Khuyến nghị mang tính gián tiếp, hiệu quả còn hạn chế
Sai phạm trong lĩnh vực ngân hàng liên quan vụ việc tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) vừa qua nhận được sự quan tâm đặc biệt của dư luận, trong đó có đề cập tới vai trò, trách nhiệm của hoạt động kiểm toán.
Trao đổi với báo chí, ông Bùi Quốc Dũng, Phó tổng Kiểm toán Nhà nước, cho biết SCB là ngân hàng thương mại cổ phần không có vốn nhà nước. Do đó theo quy định pháp luật, SCB không thuộc phạm vi, thẩm quyền và không phải là đối tượng kiểm toán của Kiểm toán Nhà nước.
Các quy định pháp luật hiện nay có nhiều khó khăn cho vai trò của Kiểm toán Nhà nước trong hoạt động giám sát đảm bảo an toàn hệ thống ngân hàng
Mặc dù không trực tiếp kiểm toán SCB nhưng thông qua hoạt động kiểm toán tại Ngân hàng Nhà nước, Kiểm toán Nhà nước đã chủ động phát hiện và đưa ra những cảnh báo, khuyến nghị về rủi ro của SCB tại Báo cáo kiểm toán Ngân hàng Nhà nước niên độ 2019.
Nổi bật là, tăng trưởng tín dụng vượt quá chỉ tiêu cho phép; cấp tín dụng cho cổ đông là cá nhân với số tiền lớn hơn số vốn góp vào chính tổ chức tín dụng; chưa đáp ứng tỷ lệ nguồn vốn ngắn hạn sử dụng cho vay trung, dài hạn; chênh lệch thu – chi âm…
Đồng thời, Kiểm toán Nhà nước cũng kiến nghị Ngân hàng Nhà nước rà soát, đánh giá lại chất lượng tài sản bảo đảm của các khoản cho vay đặc biệt; đánh giá, xác nhận khả năng thu hồi nợ gốc, lãi của khoản cho vay đặc biệt SCB, và báo cáo với cơ quan có thẩm quyền để xử lý theo quy định, phù hợp với thực tiễn.
“Có thể nói, với vai trò và chức năng nhiệm vụ trong phạm vi, thẩm quyền theo quy định, Kiểm toán Nhà nước đã chủ động nỗ lực đóng góp trong việc đảm bảo an toàn hệ thống ngân hàng.
Tuy nhiên, do các ngân hàng thương mại cổ phần không có vốn nhà nước không thuộc đối tượng kiểm toán nên Kiểm toán Nhà nước không thể kiểm toán, đối chiếu, kiểm tra hồ sơ trực tiếp với các ngân hàng này.
Kiểm toán Nhà nước chỉ có thể tiếp cận hồ sơ, tài liệu thông qua các báo cáo của Ngân hàng Nhà nước dẫn đến các kết quả kiểm tra, đánh giá, cảnh báo và khuyến nghị chỉ mang tính gián tiếp, hiệu quả còn hạn chế”, ông Dũng nhấn mạnh.
Xử nghiêm vi phạm trong hoạt động ngân hàng
Theo ông Dũng, các quy định pháp luật hiện nay có nhiều khó khăn cho vai trò của Kiểm toán Nhà nước trong hoạt động giám sát đảm bảo an toàn hệ thống ngân hàng, đặc biệt trong việc giám sát hoạt động của các ngân hàng thương mại cổ phần.
Từ đó, lãnh đạo Kiểm toán Nhà nước cho rằng, thời gian tới, cần sớm nghiên cứu sửa đổi, bổ sung các quy định hiện hành theo hướng có độ mở hơn, tạo điều kiện cho Kiểm toán Nhà nước có thể tham gia sâu, trực tiếp hơn vào việc giám sát hệ thống ngân hàng, nhất là đối với nhóm các ngân hàng thương mại cổ phần.
Cạnh đó, cần xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động ngân hàng do Kiểm toán Nhà nước phát hiện; theo dõi đôn đốc kịp thời, thường xuyên các kết luận và kiến nghị kiểm toán; có chế tài đủ mạnh đối với trường hợp các đơn vị được kiểm toán không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ các kết luận, kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước.
“Ngoài ra, cần tăng cường các cuộc kiểm toán hoạt động, kiểm toán chuyên đề liên quan đến hoạt động ngân hàng; tập trung kiểm toán đánh giá hiệu lực, hiệu quả cơ chế, chính sách; chú trọng phát hiện các kẽ hở trong cơ chế, chính sách, pháp luật, những rào cản ảnh hưởng đến hoạt động ngân hàng để kiến nghị các cơ quan nhà nước hoàn thiện hệ thống pháp luật, bảo đảm chặt chẽ, tăng cường kỷ luật, kỷ cương pháp luật”, ông Dũng nói.
Về hoạt động kiểm toán trong lĩnh vực ngân hàng, kết quả kiểm toán lũy kế giai đoạn từ năm 2015 đến nay cho thấy, Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị xử lý tài chính khoảng 18.107 tỉ đồng, kiến nghị sửa đổi 45 văn bản; đóng góp tích cực trong việc đẩy mạnh công tác phòng, chống tham nhũng.
Tính riêng giai đoạn từ năm 2012 đến nay, Kiểm toán Nhà nước đã chuyển hồ sơ cho cơ quan điều tra đối với 5 vụ việc liên quan đến lĩnh vực kiểm toán ngân hàng.
Nguồn: https://thanhnien.vn/kiem-toan-nha-nuoc-tung-khuyen-nghi-ve-rui-ro-cua-scb-tu-2019-185240604214142648.htm
