Chiều 28/10, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, Quốc hội đã họp phiên toàn thể để nghe cơ quan soạn thảo và thẩm tra báo cáo về dự án Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Sĩ quan Quân đội Nhân dân Việt Nam.Tết “Sử Giề Pà” hay còn có các tên gọi “Tết 8/4”, “Lễ Tạ ơn trâu thần”, được tổ chức vào ngày mồng 8 tháng 4 âm lịch. Đây là một trong những lễ hội lớn trong năm của người Bố Y, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai, hình thành qua câu chuyện truyền thuyết của người Bố Y về ngày trâu thần đã dẫn họ tìm được nguồn nước.Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Các Tiểu vương quốc Ả-rập thống nhất (UAE), ngày 28/10, tại Abu Dhabi, sau lễ đón chính thức, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã hội đàm hẹp với Tổng thống UAE Sheikh Mohammed bin Zayed Al Nahyan. Nhân dịp này, hai Nhà lãnh đạo đã nhất trí nâng cấp quan hệ song phương lên Đối tác Toàn diện.Được ví như “cánh tay nối dài” của Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH), hơn 20 năm gắn bó với vai trò là Tổ trưởng Tổ Tiết kiệm và vay vốn (TK&VV) thuộc Đoàn Thanh niên quản lý, bà Trần Thị Tầm là người Tổ trưởng cần cù, tâm huyết với công việc, là cầu nối chuyển tải nguồn vốn tín dụng chính sách đến với hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác trên địa bàn thôn Tân Lập. Qua đó góp phần quan trọng trong công cuộc giảm nghèo bền vững trên địa bàn xã Chiêu Yên, huyện Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang.Tỉnh Yên Bái đang tích cực thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giảm nghèo bền vững năm 2024, nhằm giúp người nghèo có điều kiện và cơ hội được học nghề, có việc làm, phát triển sản xuất, ổn định cuộc sống và vươn lên thoát nghèo.Mặc dù được kéo giảm, song tình trạng tảo hôn vẫn đang là bài toán nan giải ở huyện nghèo Phước Sơn, tỉnh Quảng Nam. Thay vì được đến trường như những bạn bè cùng trang lứa, nhiều em đang ở cái tuổi ăn chưa no, lo chưa tới, nhưng phải tay ẵm tay bồng ru con bên cánh nôi buồn…Tiếng nói và chữ viết là một trong những yếu tố quan trọng làm nên bản sắc văn hóa của mỗi tộc người. Tuy nhiên, trong giai đoạn hội nhập và phát triển hiện nay, nhiều tiếng nói, chữ viết của các DTTS đang có nguy cơ bị mai một, bởi vậy việc bảo tồn, gìn giữ sự đa dạng về tiếng nói, chữ viết trong đời sống cộng đồng là vấn đề cấp thiết.Lựa chọn ngành học, nghề nghiệp hiện nay đang là mối quan tâm hàng đầu của thanh niên, bởi họ là những người đang đứng trước ngưỡng cửa tự lập, đương đầu với cuộc sống, gây dựng tương lai cho chính mình. Tuy nhiên, hiện nay trên mạng xã hội xuất hiện một trào lưu cực kỳ tai hại, review (đánh giá), tư vấn lệch lạc, sai sự thật về các ngành học, khiến cho người trẻ và phụ huynh học sinh hoang mang, lo lắng.Từ đầu năm 2024 đến nay, UBND huyện Bình Gia (Lạng Sơn) đã tổ chức 12 lớp tập huấn cho đội ngũ cán bộ làm công tác giảm nghèo, với khoảng 800 người tham gia. Hoàn thành 100% kế hoạch đề ra.Với phương châm hỗ trợ sinh kế cho người dân theo nhu cầu, những năm qua, huyện Ia H’Drai (Kon Tum) đã triển khai hiệu quả nguồn vốn đầu tư từ Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 – 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 – 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719). Với cách làm thiết thực đã tạo được sự đồng thuận cao trong Nhân dân và các mô hình đang từng bước phát huy hiệu quả.Thực hiện Quyết tâm thư Đại hội Đại biểu các DTTS tỉnh Kiên Giang lần thứ III năm 2019, trong 5 năm qua, các cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể các cấp đã tập trung chỉ đạo và tổ chức thực hiện hiệu quả các chính sách của Đảng và Nhà nước về công tác dân tộc. Nhờ đó đến nay, diện mạo nông thôn, đô thị của Kiên Giang đã có nhiều đổi thay, chất lượng cuộc sống của Nhân dân được nâng lên.Trong 2 ngày 27 – 28/10, Ban Dân tộc tỉnh Vĩnh Long phối hợp với UBND huyện Trà Ôn đã tổ chức Hội nghị tư vấn, nói chuyện chuyên đề về hôn nhân và gia đình, tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống vùng DTTS tỉnh Vĩnh Long, năm 2024. Đông đảo Nhân dân đã quan tâm tham dự.

Nhìn từ kết quả thực hiện chính sách dân tộc

Tỉnh Kiên Giang có 12/15 huyện, thành phố, với 49/144 xã, phường, thị trấn có đông đồng bào DTTS sinh sống; trong đó, 46 xã đặc biệt khó khăn thuộc xã khu vực I, 1 xã khu vực II và 2 xã khu vực III; có 15 ấp đặc biệt khó khăn.

Ông Danh Phúc, Trưởng ban Dân tộc tỉnh Kiên Giang, cho biết: Trên địa bàn có 27 thành phần dân tộc cùng sinh sống. Đông nhất là 3 dân tộc Kinh, Khmer, Hoa. Đồng bào DTTS chiếm khoảng 14,94% dân số của tỉnh, trong đó, dân tộc Khmer chiếm 13,19%, dân tộc Hoa chiếm 1,69%; các DTTS khác chiếm 0,06%.

Theo ông Danh Phúc, những năm qua, tỉnh Kiên Giang luôn xác định, việc thực hiện chính sách dân tộc là nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng; được triển khai một cách tích cực và toàn diện và được triển khai trên cơ sở “Bảo đảm các dân tộc bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng, giúp nhau cùng phát triển”.

Trong giai đoạn 2019 – 2024, hệ thống hạ tầng kỹ thuật trên địa bàn tỉnh đã được quan tâm đầu tư nhiều hơn, qua các nguồn và hình thức đầu tư, trọng tâm là hạ tầng giao thông, hạ tầng trên địa bàn xã ĐBKK, thôn ĐBKK. 

Với tổng kinh phí trên 446.628 triệu đồng được phân bổ đến từ Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi (Chương trình MTQG 1719), tỉnh Kiên Giang đã hỗ trợ đất ở cho 31 hộ; hỗ trợ nhà ở cho 603 hộ; nâng cấp, mở rộng 21 công trình nước sinh hoạt tập trung; xây dựng 62 công trình đường giao thông; xây dựng mới, sửa chữa 22 cây cầu; sửa chữa 4 điểm trường học; xây dựng mới, sửa chữa 15 nhà văn hóa ấp, 34 thiết chế văn hoá thể thao; nâng cấp, sửa chữa 5 trường phổ thông dân tộc nội trú trung học cơ sở…

Trong giai đoạn 2019-2024, với nguồn vốn thực hiện 361.872 triệu đồng đến từ Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới, tỉnh Kiên Giang đã đầu tư xây dựng thêm nhiều các công trình đường giao thông, cầu, nạo vét kênh thủy lợi, hệ thống điện, công trình nước sạch… tập trung triển khai 113 dự án, hỗ trợ 808 hộ, trong đó 254 hộ DTTS phát triển sản xuất, đa dạng hóa sinh kế và nhân rộng mô hình giảm nghèo.

Cũng trong 5 năm qua, thực hiện Chương trình MTQG về giảm nghèo bền vững, với tổng nguồn vốn được phân bổ là 340,157 tỷ đồng, tỉnh cũng hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng, có 103 công trình (cầu, đường, nhà văn hóa) đã hoàn thành đưa vào sử dụng; thực hiện trên 50 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo, cho 309 hộ. Hỗ trợ vay vốn cho 4.854 hộ nghèo, hộ cận nghèo với số tiền 150,395 tỷ đồng…

Nhờ vậy, giai đoạn 2019 – 2024, kinh tế – xã hội của Kiên Giang tiếp tục ổn định và có bước phát triển, đời sống vật chất và tinh thần của người dân từng bước được cải thiện. Thu nhập bình quân khu vực nông thôn năm 2023 ước đạt 63 triệu đồng/người/năm. Tỷ lệ hộ nghèo mỗi năm bình quân giảm 0,4-1%, đến nay có 7/9 xã thoát khỏi diện đặc biệt khó khăn. Đồng thời, toàn tỉnh hiện đã có 37/41 xã vùng đồng bào DTTS được công nhận là xã nông thôn mới, trong đó 6 xã đã đạt tiêu chí nông thôn mới nâng cao.

Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa các dân tộc

Với đặc thù có nhiều đồng bào DTTS sinh sống, cùng với phát triển kinh tế, công tác bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa của đồng bào DTTS được các cấp ủy, chính quyền tỉnh Kiên Giang luôn quan tâm. Các lễ hội văn hóa truyền thống, các di sản văn hóa vật thể và phi vật thể của đồng bào các dân tộc trên địa bàn tỉnh, ngày càng được bảo vệ tốt hơn và được đầu tư nhiều hơn cả về nhân lực, vật lực để giữ gìn, phát huy bản sắc truyền thống trên tiến trình hội nhập.

Tỉnh Kiên Giang đã khôi phục, duy trì và phát triển các loại hình văn hóa, như: ghe ngo, các điệu múa truyền thống, Nhạc Ngũ âm, hội diễn văn nghệ quần chúng của người Khmer; các đội văn nghệ múa Lân-Sư-Rồng… của người Hoa; hỗ trợ cơ sở vật chất, trang thiết bị văn hóa cho vùng đồng bào DTTS để nâng cao mức thụ hưởng về văn hóa cho đồng bào các dân tộc gắn với phát triển du lịch cộng đồng.Tăng cường thực hiện công tác đầu tư xây dựng trùng tu, tôn tạo một số cơ sở di tích. Năm 2023, tỉnh đã hướng dẫn và tạo điều kiện cho 8 Hội tương tế người Hoa trong tỉnh tổ chức thành công Đại hội.

Trong các lễ hội truyền thống của đồng bào các dân tộc, tỉnh Kiên Giang đã tạo điều kiện duy trì và tổ chức tốt. Tiêu biểu, Lễ hội Óc Om Bóc của đồng bào Khmer được nâng cấp thành Ngày hội văn hoá, thể thao và du lịch cấp tỉnh; Tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây, Lễ Sen Dolta truyền thống của đồng bào Khmer, tỉnh đều tổ chức họp mặt cho tổ chức, cá nhân tiêu biểu là đồng bào dân tộc Khmer; tổ chức đoàn đi thăm, chúc mừng và tặng quà cho các chùa hệ phật giáo Nam tông Khmer, các vị chức sắc, gia đình chính sách…

Trưởng ban Dân tộc Danh Phúc thông tin: Tỉnh hiện đã có 5 chùa Khmer là di tích được đưa vào dự án bảo tồn và phát triển; tỉnh cũng đã hỗ trợ xây dựng 59 lò hỏa táng cải tiến (sử dụng củi), cơ bản đáp ứng được về phong tục tập quán của đồng bào. Giai đoạn 2019 – 2024, tỉnh chủ trương xây dựng 02 cơ sở hỏa táng (sử dụng điện và gas) cho đồng bào Khmer.

Toàn tỉnh cũng đang có 43 điểm trường dạy song ngữ, với 223 lớp có 5.898 học sinh là dân tộc Khmer theo học mỗi năm; có 41 chùa tổ chức dạy chữ Khmer trong dịp hè với khoản 190 lớp và gần 5.000 học sinh dân tộc Khmer theo học mỗi năm. Hàng năm, ngân sách tỉnh đều hỗ trợ kinh phí gần 600 triệu đồng để mua sách giáo khoa song ngữ Khmer và hỗ trợ kinh phí cho giáo viên, sư sãi dạy chữ Khmer trong dịp hè, góp phần bảo tồn tiếng nói chữ viết của đồng bào Khmer.

Bên cạnh đó, tỉnh Kiên Giang còn giải quyết kịp thời các yêu cầu, nguyện vọng chính đáng liên quan đến tôn giáo và hoạt động tín ngưỡng của đồng bào DTTS phù hợp với quy định của pháp luật. Hỗ trợ, hướng dẫn Hội đoàn kết sư sãi yêu nước, các Hội Tương tế người Hoa ở cơ sở hoạt động đúng pháp luật và điều lệ của Hội…

Xín Mần (Hà Giang): Phát triển mô hình trồng cây sa nhân tím ở xã biên giới Nàn Xỉn