“Nhờ làm freelancer, tôi liên tục được trau dồi kỹ năng. Tôi không chỉ tự chủ tài chính cá nhân mà còn có thể phụ giúp gia đình và mở rộng quan hệ xã hội” – Lê Ích Mỹ (22 tuổi, quê Thừa Thiên – Huế) bày tỏ.
Cơ hội đan xen thách thức
Mỹ là họa sĩ minh họa tự do, được biết đến với tên Lim.
Xác định đam mê từ nhỏ, Mỹ chọn học Trường Đại học Kiến trúc Đà Nẵng và bắt đầu vẽ minh họa từ năm 2020. Chỉ sau 4 năm, “gia tài” của anh là kha khá dự án thực hiện cho các thương hiệu máy tính, trà sữa nổi tiếng. Điều thú vị là tất cả đều được thực hiện bằng hình thức trực tuyến. Mỹ không gò mình vào không gian làm việc cụ thể, bởi với anh việc giữ liên lạc thông suốt với khách hàng mới là điều quan trọng. Nhờ tâm lý thoải mái tâm lý nên anh có được cảm hứng sáng tạo, từ đó nâng cao hiệu suất làm việc.
Lê Ích Mỹ tin rằng bạn trẻ làm freelancer càng rèn tính kỷ luật tốt, dù không có sếp hay đồng nghiệp kề cạnh thì vẫn phải ý thức hoàn thành nhiệm vụ
Huỳnh Khánh Luân (21 tuổi) trúng tuyển vị trí chuyên viên lập trình web của Công ty Neo Prototype (Canada) từ giữa năm 2023. Cậu sinh viên chuyên ngành kỹ thuật phần mềm cho rằng đây là điều may mắn, bởi dù làm việc theo hình thức remote – từ xa song mọi liên hệ giữa công ty và nhân viên rất thuận lợi. “Tôi được tiếp cận với kiến thức mới về trí tuệ nhân tạo và nâng cao khả năng giao tiếp tiếng Anh” – Luân cho biết. Nhờ thu nhập ổn định nên Luân có thể tự đóng học phí và trang trải chi phí sinh hoạt mà không lệ thuộc gia đình. Do chênh lệch múi giờ giữa hai quốc gia nên anh chỉ cần khéo léo thu xếp để không ảnh hưởng sức khỏe và việc học, nhất là khi họp online.
Như nhiều freelancer khác, máy tính và các thiết bị thông minh là vật bất ly thân của Khánh Luân
Liên tục làm mới mình
Rào cản địa lý dần được xóa bỏ đã tạo điều kiện để freelancer trở thành một phần không thể thiếu của thị trường lao động. Nguyễn Vũ Ân (ngụ TP HCM) đã có hơn 7 năm làm việc trong các công ty lớn, nhỏ ở nhiều cấp bậc khác nhau trước khi rẽ hướng làm freelancer hoàn toàn. Sự lựa chọn này phù hợp với cá tính và mong muốn của chàng trai 9x. Ân cho biết chính những mối quan hệ và thành công từ các dự án cũ góp phần mở lối cho nhiều dự án mới phù hợp với thế mạnh và mục tiêu của anh. Ân đã gặt hái thành công khi thiết kế sản phẩm cho các công ty ngoại quốc như ReShare App (Úc), Subtrux Marketplace (Úc), Wylde App (Úc), EventCHI App (Hà Lan)… So với công việc văn phòng trước đây, làm tự do giúp anh khai phá tiềm năng của mình. Nguyễn Vũ Ân nhận thức: Say mê thiết kế và am hiểu lĩnh vực công nghệ là lợi thế nhưng không thể lơ là việc cập nhật kiến thức mới nếu muốn tiếp tục tạo ra sản phẩm mang giá trị lâu dài đến với công chúng.
Vũ Ân ngày càng định vị bản thân rõ nét, anh cho rằng: “Nếu động lực được xuất phát từ tình yêu, hãy tin rằng mọi quyết định sẽ luôn đúng”.
Với Lê Ích Mỹ, anh mơ ước trở thành họa sĩ minh họa nổi tiếng và được nhiều khách hàng biết đến. Anh sẵn sàng đầu quân về một công ty nhất định để tích lũy kiến thức, kinh nghiệm. Khánh Luân đang tiếp tục nâng cao trình độ ngoại ngữ để tự tin phối hợp với đối tác quốc tế và mạnh dạn nắm bắt cơ hội làm việc ở thị trường lao động quốc tế sau này.
Số liệu của Tổng cục Thống kê cho thấy: tới năm 2025, gen Z dự kiến chiếm 1/3 dân số trong độ tuổi lao động tại Việt Nam và tạo ảnh hưởng lớn tới xu hướng lao động trong nước. Đây là nguồn nhân lực đặc biệt, có suy nghĩ và nhu cầu rất khác so với các thế hệ trước. Mức độ tham vọng, sự sáng tạo, tính độc lập của họ cao hơn và freelancer là lựa chọn lý tưởng cho không ít gen Z. Lý do phổ biến là: freelancer linh hoạt kiểm soát công việc, được lựa chọn dự án yêu thích, có thể làm nhiều dự án cùng lúc tùy năng suất, tha hồ thử điều mới mẻ. Mặt khác, cơ hội làm việc cho các công ty quốc tế dù vẫn đang sinh sống ở trong nước, càng hấp dẫn nhiều người. Dù không có sự giám sát kỹ lưỡng từ người quản lý, freelancer cần có ý thức trách nhiệm, phát triển khả năng làm việc, liên tục tự học và nâng cao kỹ năng để xử lý công việc hiệu quả. Freelancer thường không có chế độ phúc lợi, chính sách bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội hay hợp đồng lao động cụ thể nên bạn trẻ cần thận trọng khi thỏa thuận làm việc để tránh thiệt thòi.
