Nhu cầu bức thiết, nguồn cung chậm chạp
Theo báo cáo của Hepza, giai đoạn từ năm 2016 đến nay, quỹ đất được quy hoạch để xây dựng nhà lưu trú công nhân nằm trong ranh các khu chế xuất – khu công nghiệp (KCX-KCN) chỉ còn lại các vị trí tại lô KTX-1 và lô KTX-2 tại KCX Tân Thuận (dự kiến do Công ty TNHH Tân Thuận làm chủ đầu tư); lô 85A4 tại KCX Linh Trung 2 (do Công ty CP Đầu tư – xây dựng – sản xuất – dịch vụ – du lịch Thiên Phát làm chủ đầu tư).
Ông Phạm Thanh Trực, Phó trưởng Hepza, cho hay, quỹ đất đầu tư xây dựng NƠXH, nhà lưu trú dành cho công nhân được quy hoạch nằm trong các khu dân cư liền kề phục vụ KCN. Tuy nhiên, việc xây nhà đều bị chậm tiến độ do vướng mắc về bồi thường giải phóng mặt bằng và hồ sơ pháp lý về giao, thuê đất, chấp thuận chủ trương đầu tư…
Trẻ em vui chơi trong công viên khu dân cư nhà ở xã hội tại TP Thủ Đức, TPHCM. Ảnh: HOÀNG HÙNG |
Tương tự, ông Nguyễn Anh Thi, Trưởng BQL Khu công nghệ cao TPHCM, cho biết, năm 2004, UBND TPHCM giao đất cho BQL để xây dựng công trình nhà ở chuyên gia, công nhân tại phường Long Thạnh Mỹ (TP Thủ Đức), với diện tích khoảng 32ha. Sau đó, dự án đã được cấp có thẩm quyền điều chỉnh quy mô xuống còn 20,17ha. Đến năm 2014, UBND TPHCM có công văn điều chỉnh mục đích sử dụng đất của dự án thành khu nhà ở phục vụ cho người làm việc trong khu công nghệ cao.
Hiện nay, do nhiều yếu tố chủ quan và khách quan, dự án này vẫn chưa được triển khai theo đúng kế hoạch đã đề ra. BQL Khu công nghệ cao TPHCM đã kiến nghị UBND TPHCM có văn bản chính thức về chủ trương ngừng triển khai dự án bằng vốn ngân sách và giao cho đơn vị chuyên ngành tiến hành kêu gọi xã hội hóa đầu tư.
Theo báo cáo của Hepza, nhu cầu NƠXH của công nhân, người lao động trên địa bàn thành phố rất lớn. Trong đó, số lao động có nhu cầu thuê NƠXH lên đến 51.718/96.517 người được khảo sát, chiếm tỷ lệ 53,6%; số lao động có nhu cầu mua NƠXH lên đến 29.034/96.517 người được khảo sát, tỷ lệ 30,1%…
Ở góc độ khác, đại biểu Lê Minh Đức, Phó trưởng Ban Pháp chế – HĐND TPHCM, cho rằng, giá NƠXH hiện nay quá cao so với thu nhập của công nhân, người lao động. Ông đặt câu hỏi: Liệu ngành chức năng có giải pháp gì giúp các đối tượng có thu nhập thấp thuê, mua được NƠXH trong bối cảnh kinh tế của thành phố hiện nay?
Công nhân xây dựng tại Dự án Khu nhà xã hội phục vụ công nhân thuê – Thu Thiem Green House, phường Thạnh Mỹ Lợi, TP Thủ Đức, TPHCM. Ảnh: HOÀNG HÙNG |
Đẩy mạnh công tác phối hợp
Trả lời ý kiến của các đại biểu HĐND TPHCM, ông Phạm Đăng Hồ, Trưởng phòng phát triển nhà và thị trường bất động sản – Sở Xây dựng TPHCM báo cáo: BQL khu vực phát triển đô thị, Hepza, BQL Khu công nghệ cao TPHCM có thẩm quyền đối với các dự án NƠXH triển khai trong khu của mình quản lý. Sở Xây dựng đề nghị các BQL phát huy vai trò quản lý của mình để thúc đẩy phát triển các dự án NƠXH; có thể làm đầu mối để triển khai dự án của các chủ đầu tư trong khu, phối hợp tốt với các sở ngành để thực hiện các thủ tục đầu tư hoặc tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Công tác quy hoạch đi đầu trong việc hoạch định các khu vực phát triển các dự án nhà ở nói chung. Khi lập quy hoạch đô thị, phân khu thì phải xác định được quỹ đất xây dựng NƠXH, tương đương với quy mô đồ án quy hoạch. Từ đó, các sở ngành có liên quan khi làm thủ tục đầu tư dự án sẽ căn cứ trên vị trí, quy mô để thúc đẩy chủ trương đầu tư, giao đất và cấp phép các dự án NƠXH phù hợp với quy hoạch.
Phó Chủ tịch HĐND TPHCM Nguyễn Văn Dũng đề nghị Sở Xây dựng, Sở TN-MT, Sở KH-ĐT, Sở QH-KT, Sở Tài chính, Cục Thuế TPHCM, các cơ quan có liên quan khẩn trương trong thực hiện hoặc tham mưu đề xuất UBND TPHCM đối với các nội dung còn vướng mắc để hỗ trợ, tháo gỡ và đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án NƠXH. Đối với những vướng mắc thuộc thẩm quyền của UBND TPHCM, đoàn giám sát ghi nhận sẽ làm việc và kiến nghị UBND TPHCM quan tâm và tập trung nguồn lực giải quyết.
Kết luận buổi giám sát, Phó Chủ tịch HĐND TPHCM Nguyễn Văn Dũng ghi nhận và đề nghị Sở Xây dựng, Sở QH-KT, Sở KH-ĐT, Sở TN-MT, Sở Tài chính đẩy mạnh công tác phối hợp, theo dõi chặt chẽ cùng với BQL khu vực phát triển đô thị, Hepza, BQL Khu công nghệ cao TPHCM và các đơn vị có liên quan đôn đốc, hỗ trợ chủ đầu tư các dự án đẩy nhanh tiến độ bồi thường giải phóng mặt bằng, điều chỉnh quy hoạch, làm thủ tục đầu tư…, đảm bảo tiến độ đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
Sở Xây dựng, Sở TN-MT và Sở Tài chính nhanh chóng có ý kiến về những người đủ điều kiện thuê, mua NƠXH, thẩm định và thông qua giá thuê, bán NƠXH, có ý kiến xác định tiền sử dụng đất, miễn tiền sử dụng đất và phối hợp chặt chẽ cùng BQL khu Nam và chủ đầu tư dự án đẩy nhanh tiến độ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho 672 căn NƠXH tại dự án chung cư khối A và D thuộc chung cư lô số 1 Khu dân cư Hạnh Phúc – Khu 11B – Khu chức năng số 11, Đô thị mới Nam thành phố (xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh).
Đồng thời, các cơ quan, đơn vị cần quan tâm thực hiện công tác quản lý nhà nước đối với các dự án để đảm bảo chủ đầu tư thực hiện đầy đủ các quy định liên quan đến chất lượng công trình, nhất là đảm bảo quyền lợi của người dân đã vay tiền để mua NƠXH nhưng lại chưa được nhận bàn giao nhà, hay người dân chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất thuộc dự án NƠXH.
Rút ngắn thủ tục đầu tư
UBND TPHCM vừa có báo cáo HĐND TPHCM về triển khai, thực hiện các dự án NƠXH trên địa bàn giai đoạn 2016-2025. Theo đó, giai đoạn 2016-2020, trên địa bàn thành phố có 93 dự án NƠXH với tổng diện tích đất 256,75ha, quy mô dự kiến khoảng 126.077 căn hộ. Trong đó, 62 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư/chấp thuận đầu tư, với tổng diện tích đất là 147,08ha, quy mô 68.930 căn hộ. Sở Xây dựng đã có thông báo nghiệm thu hoàn thành công trình đối với 11 dự án, tổng diện tích sàn xây dựng là 111.236,9m2 .
Giai đoạn 2021-2025, trên địa bàn thành phố có 91 dự án NƠXH với tổng diện tích đất 210,4ha, quy mô dự kiến khoảng 98.685 căn hộ, 6.678.730m2 sàn xây dựng. Trong đó 49/91 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư/chấp thuận đầu tư, với tổng diện tích đất là 125,87ha, quy mô 56.200 căn hộ, 4.069.842m2 sàn xây dựng (có 46/49 dự án chuyển tiếp từ giai đoạn 2016-2020). Trong thời gian từ 2021-2023, Sở Xây dựng đã có thông báo nghiệm thu hoàn thành công trình đối với 1 dự án, tổng diện tích sàn xây dựng 19.505m2.
Theo Phó Chủ tịch UBND TPHCM Bùi Xuân Cường, thời gian tới, TPHCM sẽ ban hành quy trình giải quyết cụ thể, rút ngắn thủ tục hành chính trong thủ tục đầu tư, chấp thuận chủ trương đầu tư các dự án nhà ở, dự án xây dựng NƠXH, nhà ở công nhân theo quy định của pháp luật. Đồng thời, cân đối bố trí ngân sách địa phương để khuyến khích, thu hút các doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp lớn, uy tín trong lĩnh vực bất động sản tham gia và triển khai đầu tư xây dựng dự án NƠXH, nhà ở công nhân, tạo nguồn cung cho thị trường; khẩn trương hoàn thành việc lập và phê duyệt Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TPHCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060, trong đó có quy hoạch xây dựng NƠXH, nhà lưu trú cho công nhân; rà soát, lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, bảo đảm đủ quỹ đất để triển khai thực hiện các dự án xây dựng NƠXH, nhà ở công nhân theo quy định của pháp luật; công khai giới thiệu quỹ đất đầu tư NƠXH cho các doanh nghiệp để nghiên cứu, đề xuất đầu tư.