Khẳng định vị thế và trách nhiệm của Việt Nam trước những vấn đề của khu vực

Chiều tối 5/4, Thủ tướng Phạm Minh Chính và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã về tới Hà Nội, kết thúc tốt đẹp chuyến công tác tham dự Hội nghị Cấp cao. Ủy hội sông Mekong quốc tế lần thứ 4 tại Thủ đô Vientiane, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào theo lời mời của Thủ tướng Chính phủ Lào Sonexay Siphandone.

Đoàn đại biểu chính thức tháp tùng Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự hội nghị có Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng; Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan; Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Duy Ngọc; Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đỗ Hùng Việt; Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Xuân Thành; Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành; Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Xuân Sang; Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Hoàng Giang; Đại sứ Việt Nam tại Lào Nguyễn Bá Hùng.

Trong thời gian tại Lào, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tham dự Hội nghị cấp cao Ủy hội sông Mekong quốc tế lần thứ 4; làm việc với Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone; ăn sáng làm việc với Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone và Thủ tướng Campuchia Hun Sen.

Thể hiện sự quan tâm cao nhất của Việt Nam

Tại Hội nghị cấp cao Ủy hội sông Mekong quốc tế lần thứ 4, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có những thông điệp rất quan trọng, sâu sắc và toàn diện.

Bày tỏ lo ngại trước những thách thức chưa từng có đối với Lưu vực Mekong, nhất là đồng bằng sông Cửu Long, do tác động cộng hưởng của biến đổi khí hậu, sức ép của yêu cầu phát triển kinh tế và sự gia tăng sử dụng nước nhanh chóng, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh phải đổi mới tư duy hợp tác và có những bước đi đột phá, và với tinh thần đó đưa ra những đề xuất về định hướng hợp tác của Uỷ hội trong thời gian tới.

Thứ nhất, cần tái khẳng định cam kết mạnh mẽ nhất, nghiêm túc tuân thủ và thực hiện Hiệp định Mekong năm 1995, cũng như Bộ Quy chế sử dụng nước đã được xây dựng, đồng thời tập trung thực hiện tốt các kế hoạch, chiến lược của Uỷ hội.

Thứ hai, mọi chính sách và hành động cần lấy con người làm trung tâm, với cách tiếp cận toàn dân, toàn diện và toàn lưu vực, nhằm bảo đảm sinh kế bền vững của người dân, bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân sinh sống trong lưu vực, nhất là cư dân sinh sống trên và dọc sông, đối với các tình huống bất trắc xảy ra như dịch bệnh, thiên tai, bão lũ…; tăng cường khả năng thích ứng, tự cường của mỗi cộng đồng trước những biến đổi nhanh chóng hiện nay; đồng thời tăng cường hợp tác phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia ở tiểu vùng sông Mekong.

Thứ ba, tăng cường sự phối kết hợp giữa Ủy hội và các khuôn khổ hợp tác tiểu vùng khác, trong đó phát huy vai trò là một trung tâm tri thức, cung cấp thông tin, dữ liệu, tư vấn cho các cơ chế hợp tác.

Thứ tư, thúc đẩy phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, phát triển các nguồn năng lượng tái tạo như năng lượng gió và mặt trời, kết nối và nâng cấp mạng lưới điện của vùng, qua đó góp phần phát triển bền vững, bảo đảm an ninh năng lượng và ứng phó với biến đổi khí hậu.

Thứ năm, thúc đẩy hợp tác giao thông thủy để tăng cường kết nối các nền kinh tế, thúc đẩy giao thương, đồng thời bảo đảm vận tải an toàn và có hiệu quả, không gây hại đến nguồn nước và môi trường sinh thái.

Thứ sáu, tăng cường hợp tác với các đối tác để tranh thủ sự hỗ trợ về nguồn lực tài chính, tri thức, kinh nghiệm và công nghệ hiện đại, gắn kết hoạt động của Uỷ hội với nỗ lực thực hiện Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN và các chương trình nghị sự quốc tế lớn khác.

Thủ tướng đã đề xuất các hoạt động hợp tác cụ thể, kêu gọi các nước đối tác, các đối tác đối thoại, các nước ở khu vực thượng nguồn và các đối tác là các nước phát triển trong việc hợp tác, chia sẻ dữ liệu thông tin, tăng cường hỗ trợ về tri thức, kinh nghiệm, tài chính, nguồn lực để Uỷ hội thực hiện chức năng, nhiệm vụ, bảo đảm tốt nhất sự phát triển bền vững của dòng sông và lưu vực sông Mekong.

Nhân dịp này, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định Việt Nam luôn coi trọng hợp tác Mekong, đã, đang và sẽ tiếp tục tham gia vào các hoạt động của Ủy hội một cách chủ động, tích cực và xây dựng nhằm góp phần thực hiện đầy đủ Hiệp định Mekong năm 1995, phát huy “tinh thần hợp tác Mekong”, bảo đảm hài hòa lợi ích của nhân dân các nước, lợi ích các quốc gia trong Lưu vực, giữa con người và thiên nhiên, giữa thế hệ hôm nay và các thế hệ mai sau, và hiện thực hóa mục tiêu chung là phát triển bền vững Lưu vực sông Mekong, không để ai bị bỏ lại phía sau.

Trong phát biểu của Lãnh đạo cấp cao các nước, nhiều ý kiến chia sẻ với những thông điệp của Thủ tướng Chính phủ Việt Nam, trong đó các nước đều khẳng định cam kết mạnh mẽ của mình với việc thực hiện Hiệp định sông Mekong 1995 và coi trọng vai trò của Uỷ hội sông Mekong quốc tế; cho thấy điểm đồng rất lớn của các nước thành viên Uỷ hội chính là nhu cầu tăng cường hợp tác, xây dựng các kế hoạch, dự án phát triển chung để bảo đảm sự phát triển bền vững của lưu vực sông Mekong.

Kết thúc Hội nghị, Trưởng đoàn các nước đã thông qua Tuyên bố chung-Tuyên bố Vientiane nhằm tiếp tục khẳng định cam kết chính trị cao nhất của bốn quốc gia thành viên, các mục đích và nguyên tắc hợp tác vì sự phát triển bền vững của Lưu vực sông Mekong cũng như xác định các trọng tâm hợp tác của Ủy hội trong thời gian tới.

Rà soát, thúc đẩy các dự án hợp tác trọng điểm Việt Nam-Lào

Nhân dịp này, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có cuộc làm việc với Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone nhằm rà soát, đánh giá, kiểm điểm, rút kinh nghiệm việc triển khai các hoạt động hợp tác song phương theo chỉ đạo của Bộ Chính trị hai nước và thỏa thuận tại Kỳ họp lần thứ 45 Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam-Lào, đồng thời thống nhất các cơ chế mới để thúc đẩy hợp tác cho đúng, trúng, kịp thời và hiệu quả.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chúc mừng Lào tổ chức thành công Hội nghị Uỷ hội sông Mekong quốc tế lần thứ 4, qua đó góp phần nâng cao vai trò và vị thế của Lào trong khu vực. Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng chúc mừng những thành tựu mà Đảng, Nhà nước và nhân dân Lào anh em đã đạt được trong thời gian vừa qua, đồng thời bày tỏ tin tưởng dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ Lào mà đứng đầu là đồng chí Thủ tướng Sonexay Siphandone, nhân dân Lào anh em sẽ vượt qua khó khăn, triển khai thắng lợi nghị quyết của Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI và Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm lần thứ IX nhằm xây dựng đất nước Lào độc lập, tự chủ, hội nhập quốc tế sâu rộng, ngày càng phồn vinh, thịnh vượng.

Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone vui mừng gặp lại Thủ tướng Phạm Minh Chính sau chuyến thăm chính thức Lào của Thủ tướng Phạm Minh Chính (tháng 01/2023); cảm ơn Thủ tướng đã tham dự và đóng góp vào thành công của Hội nghị cấp cao; cảm ơn sự giúp đỡ, hỗ trợ vô tư, trong sáng của Việt Nam dành cho Lào trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc trước đây, cũng như trong công cuộc xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước ngày nay; trân trọng chuyển lời thăm hỏi của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Thongloun Sisoulith và các đồng chí lãnh đạo cấp cao của Lào tới Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và các đồng chí Lãnh đạo cấp cao Việt Nam; đánh giá cao những thành tựu to lớn và toàn diện Việt Nam đã giành được trong công cuộc xây dựng, phát triển và hội nhập quốc tế; đặc biệt là nhanh chóng phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội sau dịch bệnh, có vai trò và vị thế ngày càng cao trên trường quốc tế.

Hai Thủ tướng vui mừng và đánh giá cao sự phát triển tốt đẹp của quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt Nam-Lào trên các lĩnh vực giữa hai nước thời gian qua. Hai bên trao đổi nhiều đoàn trên tất cả các cấp, các kênh; tiếp tục phát huy hiệu quả các cơ chế hợp tác song phương, nhất là là Kỳ họp lần thứ 45 Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam-Lào; tổ chức thành công hàng trăm hoạt động ý nghĩa trong “Năm Đoàn kết Hữu nghị Việt Nam-Lào, Lào-Việt Nam 2022” ở cả hai nước. Đặc biệt, hợp tác thương mại là điểm sáng với tổng kim ngạch song phương cả năm 2022 đạt hơn 1,7 tỷ USD, tăng hơn 24% so với năm 2021, vượt mục tiêu đã đề ra (tăng trưởng 10-15%).

Hai bên nhất trí nỗ lực triển khai Thỏa thuận chiến lược hợp tác Việt-Lào giai đoạn 2021-2030, Hiệp định hợp tác song phương Việt-Lào 2021-2023 và các thỏa thuận cấp cao, kế hoạch hợp tác đã ký trên các lĩnh vực; tiếp tục tăng cường trao đổi đoàn các cấp, các kênh để không ngừng củng cố quan hệ chính trị tin cậy đặc biệt và bền chặt; phối hợp bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội; tăng cường hợp tác an ninh, quốc phòng; tăng cường phối hợp phòng, chống các loại tội phạm xuyên quốc gia, đặc biệt là tội phạm ma túy.

Hai bên cũng nhất trí tiếp tục nâng tầm hợp tác kinh tế; hỗ trợ nhau xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, gắn với hội nhập quốc tế thực chất, sâu rộng và hiệu quả; tăng cường kết nối hai nền kinh tế; nâng cao chất lượng, hiệu quả các dự án viện trợ; quyết tâm tập trung tháo gỡ vướng mắc, giải quyết dứt điểm một số tồn đọng và thúc đẩy triển khai các dự án trọng điểm như bến cảng Vũng Áng 1, 2, 3; sân bay Nong Khang; các dự án kết nối giao thông đường bộ, đường sắt theo hướng Đông-Tây…

Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định Việt Nam sẵn sàng hỗ trợ Lào đảm nhận thành công các trọng trách quốc tế trong thời gian tới, trong đó có vai trò Chủ tịch ASEAN/AIPA vào năm 2024.

Đẩy mạnh kết nối ba nền kinh tế Việt Nam–Lào–Campuchia

Nhân dịp tham dự Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có cuộc ăn sáng làm việc với Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone và Thủ tướng Campuchia Hun Sen.

Tại cuộc gặp, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chuyển lời thăm hỏi và lời chúc mừng của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng và Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tới Thủ tướng Sonexay Siphandone, Thủ tướng Hun Sen và các vị lãnh đạo cấp cao của Lào và Campuchia nhân dịp Tết cổ truyền hai nước.

Trong bầu không khí hữu nghị và thân mật, ba Thủ tướng đã thông báo cho nhau về tình hình phát triển kinh tế-xã hội gần đây của mỗi nước cũng như trao đổi về các lĩnh vực hợp tác giữa ba nước và các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm.

Ba Thủ tướng đánh giá cao việc cùng duy trì tiếp xúc, trao đổi cấp cao thường xuyên trên tất cả các kênh, trong đó có hình thức gặp gỡ giữa ba Thủ tướng để không ngừng thắt chặt tình đoàn kết, hữu nghị và hợp tác giữa ba nước; nhất trí cùng phối hợp triển khai các kết quả đạt được tại Cuộc gặp cấp cao Việt Nam-Campuchia-Lào giữa ba nhà Lãnh đạo của ba Đảng tại Hà Nội (tháng 9/2021); đồng thời đánh giá cao việc tổ chức nhiều hoạt động ý nghĩa trong khuôn khổ “Năm Đoàn kết hữu nghị Việt Nam-Lào 2022” và “Năm Hữu nghị Việt Nam-Campuchia 2022”, góp phần nâng cao nhận thức của người dân, nhất là thế hệ trẻ mỗi nước về truyền thống quan hệ đoàn kết, hữu nghị giữa Việt Nam-Lào, Việt Nam-Campuchia.

Tại cuộc làm việc, ba Thủ tướng đã nhất trí đẩy mạnh hợp tác kết nối ba nền kinh tế, hỗ trợ nhau xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ, hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất và hiệu quả; tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho các hoạt động hợp tác đầu tư, kinh doanh của doanh nghiệp ba nước; khuyến khích thương mại biên giới và phát huy hệ thống cửa khẩu trên đất liền giữa ba nước; chia sẻ kinh nghiệm về xây dựng pháp luật, quản lý và sử dụng hiệu quả viện trợ phát triển chính thức ODA.

Ba Thủ tướng cho rằng trong bối cảnh kinh tế toàn cầu tiếp tục diễn biến phức tạp và khó lường, sự phát triển nhanh chóng và những tác động sâu sắc của công nghệ số, mạng xã hội, ba nước cần tăng cường hợp tác, trao đổi kinh nghiệm về lĩnh vực công nghệ thông tin.

Trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone một lần nữa chúc mừng Campuchia đã đảm nhiệm thành công vai trò Chủ tịch ASEAN và AIPA 2022 và tin tưởng chắc chắn rằng Campuchia sẽ tổ chức thành công SEA Games 32 và cuộc bầu cử Quốc hội khoá VII sắp tới.

Thủ tướng ba nước khẳng định sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ trong các vấn đề khu vực và quốc tế, đóng góp vào việc duy trì, củng cố đoàn kết, thống nhất và vai trò trung tâm của ASEAN; nhất trí tăng cường gắn kết hợp tác tiểu vùng với quá trình xây dựng Cộng đồng ASEAN vì mục tiêu phát triển đồng đều, bền vững, thu hẹp khoảng cách phát triển và đẩy mạnh kết nối ASEAN.

Ba Thủ tướng hoan nghênh việc ba nước nhất trí tổ chức Hội nghị Cấp cao Quốc hội ba nước lần đầu tiên tại Lào trong năm 2023 và tổ chức Hội nghị Cấp cao về Tam giác Phát triển CLV lần thứ 12 tại Campuchia. Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Hun Sen tiếp tục khẳng định ủng hộ Lào đảm nhiệm thành công vai trò Chủ tịch ASEAN 2024.

Chuyến công tác của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã thành công tốt đẹp, thể hiện sự quan tâm cao nhất, phát huy vai trò chủ động, tích cực của Việt Nam trong việc ứng phó với các thách thức, tăng cường đoàn kết với các nước trong Uỷ hội sông Mekong, hợp tác với các nước đối tác để việc xử lý các thách thức đảm bảo được lợi ích của các quốc gia trong lưu vực, trong đó có Việt Nam; đồng thời thúc đẩy quan hệ với Lào và Campuchia ngày càng đi vào chiều sâu, thực chất, hiệu quả.

Chuyến công tác góp phần triển khai đường lối đối ngoại của Đại hội XIII của Đảng, khẳng định Việt Nam coi trọng phát triển quan hệ với các nước láng giềng, các nước trong khu vực, tích cực triển khai các cam kết về thích ứng biến đổi khí hậu, thể hiện trách nhiệm trước các vấn đề của khu vực và thế giới, vì lợi ích của nhân dân các nước,  vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới./.