Long nhãn, hạt sen, đường phèn, bột sắn… những nguyên liệu vốn rất bình dị, gần gũi nhưng khi kết hợp với nhau, qua đôi bàn tay khéo léo của người mẹ, người chị đảm đang ở mảnh đất Phố Hiến lại tạo ra thức quà thơm ngon, mát lành, khiến thực khách vấn vương.
Ảnh minh họa
Mùa này, trên dải đất phù sa sông Hồng quê tôi, nhãn lồng đang vào độ chín. Trong sắc nắng vàng ươm, từng chùm nhãn sai uốn cong cành, quả căng mọng, ẩn chứa vị ngọt thơm nức tiếng, chờ tay người thu hái. Trên sân phơi của các hộ trồng sen, những mẻ sen già được nắng, đen bóng, hương sen vẫn phảng phất đâu đây. Mùa nhãn ngọt cũng là lúc sen già, đây là dịp thích hợp nhất để nấu chè sen long nhãn. Bột sắn dây từ mùa trước buộc kín trong hũ sành, mịn và trắng tinh. Mỗi một nguyên liệu đều là món ngon, bổ dưỡng, được người dân quê tôi nâng niu, trở thành đặc sản và quà biếu bạn bè, người thân.
Và như để thưởng thức được hết những vị ngon của quê nhà ấy trong một món ăn, chè sen long nhãn đã ra đời không biết tự khi nào. Để làm ra món ngon thanh mát ấy, có nhiều công thức lắm. Có người dùng sen tươi, sen khô, có người dùng nhãn tươi, nhãn sấy, rồi thêm đậu xanh, nước cốt dừa… Nhưng đọng lại vẫn là vị ngọt bùi của nhãn, của sen.
Vào những chiều hè oi ả thế này, mẹ tôi sẽ nấu chè sen long nhãn chiêu đãi cả nhà. Đậu xanh mẹ trồng trên đồng bãi, bột sắn cũng chế biến từ những ụ sắn dây trong vườn, sen từ ao và nhãn thì đương độ chín. Đậu xanh đãi sạch vỏ, hạt sen già bóc vỏ lụa, thông tâm, đem nấu trước cho chín bở. Bột sắn hòa khẽ với nước lạnh, thêm chút đường phèn, khuấy tan, đổ từ từ vào nồi nấu cùng. Lượng bột sắn và đường vừa đủ để chè sánh nhẹ và ngọt thanh. Cuối cùng là long nhãn, mẹ chọn long nhãn phơi nắng khô tự nhiên, vàng sậm, dẻo và ngọt. Lúc nồi chè đã chín, mới nhẹ nhàng thả long nhãn vào. Món quà quê này vừa dễ làm, không mất nhiều thời gian, lại dễ chiều lòng người già, trẻ nhỏ.
Mẹ tôi còn có cách làm đặc biệt: Dùng một chậu nước mưa để ướp lạnh chè. Mỗi bát chè đều được đặt vào chậu nước mưa mát lạnh, rồi mẹ hái những chiếc lá sen già đậy lên. Khi cả nhà đã quây quần, từng bát chè sen long nhãn sóng sánh được đưa tới, mát và thơm phức hương sen. Một thìa nhỏ múc lên, sóng sánh bột sắn, bùi bùi của sen, đậm đà long nhãn… thấm thía vị giác. Thưởng thức bát chè sen long nhãn mà khiến người ta như tạm quên đi cái oi nồng ngoài kia, tạm quên giọt mồ hôi còn chưa khô trên lưng áo và những vất vả lo toan thường ngày. Vị ngon mát lành ấy dường như không chỉ đến từ long nhãn, từ hạt sen, hạt đỗ, mà còn đến từ biết bao chắt chiu, dành dụm mà vùng đất phù sa đã ban tặng, cho hôm nay và cả mai sau những mùa sen rực hồng, những mùa nhãn lồng đượm ngọt.
Hải Triều