Hợp tác kinh tế là điểm sáng trong quan hệ Việt Nam – Liên bang Nga

Các dự án đầu tư của Việt Nam vào Nga chủ yếu tập trung vào Liên doanh dầu khí Rusvietpetro, Trung tâm Văn hoá – Thương mại Hà Nội – Mátxcơva; Dự án Tổ hợp Chăn nuôi bò sữa và chế biến sữa công nghệ cao của Tập đoàn TH. Cuối tháng 5 vừa qua, Tập đoàn TH có thêm một bước tiến mới trong triển khai Dự án tại Nga khi khởi công dự án chăn nuôi bò sữa và chế biến sữa quy mô đầu tư 19 tỷ rub (hơn 5.200 tỷ đồng) tại làng Nikolo-Mikhailovka, quận Yakovlevsky, lãnh thổ Primorsky (Viễn Đông, Liên bang Nga).

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Anh hùng lao động Thái Hương (Ngoài cùng bên trái – PV) dự Lễ khởi công dự án xây dựng Nhà máy chế biến sữa của Tập đoàn TH True Milk tại tỉnh Kaluga, ngày 7/9/2018.

Hợp tác kinh tế – thương mại Việt – Nga thời gian qua phát triển năng động, nhưng chưa tương xứng với tiềm năng hai nước.

Tính luỹ kế đến tháng 4 năm nay, Nga có 186 dự án đầu tư tại Việt Nam, với tổng vốn đăng ký đạt 984,98 triệu USD, xếp thứ 28/146 quốc gia và vùng lãnh thổ có đầu tư tại Việt Nam. Các dự án của Nga tập trung vào lĩnh vực dầu khí, khai khoáng, công nghiệp chế biến, chế tạo…

Việt Nam hiện có 18 dự án đầu tư tại Nga, với tổng vốn đăng ký đạt 1,63 tỷ USD, đứng thứ 4/180 quốc gia và vùng lãnh thổ có vốn đầu tư của Việt Nam. Các dự án đầu tư của Việt Nam vào Nga chủ yếu tập trung vào Liên doanh dầu khí Rusvietpetro, Trung tâm Văn hoá – Thương mại Hà Nội – Mátxcơva; Dự án Tổ hợp chăn nuôi bò sữa và chế biến sữa công nghệ cao của Tập đoàn TH.

Hợp tác kinh tế – thương mại Việt – Nga thời gian qua phát triển năng động, nhưng chưa tương xứng với tiềm năng hai nước. Theo thống kê chính thức, trao đổi thương mại năm 2023 đạt 2,63 tỷ USD, tăng 2,3%; trong quý I năm nay đạt 1,11 tỷ USD, tăng 51,6%.

Các mặt hàng xuất khẩu chính của Việt Nam sang Nga gồm điện thoại, điện tử, dệt may, giầy dép, nông thuỷ hải sản; các mặt hàng nhập khẩu chính gồm than đá, lúa mì, sắt thép, phân bón, ô tô, máy móc, thiết bị các loại.

Bắt đầu ghi dấu TH tại Nga…

Tập đoàn TH tìm hiểu cơ hội và quyết định, thực hiện đầu tư sang Liên bang Nga từ năm 2015 với Dự án chăn nuôi bò sữa và chế biến sữa công nghệ cao có vốn đầu tư 2,7 tỉ USD trong 10 năm, trong bối cảnh nước Nga lúc đó gặp khó khăn vì cấm vận từ các nước phương Tây, thiếu hụt các sản phẩm nông nghiệp, lương thực, đặc biệt là các sản phẩm về sữa.

Khi đó, Nhà nước Nga, đứng đầu là Tổng thống Vladimir Putin, đã có những chính sách khuyến khích, ưu đãi cho các nhà đầu tư rất hấp dẫn, đặc biệt là lĩnh vực nông nghiệp – với những chiến lược phát triển nền nông nghiệp Nga, như ưu đãi về thuế, giảm lãi suất, hỗ trợ thủ tục, giao đất,…

Các chính sách khuyến khích đầu tư nông nghiệp của Nga rất minh bạch và hấp dẫn, khích lệ được các nhà đầu tư trong nước và quốc tế hướng về lĩnh vực này, thực tiễn đã chứng minh điều đó.

Và bối cảnh đó chính là cơ hội thị trường rất to lớn, mà Anh hùng Lao động Thái Hương – Nhà Sáng lập của Tập đoàn TH – đã tinh tường nhìn ra và bà đã coi việc đầu tư sang Nga trong bối cảnh đó là nắm bắt “điểm vàng” trong kinh doanh, với tầm nhìn vượt trội và bền vững.

Tập đoàn TH khởi công dự án sữa tại Viễn Đông – Liên bang Nga

Khắc nghiệt của tự nhiên nhưng lại là “món quà vô giá thiên nhiên đã ban tặng cho nước Nga vĩ đại”

Tại Diễn đàn Kinh tế Phương Đông, ngày 6/9/2017, Anh hùng Lao động Thái Hương đã nhận xét về Vùng Viễn Đông trong bài phát biểu trước Tổng thống Vladimir Putin rằng: “Liên bang Nga có đất đai rộng lớn, nhưng chỉ trừ những vùng đất ở phía Nam như Sochi hay Krasnodar… có thời gian sản xuất dài hơn, còn đa số trong năm chỉ có 6 tháng có thể canh tác, còn lại 6 tháng là ngủ đông. Nhưng tôi lại xem điều đó là món quà vô giá thiên nhiên đã ban tặng cho nước Nga vĩ đại”. Theo lý giải của bà Thái Hương, trong 6 tháng ngủ đông, các vi sinh vật hoạt động tạo ra hệ sinh thái dinh dưỡng sạch vô giá cho đất và cũng là thời gian để cho đất được nghỉ ngơi. Chỉ cần đưa khoa học – công nghệ và khoa học quản trị vào thì những vùng đất này sẽ nở hoa, đem lại những giá trị không giới hạn mà thế giới đang mơ ước và hướng tới – đó là nền nông nghiệp sạch hữu cơ phục vụ cho đời sống con người.

Anh hùng Lao động Thái Hương chính là người phụ nữ duy nhất trong 40 nhà đầu tư được diện kiến Tổng thống Vladimir Putin và là một trong 5 nhà đầu tư nước ngoài được mời phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế Phương Đông năm đó.

Bà cũng chia sẻ rằng, đầu tư dự án chăn nuôi bò sữa và chế biến sữa 2,7 tỷ USD vào nước Nga trước tiên là vì tình yêu đối với nước Nga, vì sự tri ân với Liên bang Nga – đất nước đã từng không tiếc sức người, sức của giúp đỡ Việt Nam trong thời kỳ chiến tranh.

Liên bang Nga trước đây là một cường quốc về nông nghiệp. Nhưng vài chục năm trở lại đây, các nông trại, các hợp tác xã, nơi chăn nuôi bò sữa… đã gần như trở thành những cánh đồng hoang.

Những vùng đất tại Nga mà TH đặt chân đến và xây dựng trang trại, nhà máy đều là những vùng đất đai màu mỡ rộng lớn, phù hợp cho chăn nuôi bò sữa, từng là những trang trại trù phú thời Liên Xô cũ, nhưng khi giao cho TH thì đa số những vùng đất rộng lớn đó đã trở thành những cánh đồng đã bỏ hoang không đươc canh tác 20-30 năm nay, cây mọc cao thành rừng, vị trí xa xôi, đi lại khó khăn, ví dụ như ở Volokolamsk (tỉnh Moscow), ở Kaluga (tỉnh Kaluga)… Đặc biệt, ở vùng Viễn Đông, nhiều vùng đất không những bị bỏ hoang còn bị ngập nước do hệ thống thủy lợi đã hư hỏng nặng. Có những vùng thậm chí còn bị cô lập khi nước sông lên cao.

Đến nay, Tập đoàn TH đã đầu tư hàng trăm triệu USD vốn tự có vào máy móc nông nghiệp và xây dựng. Nhờ đó, TH đã hoàn thành việc khai hoang và trồng trọt hàng chục ngàn ha lúa mì, cỏ, ngô, hướng dương, hạt cải, đậu nành… biến hơn 50.000 ha đất bỏ hoang thành các cánh đồng năng suất cao tại các vùng dự án tại Nga.

Tất nhiên, vẫn còn rất nhiều khó khăn về hạ tầng, đây là vấn đề cần có sự nỗ lực của nhà đầu tư và chính quyền địa phương. Các bên sẽ phải cùng nhau giải quyết.

Hiện tổng đàn bò sữa tại trang trại TH ở Moscow là gần 3.000 con, trong đó một nửa số bò đang cho sữa. Tại đây TH đang đang hoàn thiện trang trại để đạt quy mô 6.000 bò vắt sữa (tổng đàn 12.000 con).

Còn ở Kaluga, tổng đàn tại trang trại của TH là 3.300 con. Nhà máy sữa tại Khu công nghiệp Kaluga giai đoạn 1 quy mô 500 tấn đang được xây dựng.

Tại vùng Viễn Đông, từ năm 2021, TH đã khai hoang và trồng đậu tương. Năm 2024, kế hoạch của Tập đoàn là triển khai trồng đậu tương trên diện tích 2.150 ha và khai hoang khoảng 5.200 ha đất. Năm 2025, sẽ khai hoang hơn 4.000 ha đất, đưa toàn bộ 13.000 ha đất được nhận vào trồng trọt.

Những cánh đồng của TH tại tỉnh Moscow và tỉnh Kaluga luôn được coi là những cánh đồng mẫu, được chọn làm nơi tổ chức những cuộc thi trồng trọt, triển lãm máy nông nghiệp… Những trang trại chăn nuôi bò sữa theo đó cũng đang phát triển từng ngày.

Thực tế ấy đã cho thấy, TH có công nghệ, con người, kinh nghiệm và đang tăng tốc hiệu quả thực hiện các dự án tại Nga. Khi doanh nghiệp chọn những con đường tiên phong, đó không phải là hướng đi dễ dàng, nhưng Tập đoàn TH đã thành công ở Việt Nam với các dự án chăn nuôi bò sữa, chế biến sữa tươi sạch công nghệ cao, tạo ra cuộc cách mạng sữa tươi sạch, và đã trở thành doanh nghiệp sữa tươi tiên phong, hàng đầu Việt Nam với thị phần phân khúc sữa tươi đạt gần 45%, trở thành điển hình trong việc kết hợp công nghệ cao với khoa học quản trị 4.0 và đầu tư một cách nghiêm túc, chân chính và bài bản trong nông nghiệp. Những kinh nghiệm đó chính là “cẩm nang” đưa TH sang Nga và tiếp tục tiên phong làm nên những thành tựu ở thị trường này.

Bà Thái Hương trân trọng đón bức tranh “HOA SEN” mà Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trao tặng nhân ngày Lễ Khởi công Nhà máy chế biến sữa tươi sạch tự động hóa của Tập đoàn TH tại tỉnh Kaluga, Liên bang Nga

Biểu tượng cho sự hợp tác kinh tế thương mại Việt – Nga

Với quy mô vốn đầu tư 2,7 tỷ đô la cho Dự án của Tập đoàn TH tại Nga, TH đã trở thành nhà đầu tư Việt Nam lớn nhất trong lĩnh vực nông nghiệp tại Liên bang Nga.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã đánh giá Dự án sữa của TH tại Nga là một trong những dự án có tính biểu tượng cho sự hợp tác kinh tế thương mại giữa Việt Nam và Liên bang Nga, khi tham gia Lễ Khởi công nhà máy sữa TH tại Kaluga năm 2018.

Nguyên chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, khi thăm trang trại của TH tại Nga vào cuối năm 2019 đã nhận định: “Dự án thể hiện ý chí của doanh nhân Việt Nam mà đặc biệt là một doanh nhân nữ với quyết tâm chủ động hội nhập, vươn ra biển lớn. Đây là minh chứng Việt Nam không chỉ trải thảm mời gọi đầu tư nước ngoài mà doanh nghiệp Việt Nam cũng có năng lực, ý chí đầu tư ra nước ngoài”.

Ngày 13/10/2023, tham dự lễ khánh thành giai đoạn 1 Trang trại quy mô 6.000 bò vắt sữa – tổng đàn 12.000 con của Tập đoàn TH đã diễn ra tại Volokolamsk, tỉnh Moscow: Ông Nguyễn Hồng Diên, Bộ trưởng Bộ Công thương nhận định, dự án sữa của TH tại Nga là “một trong những dự án có tính biểu tượng cho sự hợp tác kinh tế thương mại” giữa Việt Nam và Liên bang Nga.

Nhà sáng lập Tập đoàn TH Thái Hương cùng Nguyên chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân thăm trang trại của TH tại Nga vào cuối năm 2019

Ngày 21/5/2024 vừa qua, Tập đoàn TH vừa khởi công Dự án Chăn nuôi bò sữa và chế biến sữa TH tại làng Nikolo-Mikhailovka, quận Yakovlevsky, lãnh thổ Primorsky Krai, Liên bang Nga. Dự án có vốn đầu tư 19 tỷ rub, tương đương hơn 5.200 tỷ đồng. Vùng lãnh thổ duyên hải Primorsky Krai, với trung tâm hành chính là thành phố Vladivostok, là khu vực được Tổng thống Nga Vladimir Putin khẳng định là khu vực ưu tiên tuyệt đối của Nga trong thế kỷ 21.

Việc TH đầu tư vào các vùng đất có vị trí chiến lược nhưng đang khó khăn tại Liên bang Nga cho thấy Tập đoàn TH đang góp phần quan trọng tạo dựng nên những bước phát triển mới trong quan hệ hợp tác về đầu tư kinh tế, hợp tác chiến lược toàn diện giữa hai nước Việt – Nga những năm gần đây.

“Dự án thể hiện ý chí của doanh nhân Việt Nam mà đặc biệt là một doanh nhân nữ với quyết tâm chủ động hội nhập, vươn ra biển lớn” – Nguyên chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, khi thăm trang trại của TH tại Nga vào cuối năm 2019 đã nhận định

Anh hùng Lao đông Thái Hương cũng chia sẻ thêm về một số định hướng phát triển của Tập đoàn TH tại Nga: “Ngoài dự án bò sữa và chế biến sữa, Tập đoàn TH có chủ trương triển khai trồng một số loại cây nông, lâm nghiệp khác như cây cúc vu – một loại cây rất giàu inulin – một loại chất xơ mạch dài có tác dụng phòng chống ung thư, bảo vệ sức khỏe. Nhu cầu inulin trên thế giới rất cao, nguồn inulin cúc vu tại nhiều nơi chủ yếu là biến đổi gen, trong khi cúc vu trồng tại Nga lại có lợi thế về canh tác nông nghiệp hữu cơ, làm tăng giá trị và tác dụng dược lý của cây. Tập đoàn TH đã triển khai trồng thí điểm ở Kaluga và kết quả phân tích hoạt chất inulin của cúc vu rất ấn tượng. Ngoài lợi thế trên thì nước Nga có cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, sự hùng vĩ đẹp đến mê lòng người, và quan trọng nhất đó là sự chân tình, sự ấm áp, sự đôn hậu của con người ở đất nước này. Đó là tài sản du lịch mà chúng tôi đang hướng tới: Du lịch văn hóa, du lịch lịch sử, du lịch trang trại, du lịch vùng miền, để tất thảy chúng ta cảm nhận được sự vĩ đại của đất nước Nga ngàn năm lịch sử”.

Như vậy, sau những dấu mốc thành công tại tỉnh Kaluga và tỉnh Moscow, nơi các trang trại và nhà máy TH được coi là các dự án trọng điểm phát triển kinh tế của vùng, TH tiếp tục có những bước đi mới trong hành trình đầu tư sang Liên bang Nga, là điểm sáng trong hợp tác Việt – Nga, góp phần làm sâu sắc thêm mối Quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt Nam-Nga

PV