Những người con bộ đội biên phòng quây quần cùng Mẹ Hài trong bữa cơm chiều giản dị

Cuộc đoàn tụ đầy cảm xúc sau 55 năm

Cơn mưa chiều lúc thưa lúc nhặt, nhưng Điền Lộc hôm ấy rộn rã lòng người bởi cuộc đoàn tụ đầy cảm xúc giữa hai Bà mẹ Việt Nam Anh hùng mà 55 năm trước đã cùng đồng cam cộng khổ trong tù. Cuộc đoàn tụ ấy do Đồn Biên phòng Phong Hải chủ trì, phối hợp cấp ủy, chính quyền địa phương 2 xã Điền Hương và Điền Lộc (Phong Điền) (*) tổ chức. Đó là Mẹ Lê Thị Hài (SN 1929, trú tại xã Điền Lộc) và Mẹ Lê Thị Tất (SN 1931, trú tại xã Điền Hương). Cả hai mẹ đều từng hoạt động cách mạng, bị bắt vào tù ra khám, đều có con là liệt sĩ, hiến dâng cuộc đời cho Tổ quốc.

Gương mặt in hằn vết thời gian của Mẹ Hài nở nụ cười móm mém, khi Trung tá Cao Chí Luyện, Phó Chủ nhiệm Chính trị BĐBP thành phố Huế; Thiếu tá Hoàng Mạnh Tý, Chính trị viên Đồn Biên phòng Phong Hải và nhiều cán bộ, chiến sĩ cùng ông Đoàn Kỳ Côi, Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Phong Điền và lãnh đạo chính quyền hai xã Điền Hương, Điền Lộc…, quây quần bên cạnh.

Đợi chờ giây phút này từ mấy hôm nay, ánh mắt trông ngóng của người Mẹ 95 tuổi sững sờ khi đầu ngõ xuất hiện dáng người nhỏ bé, lưng còng của nữ đồng chí năm xưa được những đứa con BĐBP dìu đỡ từng bước vào nhà. “Chị Hài ơi! Chị Hài ơi! Em nhớ chị nhiều lắm, mà không biết làm sao đi tìm. Em không nghĩ còn có ngày được gặp lại chị” – nỗi lòng như tiếng reo mừng của Mẹ Tất khiến Mẹ Hài và tất cả những ai đang có mặt rưng rưng cảm xúc. Cái ôm của hai Mẹ Việt Nam Anh hùng sau 55 năm gặp lại vỡ òa xúc động.

Thay con trai, dìu đỡ Mẹ 

Cuộc gặp gỡ 55 năm trước của hai Mẹ là ở trong lao tù. Mẹ Tất và Mẹ Hài bị địch bắt vì nuôi giấu cán bộ, tiếp tế lương thực, thực phẩm, làm giao liên cho cách mạng. Bị địch hàng ngày treo lên đánh đập, tra tấn, nhưng Mẹ Hài vẫn một lòng kiên trung, không hé răng một lời. Khi Mẹ Tất bị bắt, đưa vào cùng phòng giam và chịu đòn thù, Mẹ Hài đã yêu thương bao bọc nữ đồng chí nhỏ tuổi hơn.

“Chị nhớ không, khi em bị đưa đi lấy khẩu cung, bị tra tấn, chị tìm cách nhờ người mua đường nấu cho em ăn để tan máu, chuẩn bị dầu, muối để thoa, chườm vết thương cho em, tiếp thêm cho em sức mạnh trong lao tù” – giọng Mẹ Tất nghèn nghẹn.

Ông Phan Xuân Nhơn, nguyên Phó Chủ tịch UBND huyện Phong Điền, người từng được Mẹ Hài tiếp tế khi ngồi hầm bí mật (thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, ông Nhơn giữ chức vụ Bí thư Đảng ủy xã Điền Hương) xúc động tiếp lời: Bị tù đày, tra tấn, nhưng nỗi đau đớn về thể xác ấy chẳng là gì so với nỗi đau mất mát lớn nhất của đời người, đó là những đứa con của các Mẹ mãi mãi nằm xuống ở độ tuổi thanh xuân tươi đẹp nhất, hy sinh, cống hiến cuộc đời mình cho Nhân dân, Tổ quốc.

“Biết bao người Mẹ Việt Nam Anh hùng như Mẹ Tất, Mẹ Hài đã tiễn con đi để rồi khóc thầm lặng lẽ khi các anh không về. Các thế hệ Anh hùng liệt sĩ đã hiến dâng cuộc đời mình để làm nên những mùa xuân đẹp tươi của đất nước. Là những người lính, tiếp bước cha anh, chúng tôi càng đồng cảm, yêu thương, sẵn sàng bù đắp phần nào cho các Mẹ” – Trung tá Cao Chí Luyện bộc bạch.

Vậy nên, khi đến thăm, tặng quà cho Mẹ Tất, Thiếu tá Hoàng Mạnh Tý, Chính trị viên và Trung tá Nguyễn Phi Hùng, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Phong Hải đã nán lại bên Mẹ thật lâu, lắng nghe câu chuyện trong lao tù mấy chục năm về trước, về ân tình của một người bạn tù đã bặt tin nhau mấy chục năm qua và ước mong tha thiết được một lần gặp lại, mà có lẽ không bao giờ thực hiện được, vì không biết bây giờ Mẹ Hài ở đâu, còn sống hay đã mất.

“Nghe tui nhắc tên chị Hài, mấy chú BĐBP mở điện thoại, đưa cho tui xem hình ảnh chị, hỏi có phải là người Mẹ cần tìm không? Thực lòng tui không thể nào nhận ra, bởi 55 năm quá dài, cả tui và chị Hài đều đã già, thay đổi nhiều quá. Bây giờ tui với chị, ai cũng rụng gần hết răng rồi…” – Mẹ Tất và Mẹ Hài nắm chặt tay nhau cười móm mém, nhưng rạng rỡ hơn bao giờ hết. Nụ cười của những người lính biên phòng cũng rạng rỡ.

Mang mùa xuân về cho Mẹ

 Thiếu tá Hoàng Mạnh Tý và Trung tá Nguyễn Phi Hùng cùng các đồng đội trong đơn vị bắt đầu những ngày gấp gáp “chạy đi chạy lại” giữa Điền Hương – Điền Lộc, gặp lãnh đạo chính quyền các cấp và tìm gặp nhân chứng sống là ông Phan Xuân Nhơn để tìm hiểu, xác minh. “Con trai của các Mẹ đã hy sinh vì đất nước, chúng tôi thay các anh làm điều cần phải làm, để Mẹ hoàn thành ước nguyện. Khi khẳng định chính xác Mẹ Hài ở Điền Lộc đúng là người bạn tù từng giúp đỡ, chở che Mẹ Tất trong lao tù, chúng tôi hạnh phúc theo nỗi mừng vui” –  Chính trị viên và Đồn trưởng Đồn Biên phòng Phong Hải chia sẻ.

Những người con BĐBP phối hợp chính quyền địa phương tổ chức để hai Mẹ hội ngộ sớm nhất, nhưng cuộc gặp phải lùi lại mấy lần vì sức khỏe của các Mẹ chưa đảm bảo. Bây giờ thì ước nguyện của các Mẹ đã trở thành hiện thực. “Chị ăn được không. Em cũng cố gắng giữ gìn sức khỏe nhé…”. Rủ rỉ những lời dặn dò, tâm tình cùng nhau, trên những gương mặt chi chít vết thời gian và trong những nụ cười móm mém của hai Bà mẹ Việt Nam Anh hùng là cả một mùa xuân rạng rỡ.

Chúng tôi trở lại Đồn Biên phòng Phong Hải cũng trong một chiều mưa, lúc Trung tá Phạm Văn Tuấn, Chính trị viên phó và Trung úy Nguyễn Đình Tuấn, Phó Đội trưởng Đội vận động quần chúng chuẩn bị “ngược” Điền Hương thăm Mẹ Tất. Chỉ một mình với ngôi nhà, nhưng không khí vẫn ấm cúng bởi nụ cười rạng rỡ của Mẹ, bởi sự chăm sóc của người cháu họ trong thôn và sự lui tới, rủ rỉ chuyện trò của những đứa con BĐBP.

Khi hoàng hôn đã dần buông, Trung tá Phạm Văn Tuấn và Trung úy Nguyễn Đình Tuấn “xuôi” về Điền Lộc, thực hiện lời dặn dò: “Các con đến thăm chị Hài, nhớ báo Mẹ Tất vẫn khỏe, vẫn nhớ chị Hài nhiều nhé”.

Đại tá Phạm Tùng Lâm, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy BĐBP tỉnh nói rằng: “Đối với Mẹ Tất, Mẹ Hài và với tất cả những Bà mẹ Việt Nam Anh hùng (trên địa bàn các đơn vị biên phòng đóng quân, nay các Mẹ đã mất), những Mẹ liệt sĩ bao năm qua chúng tôi luôn tri ân bằng tất cả tấm lòng. Các Anh hùng liệt sĩ đã hy sinh để làm nên mùa xuân cho đất nước. Những người lính nói chung, người lính biên phòng nói riêng thay các anh mang đến mùa xuân trong lòng Mẹ bằng sự chăm sóc, yêu thương”.

(*) Kể từ ngày 1/1/2025, xã Điền Lộc và xã Điền Hòa sáp nhập thành phường Phong Phú; xã Điền Hương và Điền Môn sáp nhập thành phường Phong Thạnh (TX. Phong Điền)

Quỳnh Anh