Khích lệ sinh viên khởi nghiệp

Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) đánh giá hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đã có nhiều bước tiến quan trọng, hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của Việt Nam luôn được xếp ở thứ hạng cao. Bà Nguyễn Thị Kim Chi – Thứ trưởng Bộ GDĐT cho biết, hiện tại 100% cơ sở giáo dục ĐH ban hành quy định hỗ trợ khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo dành cho giảng viên và người học. Đáng chú ý, có 58% cơ sở giáo dục ĐH đưa nội dung khởi nghiệp thành môn học bắt buộc hoặc tự chọn, với tối thiểu 2 tín chỉ/môn học. Trong đó, một số trường CĐ sư phạm cũng đã đưa khởi nghiệp thành môn học tự chọn dành cho sinh viên.

Cụ thể hơn, về môi trường hỗ trợ khởi nghiệp, ông Nguyễn Xuân An Việt – Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục chính trị và công tác học sinh, sinh viên (Bộ GDĐT) thông tin, có 110 cơ sở giáo dục ĐH bố trí được các không gian chung hỗ trợ khởi nghiệp dành cho học sinh, sinh viên. Hầu hết các trường ĐH đều có các phòng thí nghiệm đạt chuẩn quốc tế. Khoảng 60% cơ sở giáo dục ĐH thành lập được CLB khởi nghiệp thuộc các lĩnh vực ưu tiên dựa trên thế mạnh của từng cơ sở giáo dục ĐH. Có 50 cơ sở giáo dục ĐH (chiếm 25% số cơ sở giáo dục ĐH) thành lập được các trung tâm hoặc bộ phận hỗ trợ sinh viên khởi nghiệp, trong đó có 10 trung tâm thực hiện việc ươm tạo các doanh nghiệp khởi nghiệp của sinh viên.

Số lượng dự án và doanh thu từ các hoạt động khởi nghiệp của giảng viên, sinh viên cũng có những tín hiệu tích cực qua các năm. Trong giai đoạn 2020 – 2023, số lượng các dự án khởi nghiệp của sinh viên là 33.808, tính trung bình mỗi năm có 5.635 dự án. Số lượng doanh nghiệp khởi nghiệp, khởi nguồn, khởi nghiệp do cơ sở giáo dục ĐH ươm tạo từ năm 2020 đến nay xấp xỉ 300.

Tuy nhiên, các hoạt động thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo trong các cơ sở đào tạo hiện nay mới đang ở giai đoạn đầu, các hoạt động chủ yếu tập trung vào việc tuyên truyền, truyền cảm hứng. Các chính sách hỗ trợ khởi nghiệp vẫn chưa được triển khai một cách đồng bộ, các cơ chế chính sách vẫn đang có độ trễ, chưa đi vào chiều sâu, cơ sở vật chất hỗ trợ khởi nghiệp còn rất hạn chế. Phân tích cho thấy, nguyên nhân do hiện nay các cơ sở đào tạo chưa nhận thức hết tầm quan trọng của việc thúc đẩy các hoạt động khởi nghiệp. Các trường mới đa phần tập trung vào việc giảng dạy, nghiên cứu mà chưa quan tâm đến mảng thương mại hóa, vốn hóa các sản phẩm dựa trên nền tảng trí tuệ của nhà trường bao gồm các sản phẩm nghiên cứu khoa học và đặc biệt là việc vốn hóa con người. Bên cạnh đó, nguồn thu đào tạo vẫn là nguồn thu chính của các trường ĐH.

Tại Hội thảo “Thúc đẩy động lực đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp trong sinh viên: Thực trạng và giải pháp chính sách” vừa được Bộ GDĐT tổ chức, PGS.TS Trần Thành Nam (Trường ĐH Giáo dục, ĐH Quốc gia Hà Nội) cho rằng, các cơ sở giáo dục ĐH hiện đại phải đảm bảo vai trò tiên phong trong việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp. Việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp trong giáo dục không chỉ là một xu hướng mà còn là yêu cầu tất yếu đối với các cơ sở giáo dục ĐH muốn duy trì và nâng cao chất lượng giáo dục. Ông Nam chỉ ra, các quốc gia có hệ thống giáo dục khuyến khích sự đổi mới và khởi nghiệp thường đạt được nhiều thành tựu trong việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, có khả năng tư duy sáng tạo và giải quyết các vấn đề phức tạp của thế giới hiện đại.

“

Theo Thứ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Thị Kim Chi, khởi nghiệp trong sinh viên 90% là thất bại, chỉ có 10% là thành công. Và 10% đó đã là một thành công lớn rồi. Phải xem những thất bại là những bài học quý giá để sau đó chúng ta tạo ra những dự án, kết quả có giá trị và bền vững hơn. Theo đó, cơ sở giáo dục ĐH không chỉ là truyền đạt kiến thức, nhất là trong thời đại bùng nổ thông tin như hiện nay, mà đó phải là nơi khơi dậy được tinh thần, khát vọng khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo cho người học.