Powered by Techcity

Đào khảo cổ tại một phế tích tháp Champa cổ ở Bình Định phát lộ ra la liệt cổ vật, viện vật lạ

Các chuyên gia còn phát hiện 156 hiện vật đá gồm đá cát kết, đá hoa cương, đá ong với nhiều loại hình, kích thước khác nhau; 522 hiện vật bằng đất nung, gồm các loại như bệ thờ, mảnh minh văn khi khai quật tháp Đại Hữu lần 2.

Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Bình Định vừa phối hợp với Viện Khảo cổ học Việt Nam công bố kết quả đợt khai quật khảo cổ lần 2 tại phế tích tháp Đại Hữu, thôn Chánh Mẫn, xã Cát Nhơn, huyện Phù Cát.

Đợt khai quật này diễn ra từ ngày 9/5 đến ngày 10/7 trên diện tích khoảng 300m2. 

Quá trình khai quật làm xuất lộ toàn bộ phần thân tháp, nền móng tiền sảnh phía Đông; nền móng chân đế phía Bắc và một phần nền móng chân đế phía Nam, Tây. Tháp có cửa ra vào phía Đông và hệ thống cửa giả.

Bình diện tháp Đại Hữu có quy mô lớn hơn với các tháp Champa khác, nằm trên vị trí cao nhất của đỉnh núi Đất, các chuyên gia cho rằng, kiến trúc xuất lộ trong hố khai quật là ngôi tháp chính (hay còn gọi là Kalan).

Chính giữa lòng tháp là hố thiêng – kiến trúc trung tâm của ngôi tháp, nằm dưới nền gạch kiến trúc tháp. Kích thước hố thiêng tương đương với lòng tháp (3,8 m x 3,8 m), độ sâu 1,24 m. Trung tâm hố thiêng là trụ thiêng có độ cao 1,4 m và độ sâu 3,3 m.

img

Bệ thờ được tạc trên chất liệu đá cát kết được trưng bày sau lần khai quật khảo cổ phế tích tháp Đại Hữu lần 1 năm 2023 ở thôn Chánh Mẫn, xã Cát Nhơn, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định. (Ảnh: Lê Phước Ngọc/TTXVN)

Trong quá trình khai quật, các chuyên gia còn phát hiện 156 hiện vật đá (chất liệu gồm đá cát kết, đá hoa cương, đá ong) với nhiều loại hình, kích thước khác nhau. 

Cùng với đó là 522 hiện vật bằng đất nung, gồm các loại như bệ thờ, mảnh minh văn, lá nhĩ đá, đá trang trí điểm góc, phù điêu trang trí hình người, phù điêu trang trí hình động vật, phù điêu hình cánh sen, ngói mũi lá, gốm gia dụng…

Dựa vào quy mô và mặt bằng kiến trúc, vật liệu trang trí kiến trúc… được phát hiện từ trước cho đến nay, các chuyên gia nhận định, có khả năng phế tích tháp Đại Hữu có niên đại vào khoảng giữa thế kỷ XIII, tương đồng với các di tích khác như các tháp Dương Long, Hưng Thạnh, Cánh Tiên, phế tích Tháp Mắm…

Kỹ thuật xây dựng tháp Đại Hữu là kỹ thuật mài chập, tạo thành khối thống nhất, ổn định, đảm bảo sự bền vững của công trình. 

Ngoài ra, với dấu vết sử dụng chất kết dính làm từ nhựa thực vật; sự kết hợp chặt chẽ các loại vật liệu (gạch, đá cát kết, đá hoa cương, đá ong) với nhau còn cho thấy trình độ kỹ thuật xây dựng ở giai đoạn này đạt đến độ hoàn thiện.

Phế tích tháp Đại Hữu mang giá trị văn hóa cao khi được xây dựng theo truyền thống, kế thừa tinh hoa nghệ thuật kiến trúc tháp Champa kết hợp với sử dụng vật liệu mới từ văn hóa Khmer, trang trí kiến trúc mang nghệ thuật điêu khắc phong cách Tháp Mẫm (phường Nhơn Thành, thị An Nhơn, tỉnh Bình Định) tín ngưỡng bản địa thờ Uroja… đã phản ánh mối quan hệ mở rộng giữa vùng đất Vijaya với các nền văn hóa bên ngoài, tiếp thu có chọn lọc làm giàu bản sắc văn hóa Champa trong lịch sử.

Phế tích tháp Đại Hữu được đề cập lần đầu tiên trong công trình nghiên cứu “Thống kê, khảo tả các di tích Chàm tại An Nam” của tác giả Henri Parmentier, xuất bản năm 1909.

Trong quá trình khảo sát, Henri Parmentier phát hiện nhiều hiện vật điêu khắc đá Champa; trong đó có tượng thần Shiva hiện đang trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử Thành phố Hồ Chí Minh.

Gần khu vực phế tích tháp Đại Hữu, người Pháp đã phát hiện thêm một bia ký (gọi là bia Chánh Mẫn) hiện được lưu giữ tại Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng.

Năm 2018, phế tích tháp Đại Hữu được Bảo tàng tỉnh Bình Định khảo sát lại và cập nhật vào hệ thống tra cứu bản đồ khảo cổ học Bình Định.

Từ ngày 25/4 đến ngày 15/6/2023, Bảo tàng tỉnh đã phối hợp Viện Khảo cổ học Việt Nam khai quật lần 1, với diện tích 200 m2, làm xuất lộ phần kiến trúc tháp nằm ở độ sâu so với lớp mặt đất từ 0,5-1,8 m; phát hiện nhiều hiện vật chất liệu đá, đất nung; gạch, chóp tháp góc, gốm trang trí, đồ gốm gia dụng của Champa và Trung Quốc.

Nguồn: https://danviet.vn/dao-khao-co-tai-mot-phe-tich-thap-champa-co-o-binh-dinh-phat-lo-ra-la-liet-co-vat-vien-vat-la-20240815134615754.htm

Cùng chủ đề

Khơi nguồn giá trị trăm năm – bài 2: Thẩm định đồ cổ: thiếu người, thiếu cả niềm tin

Để xác định món đồ là cũ hay cổ, cổ mức nào, không thiếu phương pháp thẩm định. Tuy nhiên, thị trường giao dịch với đủ chiêu trò “biến hóa”, cùng với đó, thông tư hướng dẫn thành lập và hoạt động của cơ sở giám định cổ vật từ Bộ VH-TT-DL còn quá “cồng kềnh”, nhiều tiêu chí không phù hợp với khả năng thực thi trong thực tế…, khiến giới chơi cổ vật chủ yếu chỉ...

Hướng tiếp cận mới để số hóa di sản

SGGP 05/11/2023 05:46 Việc số hóa di sản không chỉ là xu hướng tất yếu của thời đại công nghệ; trước những thách thức của thời gian, số hóa còn là giải pháp hữu hiệu để bảo tồn và phát huy giá trị di sản. Khách tham quan Bảo tàng Lịch sử TPHCM Không thay thế tiếp xúc trực tiếp Hệ thống bảo tàng và các điểm di tích tại Việt Nam triển khai dự án số hóa...

Di sản và ký ức – Bức tranh từ những mảnh ghép

SGGP 27/08/2023 10:33 Bảo tàng Lịch sử TPHCM cùng Hội Cổ vật TPHCM phối hợp tổ chức trưng bày chuyên đề “Di sản và ký ức - Bức tranh từ những mảnh ghép”, với gần 170 hiện vật về gốm sứ Việt Nam và gốm sứ Việt Nam đặt hàng Trung Quốc qua các triều đại trong lịch sử. Dĩa gốm sứ Chu Đậu, thời Lê - thế kỷ 15 Đây là cuộc trưng bày về gốm sứ với...

Công bố tượng Mukhalinga Ba Thê là bảo vật quốc gia

SGGP 09/08/2023 08:56 Ngày 8-8, ông Nguyễn Khánh Hiệp, Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao - Du lịch tỉnh An Giang, cho biết, tỉnh vừa tổ chức lễ công bố Quyết định của Thủ tướng Chính phủ công nhận Mukhalinga Ba Thê (ảnh) - một đại diện tiêu biểu cho nghệ thuật điêu khắc, kiến trúc tôn giáo của nền văn hóa Óc Eo là bảo vật quốc gia. Đây cũng là sự kiện mở đầu...

Cùng tác giả

Lớp học được mở trong… căn tin, ngoài vườn trường

Những lớp học được mở trong… căn tin, trên sân bóng đá, hay trên sân trường, trong vườn trường… tại Trường tiểu học Thuận Kiều, quận 12, TP.HCM đã mở rộng định nghĩa về một lớp học trong trường tiểu học, với Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Học ở căn tin rất vui Lớp học, không chỉ là trong các bức tường với bảng và phấn; với các dãy bàn ghế được sắp xếp ngăn nắp một cách...

LA Sol – không gian sống rộng mở tại phía Tây Hồ Chí Minh

LA Sol – không gian sống rộng mở tại phía Tây Thành phố Hồ Chí MinhLA Sol là phân khu đầu tiên mở bán của LA home. Sở hữu những tiện ích đẳng cấp của toàn dự án: trung tâm thể dục thể thao, phòng tập gym, yoga, hồ bơi; tuyến phố mua sắm, ẩm thực … đáp ứng nhu cầu của cư dân LA Home – điểm dừng chân êm dịu Dự án LA Home hướng đến một không...

Bế mạc Đại hội đại biểu Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam TP.HCM

(HTV) - Sau gần 2 ngày làm việc, sáng 05/11, Đại hội đại biểu Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam TP.HCM lần thứ IX, nhiệm kỳ 2024 - 2029 diễn ra phiên bế mạc, tại Nhà Văn hóa Thanh niên TP.HCM. ...

Đoàn doanh nghiệp công nghệ hàng đầu Estonia đến Việt Nam, sẵn sàng góp sức trong nỗ lực chuyển đổi số

Đại sứ Hannes Hanso chia sẻ tại sự kiện giới thiệu về chuyến thăm của đoàn đại biểu Estonia tới Việt Nam. (Ảnh: Dương Dương) Được tổ chức bởi Trade Estonia thuộc Enterprise Estonia, phối hợp với Đại sứ quán Estonia tại Trung Quốc (kiêm nhiệm Việt Nam), chuyến công tác tới Việt Nam lần này nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh quốc tế của Estonia, thúc đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp và tìm kiếm cơ...

TP.Hồ Chí Minh: Họp mặt kỷ niệm 107 năm Cách mạng Tháng Mười Nga

(HCM CityWeb) - Sáng 5/11, Hội Hữu nghị Việt – Nga TP.Hồ Chí Minh phối hợp với Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Thành phố tổ chức lễ kỷ niệm 107 năm Cách Mạng Tháng 10 Nga vĩ đại (7/11/1917 – 7/11/2024). Biểu diễn văn nghệ tại buổi họp mặt kỷ niệm 107 năm Cách mạng Tháng Mười Nga    Phát biểu tại buổi...

Cùng chuyên mục

Lớp học được mở trong… căn tin, ngoài vườn trường

Những lớp học được mở trong… căn tin, trên sân bóng đá, hay trên sân trường, trong vườn trường… tại Trường tiểu học Thuận Kiều, quận 12, TP.HCM đã mở rộng định nghĩa về một lớp học trong trường tiểu học, với Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Học ở căn tin rất vui Lớp học, không chỉ là trong các bức tường với bảng và phấn; với các dãy bàn ghế được sắp xếp ngăn nắp một cách...

LA Sol – không gian sống rộng mở tại phía Tây Hồ Chí Minh

LA Sol – không gian sống rộng mở tại phía Tây Thành phố Hồ Chí MinhLA Sol là phân khu đầu tiên mở bán của LA home. Sở hữu những tiện ích đẳng cấp của toàn dự án: trung tâm thể dục thể thao, phòng tập gym, yoga, hồ bơi; tuyến phố mua sắm, ẩm thực … đáp ứng nhu cầu của cư dân LA Home – điểm dừng chân êm dịu Dự án LA Home hướng đến một không...

Bế mạc Đại hội đại biểu Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam TP.HCM

(HTV) - Sau gần 2 ngày làm việc, sáng 05/11, Đại hội đại biểu Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam TP.HCM lần thứ IX, nhiệm kỳ 2024 - 2029 diễn ra phiên bế mạc, tại Nhà Văn hóa Thanh niên TP.HCM. ...

Đoàn doanh nghiệp công nghệ hàng đầu Estonia đến Việt Nam, sẵn sàng góp sức trong nỗ lực chuyển đổi số

Đại sứ Hannes Hanso chia sẻ tại sự kiện giới thiệu về chuyến thăm của đoàn đại biểu Estonia tới Việt Nam. (Ảnh: Dương Dương) Được tổ chức bởi Trade Estonia thuộc Enterprise Estonia, phối hợp với Đại sứ quán Estonia tại Trung Quốc (kiêm nhiệm Việt Nam), chuyến công tác tới Việt Nam lần này nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh quốc tế của Estonia, thúc đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp và tìm kiếm cơ...

TP. Hồ Chí Minh tăng cường bảo đảm bình ổn hàng hóa dịp Tết Ất Tỵ 2025

Chuẩn bị Tết Nguyên Đán Ất Tỵ 2025, khi nhu cầu mua sắm của người dân dự kiến sẽ tăng mạnh, Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh cùng các doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực bán lẻ và thực phẩm đã khẩn trương triển khai các kế hoạch bình ổn giá, kích cầu tiêu dùng, nhằm đảm bảo nguồn cung hàng hóa dồi dào, ổn định và giá cả hợp lý cho người dân. Trong bối cảnh thời...

Phổ biến quy chuẩn sản xuất, kinh doanh hóa chất với cơ quan quản lý, doanh nghiệp

Chiều 5/11, tại TP. Hồ Chí Minh, Cục Hóa chất (Bộ Công Thương) tổ chức Hội nghị “Phổ biến Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn trong sản xuất, kinh doanh, sử dụng, bảo quản và vận chuyển hóa chất nguy hiểm và Kế hoạch hành động quốc gia về phòng ngừa, phát hiện, chuẩn bị ứng phó nguy cơ, sự cố hóa học, sinh học, bức xạ và hạt nhân (CBRN)”. Quang cảnh Hội nghị “Phổ biến...

Ô tô điện ồ ạt ra mắt, gỡ nút thắt quy hoạch trạm sạc tại Việt Nam ra sao?

Việt Nam đón nhiều xe điện hướng tới mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050 Cơ sở hạ tầng trạm sạc điện đầy đủ với công nghệ sạc nhanh, đáng tin cậy và tiện lợi sẽ hỗ trợ việc sử dụng xe điện trở nên dễ dàng hơn, thúc đẩy giao thông vận tải thân thiện với môi trường và giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch. Tại Việt Nam, một số doanh nghiệp đang tiến hành...

Phát hiện phòng khám “vẽ bệnh, moi tiền” bệnh nhân

Phòng khám Đa khoa thuộc Công ty TNHH MTV DV Y tế Y học Sài Gòn, địa chỉ số 153-155 Nguyễn Văn Cừ, phường 2, quận 5, TP.HCM bị phát hiện “vẽ bệnh, moi tiền” bệnh nhân. Thanh tra Sở Y tế TP.HCM sẽ chuyển hồ sơ vụ việc đến Công an Thành phố để điều tra làm rõ các hành vi vi phạm pháp luật của phòng khám này, xử lý nghiêm theo đúng quy định. Phòng khám chỉ được...

Thủ tướng thăm Khu di tích nơi ở của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Côn Minh

Chiều 5/11, Thủ tướng Phạm Minh Chính đến thăm Khu di tích nơi ở của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại số nhà 91 phố Nam Hoa Sơn, quận Ngũ Hoa, thành phố Côn Minh. Nguồn: https://www.vietnamplus.vn/thu-tuong-tham-khu-di-tich-noi-o-cua-chu-tich-ho-chi-minh-tai-con-minh-post989409.vnp

“Giáo dục sáng tạo và bền vững trong kỷ nguyên số”

Sáng 05/11, tại TP Đà Nẵng, Hội thảo Quốc tế thường niên SEAAIR năm 2024 với chủ đề “Education Creativity and Sustainability in the Digital Era” (tạm dịch là “Giáo dục sáng tạo và bền vững trong kỷ nguyên số”) đã chính thức được khai mạc. GS.TS. Florecilla Cortes Cinches – Chủ tịch SEAAIR phát biểu tại Hội thảo. Hội thảo do Trường Đại học Ngoại ngữ – Đại học Đà Nẵng (ĐHNN-ĐHĐN) đăng cai tổ chức, với sự phối hợp...

Tin nổi bật

Tin mới nhất