Vào sáng ngày 13 tháng 1 năm 2021, tại huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An, một sự kiện quan trọng đã diễn ra khi Ủy ban Nhân dân tỉnh công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về quy hoạch tổng thể bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị Di tích quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Kim Liên. Quy hoạch này đánh dấu bước tiến lớn trong việc khẳng định vai trò của di sản quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh, không chỉ là một địa điểm lịch sử mà còn là trung tâm văn hóa, giáo dục và du lịch độc đáo.
Với tổng diện tích quy hoạch lên tới 278,86 ha, di tích tại xã Kim Liên được định hình thành một khu tưởng niệm danh nhân mang tầm vóc quốc gia và quốc tế. Các cụm di tích quan trọng như Làng Sen, Hoàng Trù, Khu mộ bà Hoàng Thị Loan, và núi Chung được kết nối hài hòa, tạo thành một quần thể di sản phong phú. Không gian này vừa tôn vinh giá trị lịch sử vừa mở ra cơ hội phát triển du lịch văn hóa, đồng thời gắn kết với các trải nghiệm đặc sắc của vùng quê Bắc Trung Bộ.
Theo nội dung quy hoạch, khu di tích được xây dựng đồng bộ, tạo sự hài hòa giữa kiến trúc truyền thống và thiên nhiên. Hệ thống các công trình mới được thiết kế thấp tầng, phù hợp với cảnh quan làng quê Việt Nam, đảm bảo không làm ảnh hưởng đến giá trị lịch sử vốn có. Bên cạnh đó, quy hoạch còn bao gồm khu vực mở rộng nhằm phát huy giá trị di tích, kết hợp với bảo tồn và phát triển sinh thái như khu trồng lúa huyết rồng, khu du lịch sinh thái núi Chung và không gian trải nghiệm nghề truyền thống.
Quá trình thực hiện quy hoạch, bắt đầu từ năm 2021 và kéo dài đến năm 2030, tập trung bảo tồn các giá trị nguyên bản đồng thời khai thác hiệu quả tiềm năng du lịch của khu vực. Các sản phẩm du lịch mới như trình diễn Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh, nghề thủ công truyền thống, và các trò chơi dân gian sẽ được phát triển, góp phần quảng bá bản sắc văn hóa độc đáo của địa phương đến đông đảo du khách trong và ngoài nước.
Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An, ông Nguyễn Đức Trung, nhấn mạnh rằng việc công bố quy hoạch không chỉ thể hiện sự tri ân đối với vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc mà còn là động lực quan trọng để thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của địa phương. Ông cũng bày tỏ kỳ vọng rằng khu di tích sẽ trở thành một trung tâm văn hóa, giáo dục truyền thống yêu nước, thu hút thế hệ trẻ tìm hiểu lịch sử, đồng thời trở thành điểm nhấn trong hành trình du lịch về nguồn của du khách quốc tế.
Các nỗ lực bảo tồn và phát huy giá trị di tích không dừng lại ở việc duy trì các di sản, mà còn mở ra cơ hội chuyển đổi nghề nghiệp cho người dân địa phương. Những chương trình đào tạo nghề, khôi phục và phát triển các làng nghề truyền thống góp phần đảm bảo tính bền vững của dự án và nâng cao đời sống cộng đồng. Sự đồng thuận từ người dân địa phương, kết hợp với sự hỗ trợ từ các tổ chức và doanh nghiệp, sẽ trở thành yếu tố quan trọng quyết định thành công của quy hoạch.
Với tầm nhìn xa và những giải pháp bền vững, quy hoạch tổng thể bảo tồn khu di tích Làng Sen khẳng định giá trị trường tồn của di sản văn hóa, đồng thời đưa Nghệ An trở thành một điểm đến hấp dẫn, nơi hòa quyện giữa lịch sử, văn hóa và thiên nhiên. Đây là cách mà di sản sống mãi trong ký ức, đồng hành cùng sự phát triển của thời đại, lan tỏa những giá trị nhân văn sâu sắc đến với muôn thế hệ.
Hoàng Anh