Khi truyền thống được tiếp nối…
Mỗi khi Tết đến Xuân về, những người làm báo lại quây quần bên nhau để cùng nhắc về lịch sử của Hội báo Xuân như một niềm tự hào. Nhà báo Nguyễn Uyển – nguyên Trưởng ban công tác Hội, Hội Nhà báo Việt Nam (HNBVN) kể rằng: Sáng mùng 2 Tết năm Tân Mùi (1991), các đồng chí lãnh đạo Hội được đón Tổng Bí thư Đỗ Mười tới chúc Tết tại trụ sở 59 Lý Thái Tổ và thăm gian Trưng bày báo, tạp chí Tết tại Nhà Văn hóa 12 Lý Đạo Thành.
Sau khi báo cáo kết quả báo chí phục vụ sự nghiệp đổi mới đất nước, lãnh đạo Hội đề xuất Tổng Bí thư cho HNBVN hằng năm phối hợp với các Ban, ngành chức năng mở Hội báo Xuân. Nghe báo cáo về mục đích, cách thức mở Hội báo Xuân cốt để thi đua làm báo đẹp, báo hay; để lan tỏa vai trò báo chí; để gom gửi ấn phẩm báo chí tặng các chiến sĩ biên giới, hải đảo… Tổng Bí thư cho phép, lời như đinh đóng: Làm đi. Làm thật tốt ngay từ Tết tới!…
Hội Báo Tết – Báo Xuân chính thức mở đúng dịp Tết Nhâm Thân – 1992 tại Trung tâm Báo chí số 12 Lý Đạo Thành…năm có sự kiện thiên văn rất đặc biệt. Ấy là ngày mùng 1 Tết Nguyên Đán trùng với tiết lập xuân (4/2/1992). Cũng có nghĩa là sinh nhật Đảng đúng vào 30 Tết (Ngày 3/2). Sự độc đáo này tạo cảm hứng kép đầy lý thú cho báo chí thi đua làm báo đẹp, báo hay gói trong một kỳ báo đặc biệt. Hội Báo Xuân đầu tiên năm ấy thu hút nhiều trăm tờ báo tham gia. Tết năm sau cũng mở tại Trung tâm này, có tới 500 tờ báo, với 12 gian hàng, trong đó 11 gian thuộc Hội Nhà báo các địa phương. Những lần Hội báo mở, các đồng chí Tổng Bí thư, Thủ tướng Chính phủ… đều tới dự.
Sau khi HNBVN tổ chức Hội báo Xuân đầu tiên, Các hội nhà báo địa phương trong toàn quốc cũng tổ chức Hội báo Xuân ở quy mô cấp tỉnh. Đã hơn 30 năm trôi qua, đến nay Hội báo Xuân vẫn được duy trì và phát huy như một nét văn hóa đẹp đẽ của người làm báo. Tại các Hội báo Xuân tỉnh, Thành phố, các cấp Hội Nhà báo đều phân cho các chi hội thiết kế và trưng bày ấn phẩm trong các gian hàng báo xuân của chi hội, của cơ quan mình. Các ấn phẩm báo xuân, các chương trình phát thanh, truyền hình hay dịp Tết giờ đây luôn là những món ăn không thể thiếu đối với công chúng báo chí mỗi dịp Tết đến, xuân về.
Và từ rất sớm, các cơ quan báo chí đều chủ động xây dựng và triển khai kế hoạch làm báo Tết, háo hức cho ra lò những ấn phẩm đặc biệt nhất của một năm. Trong kế hoạch làm báo Tết của tòa soạn luôn có phần tăng số lượng báo dành riêng để phục vụ Hội báo Xuân. Để có được số báo Tết hay, dường như các cơ quan báo chí đều ngầm thi đua với nhau nhằm giành được sự đánh giá cao nhất của công chúng báo chí, đặc biệt là những người dự Hội báo Xuân – những độc giả đầu tiên, những giám khảo công tâm nhất khi “chấm điểm” cho mỗi tờ báo, bài báo.
Hội báo Xuân “tỏa hương” ở mọi miền Tổ quốc
Những ngày này, nhiều tỉnh, Thành phố đã và đang rộn ràng không khí chuẩn bị Hội báo Xuân – một hoạt động văn hóa ý nghĩa đón chào năm mới. Các cấp Hội Nhà báo địa phương đã tham gia tích cực, góp phần quan trọng, làm nên dấu ấn Hội báo Xuân trên địa bàn. Với từng địa phương, chủ đề của Hội báo Xuân đều thể hiện những nét đặc trưng vùng miền, điểm nhấn quan trọng mà báo chí tập trung tuyên truyền trong một năm qua. Điều ấy cho thấy, sự đầu tư công phu của từng đơn vị, đặc biệt là các cấp Hội Nhà báo địa phương đã không ngừng học hỏi, đổi mới, sáng tạo, góp phần nâng cao vị thế của các cấp Hội Nhà báo trong tỉnh, thành phố…
Sự sôi động, phong phú đầy màu sắc ở nhiều địa phương, Hội báo Xuân đã tạo nên bức tranh toàn cảnh về báo chí, cũng là hình ảnh phản chiếu về kinh tế – xã hội của từng vùng miền năm qua. Có thể nói, qua Hội báo Xuân để thấy rõ báo chí đã phác họa một cách khá toàn diện bức tranh chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của cả nước, là những thông điệp đầu năm mới của lãnh đạo Đảng và Nhà nước, không khí “Mừng Đảng, mừng Xuân”, đón xuân vui tươi, hạnh phúc của người dân trên khắp mọi miền.
Không chỉ rực rỡ qua các ấn phẩm Tết, ngày nay, cùng với HNBVN, nhiều tỉnh, thành phố khi tổ chức Hội báo xuân đều có các hoạt động đánh giá nghiệp vụ làm báo của hội viên thông qua các giải báo chí, các cuộc thi và tổng kết chấm điểm, trao giải cho các bìa báo xuân, bài báo xuân, tranh ảnh, câu đối Tết… Và nhiều hoạt động ý nghĩa. Đó là các hoạt động tặng quà cho gia đình chính sách, người nghèo; là những suất học bổng cho học sinh nghèo vượt khó; là những gian hàng Tết…
Ở Hưng Yên, năm nào cũng có sự kiện dạ hội chào xuân mới với các hoạt động: Bình chọn 10 sự kiện báo chí Hưng Yên, sáng tác thơ xuân, câu đối Tết, biểu diễn các tiết mục văn nghệ… Ở Thái Bình, Hội Nhà báo tỉnh phối hợp với Sở Công thương kết hợp trưng bày báo Xuân với hội chợ Tết phục vụ Nhân dân. Ở Bắc Giang, trong khuôn khổ Hội báo xuân có các hoạt động thu hút đông đảo công chúng như thi đấu cờ tướng, hội thảo báo chí, hội thơ Đường…
Không chỉ là “điểm đến” để giao lưu, cùng nhau trưng bày sản phẩm mà Hội báo Xuân còn là dịp để tổ chức các cuộc thi vinh danh những tác phẩm ấn tượng trong một năm qua. Sự tôn vinh ấy thông qua các cuộc thi, các giải thưởng dành cho các nhà báo có tác phẩm báo chí hay, cơ quan báo chí có những đóng góp tích cực trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị nhằm đem đến cho cán bộ, đảng viên, bạn đọc cái nhìn tổng thể về sự đổi mới, phát triển của báo chí. Chẳng hạn như Hội báo Xuân Hà Nội năm nào cũng vậy, Ban tổ chức đều tiến hành trao giải cho các tác giả đoạt giải thưởng Giải Báo chí Ngô Tất Tố. Hay Hội báo Xuân tỉnh Nghệ An năm nào cũng là dịp để tôn vinh những tác phẩm xuất sắc đoạt Giải “Búa liềm vàng” cấp tỉnh…
Có thể nói, mỗi năm một dịp Hội báo Xuân, đối với những người làm báo, hội viên, nhà báo các tỉnh thành trong cả nước là một dịp trọng đại. Ngày Hội để gặp gỡ, giao lưu và ghi nhận những nỗ lực, trí tuệ, sức sáng tạo của người cầm bút. Cũng từ đó, để các lãnh đạo tỉnh, Thành phố và công chúng địa phương hiểu hơn về sự cống hiến của báo chí với công cuộc xây dựng và phát triển của địa phương. Hội báo Xuân “tỏa hương” ở mọi miền Tổ quốc ghi dấu ấn về sự nỗ lực của các cấp Hội nhà báo.
Mùa xuân Giáp Thìn này, chắc chắn rằng, tinh thần ấy sẽ hội tụ và mang đến nhiều màu sắc tươi mới, đa dạng, hứa hẹn mang lại thành công rực rỡ cho Hội báo toàn quốc 2024.
Hà Vân – Đỗ Hà