Powered by Techcity

Nỗi lo bảo quản, phục chế tác phẩm nghệ thuật

Đã 5 năm trôi qua, song câu chuyện về việc bảo tồn tác phẩm nghệ thuật Vườn xuân Trung Nam Bắc của danh họa Nguyễn Gia Trí vẫn như một vết sẹo khó lành đối với những người trong giới bảo tàng, mỹ thuật. Nhưng vẫn còn đó hàng ngàn tác phẩm, hiện vật quý đang đối mặt với nguy cơ xuống cấp, hủy hoại khi nằm trong các kho chứa chật chội, thiếu trang thiết bị kỹ thuật.

Thiếu số lượng, yếu chất lượng

Tại tọa đàm về bảo quản phục chế tác phẩm mỹ thuật, TS Nguyễn Anh Minh, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, nhận định, hệ thống cơ sở kho và trang thiết bị phục vụ công tác lưu giữ, bảo quản các tác phẩm nghệ thuật theo quy định hiện đang thiếu cả số lượng lẫn chất lượng. Ngay tại bảo tàng đầu ngành về mỹ thuật, các kho lưu trữ mở (vừa là kho vừa mang tính chất trưng bày) cũng mới chỉ đáp ứng được nhu cầu tối thiểu của việc bảo quản.

Tu sửa tác phẩm Rượu cần của họa sĩ Kà Kha Sam
Tu sửa tác phẩm Rượu cần của họa sĩ Kà Kha Sam

Cùng chung lo lắng này, bà Trần Thị Khánh Hồng, Trưởng Phòng Kiểm kê, bảo quản Bảo tàng Mỹ thuật TPHCM, nơi lưu giữ hơn 22.000 hiện vật, nhiều nhất trong số các bảo tàng, cũng thừa nhận việc sở hữu những bộ sưu tập và hiện vật đa dạng vừa là một lợi thế lớn nhưng đồng thời cũng tạo ra thách thức nặng nề trong công tác bảo quản.

Theo bà Khánh Hồng, Bảo tàng Mỹ thuật TPHCM đã triển khai nhiều biện pháp để ngăn ngừa rủi ro có thể tổn hại đến hiện vật như: lắp đặt, theo dõi hoạt động qua hệ thống camera để giám sát, nhắc nhở, đặt các bảng cấm tại không gian trưng bày nhằm ngăn chặn khách tham quan tiếp xúc trực tiếp vào hiện vật; tác động vào tranh; giảm thiểu ánh sáng từ đèn flash… Song, do kiến trúc ban đầu của tòa nhà nên diện tích các phòng trưng bày đa số nhỏ hẹp, khoảng cách giữa hiện vật với người xem quá gần, khó xây dựng hành lang an toàn để bảo vệ hiện vật và ngừa các yếu tố gây hại từ khách tham quan như sờ, chạm, tác động lên hiện vật gây nên tình trạng hư hại không đáng có.

Với Bảo tàng Mỹ thuật Huế, tình trạng bảo quản, lưu giữ hiện vật còn khó khăn hơn nhiều. ThS Đinh Thị Hoài Trai, giám đốc bảo tàng, cho biết, khí hậu Huế mưa nhiều, nóng ẩm, thích hợp với sự phát triển nấm mốc, song các không gian trưng bày tác phẩm nghệ thuật lại chưa được đầu tư hệ thống điều hòa, máy hút ẩm. Thêm nữa, tổng diện tích kho của bảo tàng chỉ có hơn 100m2 mà phải lưu trữ hơn 1.500 tư liệu, tác phẩm/hiện vật, trong đó nhiều hiện vật mang đặc thù văn hóa địa phương làm từ chất liệu không bền vững (giấy, vải…), nguy cơ hư hỏng rất cao.

Nhiều nút thắt cần tháo gỡ

Công tác bảo quản phòng ngừa được xác định là hoạt động quan trọng nhất trong công tác bảo quản, kéo dài tuổi thọ hiện vật bảo tàng. “Chúng ta không thể ngăn chặn được hoàn toàn các tác nhân gây hư hại có thể xảy ra đối với hiện vật, nhưng tỷ lệ hư hại có thể được hạn chế và kéo giảm nếu kiểm soát tốt các yếu tố về môi trường, nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng”, bà Trần Thị Khánh Hồng nhấn mạnh.

Hiện quy trình lưu giữ, bảo tồn hiện vật, các bảo tàng mỹ thuật đều nắm được, nhưng để có thể triển khai thực hiện lại gặp nhiều vướng mắc, mà đầu tiên chính là kinh phí.

TS Nguyễn Anh Minh cho biết, quy chuẩn di chuyển tác phẩm mỹ thuật tại các bảo tàng ở Singapore bắt buộc phải dùng xe chuyên dụng đáp ứng các tiêu chuẩn về nhiệt độ, độ ẩm, rung lắc…, còn tại Việt Nam hiện mới dừng ở mức là xe có điều hòa nhiệt độ.

Cũng theo lãnh đạo Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, không phải trong nước không có công ty đáp ứng quy trình vận chuyển các tác phẩm nghệ thuật, nhưng do kinh phí rất lớn nên dù biết cũng không thực hiện được.

Lo lắng hơn, TS Trương Quốc Bình, người gắn bó nhiều năm trên cương vị Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, cũng cho rằng kiểm kê, bảo quản hiện vật là công việc cực kỳ quan trọng đòi hỏi kinh nghiệm và kỹ thuật cao nhưng vô cùng thầm lặng. Bởi vậy, khó khăn không chỉ là kinh phí, nguồn nhân lực mà còn ở nhận thức chưa đầy đủ về tầm quan trọng của công tác bảo quản. Thực tế cho thấy, cả nước chỉ có 2 trung tâm tu bổ, phục chế thuộc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam và Bảo tàng Lịch sử quốc gia. Trong khi đó, các trường mỹ thuật hiện cũng chưa đào tạo chuyên ngành về phục chế.

Nhắc lại nhiều bài học đau đớn từ việc bảo quản, vệ sinh tác phẩm không đúng cách, ông Phạm Định Phong, Phó Cục trưởng Cục Di sản văn hóa, nhấn mạnh yêu cầu đào tạo chuyên môn, trao đổi kinh nghiệm giữa các bảo tàng. Cơ quan quản lý nhà nước cũng bày tỏ mong muốn các bảo tàng công lập và ngoài công lập, các nhà sưu tập tư nhân cần tăng cường hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm, hình thành mạng lưới chuyên sâu về công tác bảo quản hiện vật mỹ thuật.

Chỉ khi triển khai đồng bộ các biện pháp thì mới có thể giảm thiểu các tác nhân gây hư hại có thể xảy ra đối với hiện vật để có thể bảo quản, lưu giữ những tài sản văn hóa quý giá do thế hệ tiền nhân để lại, phục vụ công chúng lâu dài.



Nguồn

Cùng chủ đề

Triển lãm tác phẩm từ các trại sáng tác và sáng tác mới 2023

SGGP 15/08/2023 09:00 Sáng 16-8, triển lãm thành quả Trại sáng tác và Sáng tác mới 2023 sẽ chính thức khai mạc tại Bảo tàng Mỹ thuật TPHCM (quận 1). Đây là hoạt động thường niên của Hội Mỹ thuật TPHCM cùng Bảo tàng Mỹ thuật TPHCM nhằm chào mừng kỷ niệm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9. Triển lãm trưng bày 403 tranh, tượng của 329 tác giả trong tổng số 993 tranh, tượng gửi...

Cùng tác giả

Giá vàng sau bầu cử Mỹ: Dự báo 10 ngày tới và năm 2025 vàng sẽ tăng giá?

Giá vàng trong nước trong phiên 5/11 giảm khá mạnh theo đà đi xuống của vàng thế giới. Giá vàng giao ngay trên thị trường châu Á có lúc giảm xuống mức 2.725 USD/ounce. Như vậy, giá vàng giao ngay trên thị trường quốc tế liên tục giảm từ đầu tháng 11 cho tới nay, từ mức đỉnh cao lịch sử 2.789 USD/ounce (tương đương 86,4 triệu đồng/lượng) xuống mức như hiện tại, giảm khoảng 2,3%. Vàng thế giới giảm, áp...

Lớp học được mở trong… căn tin, ngoài vườn trường

Những lớp học được mở trong… căn tin, trên sân bóng đá, hay trên sân trường, trong vườn trường… tại Trường tiểu học Thuận Kiều, quận 12, TP.HCM đã mở rộng định nghĩa về một lớp học trong trường tiểu học, với Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Học ở căn tin rất vui Lớp học, không chỉ là trong các bức tường với bảng và phấn; với các dãy bàn ghế được sắp xếp ngăn nắp một cách...

LA Sol – không gian sống rộng mở tại phía Tây Hồ Chí Minh

LA Sol – không gian sống rộng mở tại phía Tây Thành phố Hồ Chí MinhLA Sol là phân khu đầu tiên mở bán của LA home. Sở hữu những tiện ích đẳng cấp của toàn dự án: trung tâm thể dục thể thao, phòng tập gym, yoga, hồ bơi; tuyến phố mua sắm, ẩm thực … đáp ứng nhu cầu của cư dân LA Home – điểm dừng chân êm dịu Dự án LA Home hướng đến một không...

Bế mạc Đại hội đại biểu Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam TP.HCM

(HTV) - Sau gần 2 ngày làm việc, sáng 05/11, Đại hội đại biểu Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam TP.HCM lần thứ IX, nhiệm kỳ 2024 - 2029 diễn ra phiên bế mạc, tại Nhà Văn hóa Thanh niên TP.HCM. ...

Đoàn doanh nghiệp công nghệ hàng đầu Estonia đến Việt Nam, sẵn sàng góp sức trong nỗ lực chuyển đổi số

Đại sứ Hannes Hanso chia sẻ tại sự kiện giới thiệu về chuyến thăm của đoàn đại biểu Estonia tới Việt Nam. (Ảnh: Dương Dương) Được tổ chức bởi Trade Estonia thuộc Enterprise Estonia, phối hợp với Đại sứ quán Estonia tại Trung Quốc (kiêm nhiệm Việt Nam), chuyến công tác tới Việt Nam lần này nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh quốc tế của Estonia, thúc đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp và tìm kiếm cơ...

Cùng chuyên mục

TP.Hồ Chí Minh: Họp mặt kỷ niệm 107 năm Cách mạng Tháng Mười Nga

(HCM CityWeb) - Sáng 5/11, Hội Hữu nghị Việt – Nga TP.Hồ Chí Minh phối hợp với Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Thành phố tổ chức lễ kỷ niệm 107 năm Cách Mạng Tháng 10 Nga vĩ đại (7/11/1917 – 7/11/2024). Biểu diễn văn nghệ tại buổi họp mặt kỷ niệm 107 năm Cách mạng Tháng Mười Nga    Phát biểu tại buổi...

Khởi tố 02 đối tượng về các tội “Sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi...

(HCM CityWeb) – Cơ quan Cảnh sát điều tra (Phòng PC01) - Công an Thành phố vừa tiếp nhận đơn tố giác 02 đối tượng về các tội “Sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản”, “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”. Đối tượng Phạm Thị Tường An Theo đó, Cơ quan Cảnh sát...

Khởi tố 3 đối tượng về các tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Đưa hối lộ”

(HCM CityWeb) – Cơ quan Cảnh sát điều tra (Phòng PC03) - Công an Thành phố cho biết đã khởi tố 03 đối tượng về các tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Đưa hối lộ”.Thông qua các biện pháp nghiệp vụ, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TP.Hồ Chí Minh phát hiện đối tượng Lê Thị Mỹ Châu (sinh năm 1968) - Chủ tịch HĐQT Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển...

Hướng dẫn người dân khai nộp hồ sơ đăng ký xe lần đầu bằng dịch vụ công trực tuyến

(HCM CityWeb) - Hiện nay, Bộ Công an đã thực hiện Video Clip “Hướng dẫn người dân khai nộp hồ sơ đăng ký xe lần đầu bằng dịch vụ công trực tuyến toàn trình đối với xe sản xuất lắp ráp trong nước” và triển khai cho Công an các địa phương trên toàn quốc. Việc hướng dẫn giúp cho nhân dân thuận lợi thực hiện các quy định của pháp luật khi đăng ký...

Khai mạc Đại hội đại biểu Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam Thành phố Hồ Chí Minh lần thứ IX, nhiệm kỳ 2024-2029

(HCM CityWeb) – Sáng 4/11, Đại hội đại biểu Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam Thành phố Hồ Chí Minh lần thứ IX, nhiệm kỳ 2024-2029 đã bắt đầu phiên làm việc đầu tiên.Tham dự có Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP.Hồ Chí Minh Nguyễn Phước Lộc; Trưởng Ban Dân vận Thành ủy TP.Hồ Chí Minh Nguyễn Mạnh Cường; Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp...

Trưng bày chuyên đề: “Thể thao Thành phố Hồ Chí Minh – Phát triển và hội nhập”

Ngày 1-11, Sở VH-TT TPHCM phối hợp với Bảo tàng TPHCM tổ chức lễ khai mạc trưng bày chuyên đề “Thể thao Thành phố Hồ Chí Minh - Phát triển và hội nhập”. Hoạt động trưng bày thuộc khuôn khổ tuần lễ “Khỏe để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”, đón khách tham quan từ nay đến ngày 10-11, tại Bảo tàng TPHCM (số 65 Lý Tự Trọng, phường Bến Nghé, quận 1). ...

Triển lãm quảng bá các tác phẩm mỹ thuật học tập và làm theo Bác năm 2024

Ngày 1-11, Sở VH-TT TPHCM phối hợp cùng Hội Mỹ thuật TPHCM tổ chức triển lãm các tác phẩm mỹ thuật chủ đề “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” tại Hội Mỹ thuật TPHCM (số 218A Pasteur, phường Võ Thị Sáu, quận 3) từ nay đến ngày 30-11. Thông qua các tác phẩm mỹ thuật, nhằm khắc sâu và cổ vũ...

4.000 vận động viên sẽ tham dự Giải chạy bán Marathon TP.Thủ Đức năm 2024

(HCM CityWeb) – Giải chạy bán Marathon TP Thủ Đức lần thứ 2 năm 2024 (Giải chạy THU DUC CITY RUN 2024) diễn ra từ ngày 30/11 đến ngày 01/12/2024 tại Công viên bờ sông Sài Gòn (phường Thủ Thiêm, thành phố Thủ Đức). Ban tổ chức thông tin Giải chạy bán Marathon TP.Thủ Đức năm 2024 tại buổi họp báo   Đây là sự...

Lễ hội chào đón năm mới – City Tết Fest Thủ Đức 2025 diễn ra vào ngày 28/12/2024

(HCM CityWeb) - Lễ hội chào đón năm mới – City Tết Fest Thủ Đức 2025, sự kiện thường niên mang tính biểu tượng của thành phố Thủ Đức, sẽ diễn ra từ ngày 28/12/2024 đến ngày 01/01/2025 tại Công viên bờ sông Sài Gòn (phường Thủ Thiêm, thành phố Thủ Đức). Bà Trần Tuệ Tri thông tin sự kiện tại buổi họp báo ...

02 thí sinh từ nguồn sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ trúng viên chức của Thành phố

(HCM CityWeb) - UBND TP. Hồ Chí Minh vừa ban hành quyết định về phê duyệt kết quả tuyển dụng viên chức của Thành phố từ nguồn sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ năm 2023. UBND TP. Hồ Chí Minh vừa ban hành quyết định về phê duyệt kết quả tuyển dụng viên chức của Thành phố từ nguồn sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán...

Tin nổi bật

Tin mới nhất