Bệnh đậu mùa khỉ là bệnh gì? Phòng bệnh và điều trị bệnh đậu mùa khỉ như thế nào? Mời độc giả tham khảo bài viết dưới đây.
 |
Bộ Y tế ban hành Hướng dẫn chẩn đoán, điều trị và phòng bệnh đậu mùa khỉ ở người kèm theo Quyết định 2099/QĐ-BYT.
1. Đậu mùa khỉ là bệnh gì?
Đậu mùa khỉ (monkey pox) là bệnh truyền nhiễm cấp tính, có khả năng gây dịch, do vi rút đậu mùa khỉ gây ra. Bệnh có nguồn gốc từ Châu Phi, lây truyền từ động vật sang người và từ người sang người qua tiếp xúc trực tiếp với tổn thương da, dịch cơ thể, qua quan hệ tình dục, giọt bắn đường hô hấp, vật dụng của người bị nhiễm và lây truyền từ mẹ sang con. Bệnh có các triệu chứng chính là sốt, phát ban dạng phỏng nước và sưng hạch ngoại vi, có thể gây biến chứng nặng dẫn tới tử vong.
Ngày 23/7/2022, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) công bố tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng quốc tế đối với bệnh đậu mùa khỉ.
2. Hướng dẫn phòng bệnh đậu mùa khỉ
* Phòng bệnh không đặc hiệu:
Các biện pháp phòng ngừa chung để tránh lây nhiễm đậu mùa khỉ bao gồm:
– Tránh tiếp xúc với người/động vật có thể bị bệnh (bao gồm cả động vật bị bệnh hoặc đã chết ở những khu vực xảy ra bệnh đậu mùa ở khỉ).
– Tránh tiếp xúc với vật dụng, bề mặt có nguy cơ nhiễm vi rút đậu mùa khỉ như khăn trải giường, quần áo người bệnh.
– Cách ly, điều trị người bệnh tại cơ sở y tế.
– Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và các dung dịch sát khuẩn thông thường sau khi tiếp xúc với người/ động vật nghi ngờ nhiễm bệnh.
– Sử dụng phương tiện phòng hộ cá nhân khi chăm sóc người bệnh.
– Thực hiện đánh giá nguy cơ phơi nhiễm theo các quy định để có biện pháp xử trí phù hợp.
* Phòng bệnh đặc hiệu bằng vắc xin:
Sử dụng vắc xin để phòng bệnh đậu mùa khỉ cho những nhóm đối tượng có nguy cơ cao.
* Phòng lây nhiễm tại các cơ sở điều trị:
Thực hiện nghiêm ngặt việc cách ly các trường hợp bệnh nghi ngờ, có thể và xác định. Tuân thủ các biện pháp kiểm soát nhiễm khuẩn, phòng lây nhiễm đối với cán bộ y tế, người chăm sóc người bệnh và các người bệnh khác tại các cơ sở điều trị theo hướng dẫn của Bộ Y tế.
3. Hướng dẫn điều trị bệnh đậu mùa khỉ
3.1. Nguyên tắc điều trị
– Thực hiện giám sát và cách ly ca bệnh nghi ngờ/xác định;
– Điều trị triệu chứng là chủ yếu;
– Đảm bảo dinh dưỡng, cân bằng nước điện giải và hỗ trợ tâm lý;
– Sử dụng thuốc điều trị đặc hiệu ở những trường hợp nặng và cơ địa đặc biệt (trẻ sơ sinh, người cao tuổi, người bị suy giảm miễn dịch,…) theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới và các quy định của Việt Nam.
– Theo dõi, phát hiện và xử trí kịp thời các tình trạng nặng, biến chứng của bệnh.
3.2. Điều trị cụ thể
* Các biện pháp điều trị chung:
– Cách ly tại cơ sở y tế các trường hợp nghi ngờ/xác định theo hướng dẫn tạm thời giám sát và phòng, chống bệnh đậu mùa khỉ của Bộ Y tế.
– Cá thể hóa việc điều trị cho từng người bệnh.
* Thể nhẹ:
Điều trị triệu chứng như:
– Hạ sốt, giảm đau.
– Chăm sóc tổn thương da, mắt, miệng.
– Bảo đảm dinh dưỡng, cân bằng điện giải.
– Cần theo dõi và phát hiện sớm các biến chứng nếu có: viêm phổi, nhiễm khuẩn da, nhiễm khuẩn huyết, viêm não… để điều trị ở buồng cách ly tại khoa hồi sức.
– Phòng và kiểm soát nhiễm khuẩn theo quy định
* Thể nặng:
Cần điều trị ở buồng cách ly tại khoa hồi sức, điều trị biến chứng (nếu có) theo các phác đồ đã ban hành
* Thuốc điều trị đặc hiệu:
– Chỉ định
+ Người có biến chứng nặng (nhiễm khuẩn huyết, viêm phổi, viêm não…).
+ Người bị suy giảm miễn dịch (HIV, ung thư, đang điều trị thuốc ức chế miễn dịch hoặc corticosteroid liều cao…).
+ Trẻ em, đặc biệt là trẻ dưới 8 tuổi.
+ Phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú.
+ Những người đang có bệnh cấp tính tiến triển.
– Các thuốc điều trị sử dụng theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (tham khảo phụ lục 2)
+ Tecovirimat
+ Cidofovir
+ Brincidofovir
+ Globulin miễn dịch tĩnh mạch
