Hai robot đào hầm “Thần tốc” và “Táo bạo” sẵn sàng khoan 4 km ngầm tuyến metro Nhổn – ga Hà Nội
Ngày 30/7/2024, máy đào hầm TBM tại Dự án đường sắt đô thị tuyến Nhổn – Ga Hà Nội (Metro Line 3 Hà Nội) sẽ chính thức khởi động để khoan những mét hầm đầu tiên của dự án.
 |
| Robot TBM số 1 “Thần tốc” đã sẵn sàng khởi động khoan hầm Metro Line 3 Hà Nội vào ngày 30/7/2024 |
Sau thời gian dài chuẩn bị, Công ty cổ phần FECON – nhà thầu phụ trách vận hành robot đào hầm (Tunnel Boring Machine – TBM) cho biết đã sẵn sàng cho việc vận hành các robot TBM tiến sâu vào lòng đất.
Theo kế hoạch, các TBM của nhà sản xuất Herrenknecht (Đức) mang tên “Thần tốc” và “Táo bạo” sẽ bắt đầu khoan từ ga S9 (Kim Mã) tới ga S12 (ga Hà Nội) ở cuối đường Trần Hưng Đạo với tổng chiều dài là 4 km tại độ sâu 17,8 m dưới sự vận hành của đội ngũ kỹ sư Việt Nam và các chuyên gia nước ngoài.
FECON sẽ điều khiển máy TBM số 1 có tên “Thần tốc” bắt đầu khoan từ Ga S9 – Kim Mã. Sau một thời gian vận hành TBM số 1, TBM số 2 có tên “Táo bạo” sẽ bắt đầu quá trình khoan ống hầm thứ hai.
Mỗi ngày, robot TBM sẽ khoan được khoảng 10 m hầm, khoan đến đâu lắp vỏ hầm đến đấy. Khối lượng phế thải trong quá trình đào hầm sẽ được tập kết và đưa ra khỏi công trường trên dây chuyền đồng bộ.
 |
| TBM gồm phần khiên đào và hệ thống phụ trợ phía sau với tổng chiều dài hơn 100 m do hãng Herrenknecht (Đức) sản xuất |
Ông Nguyễn Quốc Bảo, Phó tổng giám đốc FECON chia sẻ: “Công nghệ thi công hầm bằng máy TBM tại tuyến đường sắt đô thị Nhổn – ga Hà Nội là công nghệ tiên tiến hàng đầu thế giới. Với việc sử dụng dòng máy cân bằng áp lực rất phù hợp với điều kiện địa chất tại Hà Nội”.
Địa chất Hà Nội có nhiều loại đất hỗn hợp và tuyến hầm chủ yếu đi trong lớp địa chất đất sét pha, phức tạp hơn so với đất sét bùn như dự án Metro Bến Thành – Suối Tiên tại TP. Hồ Chí Minh. Dự án Metro Nhổn – ga Hà Nội cũng thi công đoạn đi ngầm với chiều dài lớn hơn nhiều so với tuyến Metro Bến Thành – Suối Tiên.
Để chuẩn bị cho việc vận hành robot TBM tại dự án Metro Line 3 Hà Nội, trong những năm qua, FECON liên tục cử nhân sự chủ chốt tham gia đào tạo tại nước ngoài dưới sự hướng dẫn của những chuyên gia hàng đầu của hiệp hội Công trình ngầm thế giới.
Tổng số nhân sự cho công tác thi công là hơn 150 người. Trong đó những công tác chính như vận hành máy TBM, vận hành cánh tay robot lắp vỏ hầm, thay đầu cắt…, FECON bố trí nhân sự dày dặn kinh nghiệm người nước ngoài phối hợp cùng các kỹ sư có kinh nghiệm từ dự án Metro Line 1 TP.HCM trực tiếp thực hiện. Đặc biệt, các công tác vận hành, bảo dưỡng các hệ thống phụ trợ của TBM đều được thực hiện bởi những nhân sự người Việt, những người đã rất am hiểu về thiết bị và máy TBM trong suốt giai đoạn vừa qua.
 |
| Hầm và các ga ngầm là một trong những gói thầu quan trọng nhất của dự án Metro Line 3 Hà Nội |
“Bên cạnh kinh nghiệm đã tích luỹ và học hỏi từ dự án Metro Bến Thành – Suối Tiên, chúng tôi có sự hỗ trợ của thi công, kỹ thuật từ phía đội chuyên gia của Tunnel Pro, một đơn vị hàng đầu thi công TBM từ Ý và đội ngũ chuyên gia từ Hiệp hội công trình ngầm Quốc tế. Tất cả đội ngũ chuyên gia này đều theo dõi dự án rất sát sao, giúp dự án triển khai thuận lợi hơn”, ông Nguyễn Quốc Bảo cho biết thêm.
 |
| Dự kiến mỗi ngày, robot TBM sẽ khoan được khoảng 10 m và lắp đặt vỏ hầm đồng thời |
Từ Nhà thầu vận hành TBM tại dự án Metro Line 1 TP. Hồ Chí Minh năm 2017, FECON đã trở thành Nhà thầu phụ đảm nhận hầu hết các hạng mục ngầm tại Metro Line 3 Hà Nội từ năm 2017 đến nay. Tại dự án này, bên cạnh công tác thi công khoan hầm bao gồm các hạng mục công việc: vận hành máy khoan hầm TBM, đào và lắp vỏ hầm; cung cấp các thiết bị và vật tư phục vụ cho công tác khoan hầm;, FECON đã triển khai các hạng mục công việc khác như: Thiết kế và thi công tường chắn tại khu vực dốc hạ ngầm, Thi công Tường vây cho các ga ngầm S9, S10 và S11, Thi công xử lý nền bằng công nghệ khoan phụt vữa áp lực cao đường kính lớn…
Gói thầu CP03 – hầm và các ga ngầm là một trong những gói thầu quan trọng nhất của dự án tuyến đường sắt đô thị số 3, đoạn Nhổn – ga Hà Nội. Phạm vi công việc chính của gói thầu CP03 bao gồm: Đường hầm đôi, ray đơn với đường kính trong 5,7 m và chiều dài đường hầm 2.573 m; các ga ngầm bao gồm: Ga Kim Mã (Ga 09), Ga Cát Linh (Ga 10), Ga Văn Miếu (Ga 11) và ga Hà Nội (Ga 12); Đường dốc hạ ngầm; Khu quay đầu/Gara; Trục cứu nạn.
Nhà thầu chính của gói thầu CP03 là Liên danh Huyndai – Ghella. Nhà thầu phụ FECON là đơn vị tham gia lắp ráp và vận hành robot đào hầm TBM.
Bộ đôi máy TBM được thiết kế riêng cho dự án tuyến đường sắt đô thị số 3, đoạn Nhổn – ga Hà Nội. Máy được sản xuất bởi hãng Herrenkecht (CHLB Đức), có chiều dài hơn 100 m, nặng khoảng 850 tấn.
TBM hoạt động trên nguyên lý cân bằng áp lực đất. Phía sau khiên đào được bố trí một vách ngăn kín. Đất từ khiên đào sẽ rơi vào khoang kín và tạo ra sự cân bằng áp lực giữa đất đào và đất chưa đào, làm cho gương đào ổn định và không sạt lở. Áp lực của đất trong khoang cân bằng được theo dõi bởi các thiết bị đặc biệt đặt trực tiếp trong thân máy.
