Ngày 15-9, tại Nhà Quốc hội, Thường trực Ủy ban Pháp luật đã họp thẩm tra sơ bộ dự án Luật Thủ đô (sửa đổi).
Tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng cho biết, dự thảo luật quy định thực hiện mô hình tổ chức chính quyền thành phố Hà Nội theo Nghị quyết số 97/2019/QH14 (không tổ chức HĐND phường) và bổ sung cấp chính quyền thành phố thuộc thành phố Hà Nội.
Dự thảo cũng tăng cường năng lực của HĐND Thành phố trên cơ sở kế thừa, bổ sung Nghị quyết số 160/2021/QH14; theo đó tăng số lượng đại biểu HĐND (từ 95 lên 125 đại biểu), tỷ lệ đại biểu chuyên trách (từ 20% lên 25%), số lượng Phó Chủ tịch HĐND (từ 2 lên tối đa 3); mở rộng thành phần Thường trực HĐND so với Luật Tổ chức chính quyền địa phương…
Dự thảo cũng quy định 3 nhóm nhiệm vụ, quyền hạn của các cấp chính quyền Thủ đô. Trong đó, nhóm nhiệm vụ, quyền hạn về tổ chức, bộ máy, cán bộ, công chức có một số nội dung đặc thù. Theo đó, Hà Nội được tăng thêm biên chế từ nguồn biên chế dự phòng căn cứ vào khung danh mục vị trí việc làm, quy mô dân số, thực trạng khối lượng công việc, mức độ hiện đại hóa trang thiết bị, phương tiện làm việc, đặc điểm an ninh, chính trị, an toàn xã hội trên địa bàn và khả năng cân đối ngân sách để bảo đảm các chi phí cho biên chế tăng thêm.
Chế độ công vụ; chính sách thu hút, trọng dụng nhân tài; về quy hoạch, quản lý không gian, kiến trúc, cảnh quan đô thị; về phát triển văn hóa, giáo dục và an sinh xã hội… cũng có những cơ chế đặc thù.
Đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Pháp luật tán thành sự cần thiết ban hành dự án Luật Thủ đô (sửa đổi). Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng, việc xây dựng dự án Luật cần được đặt trong tổng thể hệ thống pháp luật, bởi đây không phải là đạo luật thay thế toàn bộ các luật hiện hành để áp dụng trên địa bàn Thủ đô.
Vì thế, cơ quan chủ trì soạn thảo cần tiếp tục rà soát, đối chiếu với các quy định của pháp luật hiện hành để bảo đảm không quy định lại những nội dung đã được quy định trong các luật khác mà chỉ tập trung vào những chính sách đặc thù, riêng biệt cho Thủ đô chưa được quy định hoặc khác với quy định của Luật hiện hành.
Đáng lưu ý, liên quan đến phân cấp, phân quyền, đa số ý kiến cho rằng cần có trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với năng lực thực hiện của chính quyền Thủ đô. Do đó, cần lựa chọn những nội dung, thẩm quyền mà các luật hiện hành đang giao cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, bộ, ngành Trung ương quyết định để giao trực tiếp cho chính quyền thành phố Hà Nội quyết định, nhằm tăng tính chủ động.
Đồng thời, cần có cơ chế tạo thuận lợi tối đa cho chính quyền cấp thành phố trong việc phân cấp, ủy quyền cho cấp dưới thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn của mình đi kèm với điều kiện, biện pháp bảo đảm thực hiện và cơ chế kiểm soát quyền lực.
Kết luận phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng quán triệt nguyên tắc, đã là cơ chế, chính sách đặc thù thì phải được quy định cụ thể ngay trong luật để bảo đảm tính minh bạch, được thực hiện ổn định, lâu dài.
