Không dễ đòi, ngân hàng đau đầu với nợ xấu gia tăng

Đây là thực trạng được ông Đỗ Giang Nam – Chủ nhiệm Câu lạc bộ Xử lý nợ, thành viên Hội đồng thành viên, Công ty Quản lý tài sản các tổ chức tín dụng (VAMC) – nêu tại tọa đàm “Xử lý nợ xấu – Thực trạng và giải pháp” do Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam tổ chức tại TP HCM, ngày 2-8.

Số liệu cập nhật mới nhất được ông Lê Trung Kiên – Phó Cục trưởng Cục 4, Cơ quan Thanh tra Giám sát Ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước – cho biết báo cáo của các tổ chức tín dụng, nợ xấu nội bảng của toàn hệ thống đến cuối tháng 6-2024 đã tăng 5,77% so với cuối năm ngoái.

Tỉ lệ nợ xấu ở mức 4,56%, cao hơn mức 4,55% tại thời điểm cuối năm 2023 và mức 2,03% cuối năm 2022. Nợ xấu của hệ thống tổ chức tín dụng ở mức cao và tiếp tục tăng chủ yếu từ nhóm các ngân hàng thương mạI, trong đó SCB là ngân hàng có nợ xấu nội bảng lớn nhất.

Theo ông Đỗ Giang Nam, nợ xấu nội bảng của hệ thống tổ chức tín dụng năm 2023 là 4,55%, tăng so với mức 2,03% vào năm 2022, do biến động tiêu cực từ tình hình kinh tế thế giới cùng những khó khăn trong nước. 

Thông tin đáng chú ý là tỉ lệ nợ xấu nội bảng toàn hệ thống được kiểm soát dưới 3% nhưng nợ xấu ở 5 ngân hàng đã vượt qua mức này. Trong đó có một vài ngân hàng có nợ xấu tăng vọt.

“Nợ xấu tăng nhưng công tác thu hồi nợ, xử lý nợ của ngân hàng đang gặp nhiều trắc trở. Thị trường bất động sản vẫn trầm lắng – chiếm khoảng 70% tổng tài sản bảo đảm cho các khoản vay tại ngân hàng (tại một số ngân hàng lên đến 80%-90%). Nhiều ngân hàng đã đẩy mạnh thanh lý tài sản để thu hồi nợ, nhưng do thanh khoản yếu nên nhiều bất động sản có giá trị lớn, phải giảm giá hàng chục lần nhưng vẫn ế ẩm” – ông Đỗ Giang Nam nói.

Ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, cũng nói rằng quá trình xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng còn gặp nhiều vướng mắc do khách hàng gặp khó khăn, không có khả năng trả nợ hoặc thậm chí chây ỳ trả nợ, không hợp tác trong việc xử lý tài sản bảo đảm. Các quy trình, thủ tục tố tụng và thi hành án kéo dài gây tốn kém về mặt chi phí, giá trị tài sản bảo đảm bị giảm sút. Có trường hợp khách hàng có ý tạo ra một vụ tranh chấp với người thứ ba dẫn đến vụ việc thi hành án vẫn bị trì hoãn, kéo dài… 

Ông Nguyễn Quốc Hùng kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền cần thiết bổ sung quy định pháp luật cho phép các tổ chức tín dụng là bên nhận bảo đảm của khoản nợ xấu được quyền thu giữ tài sản bảo đảm, góp phần đẩy nhanh tiến độ xử lý nợ xấu. Đồng thời, bổ sung quy định về cơ chế phối hợp, hỗ trợ của chính quyền địa phương, cơ quan công an cho các tổ chức tín dụng trong việc thu giữ tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu…