Powered by Techcity

Hướng tiếp cận mới để số hóa di sản

SGGP


Việc số hóa di sản không chỉ là xu hướng tất yếu của thời đại công nghệ; trước những thách thức của thời gian, số hóa còn là giải pháp hữu hiệu để bảo tồn và phát huy giá trị di sản.

Khách tham quan Bảo tàng Lịch sử TPHCM
Khách tham quan Bảo tàng Lịch sử TPHCM

Không thay thế tiếp xúc trực tiếp

Hệ thống bảo tàng và các điểm di tích tại Việt Nam triển khai dự án số hóa trong khoảng 5 năm trở lại đây, nhất là sau những ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Công tác này giúp các bảo tàng, di tích tiếp cận với công chúng qua nhiều hình thức khác nhau, bao gồm trực tuyến, từ đó phát huy nhiều hơn giá trị lịch sử, giá trị giáo dục của di sản. Phổ biến trong số đó là áp dụng giải pháp Virtual 360 và mô hình 3D các hiện vật trưng bày, giúp người xem có thể trải nghiệm di sản một cách trực quan và sinh động, ngay cả khi họ không thể đến thăm trực tiếp. Việc phát triển mô hình “bảo tàng ảo” còn mang đến cơ hội gia tăng nguồn thu, dẫu vậy trên thực tế hiệu quả về doanh thu chưa như kỳ vọng.

Nhiều ý kiến đặt vấn đề ngược lại, khi không còn giãn cách xã hội và điều kiện địa lý gần gũi, người tham quan hẳn sẽ chọn đến trực tiếp bảo tàng, di tích để chiêm ngưỡng, tương tác; thú vị hơn so với việc ngồi trước màn hình máy tính hay điện thoại. Giới nghiên cứu di sản văn hóa cũng đưa ra quan điểm, sự thành công của số hóa di sản không phải là nhiều người xem trực tuyến, mà từ qua trực tuyến sẽ thu hút thêm lượng khách tham quan trực tiếp bảo tàng. Bằng không, sau số hóa, bảo tàng, di tích… chỉ còn người trông coi và giới quản lý.

Nghiên cứu, xây dựng thống nhất nền tảng kỹ thuật số chung về quản lý, bảo tồn các dữ liệu trong lĩnh vực di sản văn hóa; có khả năng mở rộng để các địa phương, tổ chức kết nối và tích hợp với các hệ thống thông tin khác của Chính phủ, địa phương và các tổ chức liên quan

Trích Chương trình số hóa di sản văn hóa Việt Nam giai đoạn 2021-2030 do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt

Bên cạnh đó, những giải pháp công nghệ như Virtual 360 và mô hình 3D các hiện vật không thể thay thế cho việc đánh giá hiện trạng của công trình, phát hiện các vấn đề cần bảo tồn và xác định các giải pháp trùng tu, bảo tồn phù hợp.

Mô hình thông tin công trình di sản

Trước thách thức của thời gian, tốc độ đô thị hóa, đã có di tích trở thành phế tích, đặt ra nhiều yêu cầu với công tác bảo tồn di sản hơn là việc chỉ đưa hình ảnh, video lên trang web.

Robot tương tác cùng khách tham quan được triển khai tại Bảo tàng Lịch sử TPHCM

Robot tương tác cùng khách tham quan được triển khai tại Bảo tàng Lịch sử TPHCM

Dự án phục hồi Nhà thờ Đức Bà Paris (Pháp) là minh chứng thuyết phục nhất trong việc số hóa di sản phải hiểu và thực hành đúng cách. Vụ hỏa hoạn vào năm 2019 đã phá hủy phần lớn mái nhà, tháp chuông và các cấu trúc gỗ bên trong của nhà thờ. May mắn là tất cả các chi tiết này đã được Ubisoft – nhà phát triển trò chơi điện tử Assassin’s Creed quét 3D laser scan vào năm 2014.

Các nhà nghiên cứu và kỹ sư đã sử dụng dữ liệu 3D laser scan này để tạo ra một mô hình H-BIM (Heritage Building Information Modelling – Mô hình thông tin công trình di sản) chi tiết của nhà thờ, giúp xác định vị trí và kích thước của các cấu trúc bị phá hủy. Mô hình này cũng đã được sử dụng để tạo ra các kế hoạch cho việc phục dựng nhà thờ nhanh chóng và hiệu quả hơn.

Trên toàn cầu, số hóa di sản đang trở thành một xu hướng quan trọng, trong đó áp dụng H-BIM đóng một vai trò không thể thiếu. Là đơn vị thực hiện dự án số hóa Nhà hát Thành phố năm 2020, đại diện Công ty CP Tư vấn thiết kế Cảng – Kỹ thuật biển, chia sẻ: “Đánh giá hiện trạng của công trình là bước quan trọng đầu tiên trong quá trình bảo tồn, giúp các chuyên gia xác định được các vấn đề về cấu trúc, vật liệu… của công trình, từ đó có thể đưa ra các giải pháp phù hợp. Phát hiện các vấn đề cần bảo tồn là cần thiết để ngăn chặn sự xuống cấp của công trình. Các vấn đề cần bảo tồn có thể bao gồm các vết nứt, rạn, sạt lở… Việc xác định các giải pháp trùng tu, bảo tồn phù hợp là cần thiết để đảm bảo sự bền vững của công trình. Các giải pháp trùng tu, bảo tồn cần được thực hiện một cách cẩn thận và khoa học, để không làm ảnh hưởng đến giá trị lịch sử và văn hóa của công trình. Nếu chỉ áp dụng Virtual 360 và làm mô hình 3D một số hiện vật, thực chất không phải là số hóa di tích, di sản mà phải thực hiện đúng quy trình của UNESCO hướng dẫn về H-BIM”.

Việt Nam hiện đã chủ động thiết lập một khung pháp lý vững chắc để hướng dẫn và ủng hộ áp dụng H-BIM cho các công trình di sản. Hơn nữa, sự kết hợp giữa BIM và hệ thống thông tin địa lý (GIS) mở ra một hướng tiếp cận mới trong việc số hóa di sản, giúp bảo tồn và nâng cao tính tiếp cận của chúng. Nhu cầu thực tế và khung pháp lý để hướng dẫn đã có, nhưng việc áp dụng vẫn phụ thuộc vào từng nơi, dựa trên nhiều yếu tố khách quan, chủ quan… Vì thế mà đến nay, quá trình số hóa di sản mới chỉ dừng lại ở việc đưa không gian vật lý lên nền tảng số, chứ chưa thực sự số hóa di sản đúng nghĩa để có thể đảm bảo việc bảo tồn, phục hồi khi cần thiết.

Các công trình di tích dù đẹp hay độc đáo đến đâu cũng không nằm ngoài thách thức của thời gian, việc số hóa để bảo tồn và phát huy di sản đang ở trong tình thế cấp bách, nhưng muốn hiệu quả lại cần phải thực hiện đúng phương pháp.

Quy trình H-BIM theo hướng dẫn của UNESCO bao gồm 4 giai đoạn chính: Giai đoạn 1, khảo sát và lập kế hoạch, bao gồm khảo sát mặt bằng, mặt đứng, mặt cắt, cấu trúc, vật liệu…, từ đó lập kế hoạch thực hiện H-BIM với các mục tiêu, phạm vi, thời gian, nguồn lực cụ thể; giai đoạn 2, thu thập dữ liệu gồm các dữ liệu đo đạc, ảnh chụp, quét laser 3D, bản vẽ, hồ sơ thiết kế, ảnh tư liệu, thông tin về vật liệu, cấu trúc…; giai đoạn 3, tập trung phân tích và xử lý dữ liệu để tạo ra mô hình H-BIM; giai đoạn 4, chia sẻ và quản lý dữ liệu hiệu quả để phục vụ cho các mục đích bảo tồn, trùng tu, quản lý…



Nguồn

Cùng chủ đề

Tái hiện đường Hồ Chí Minh trên biển qua những hiện vật

Trung tá Hồ Đắc Thạnh giải thích cho các bạn trẻ về các kỷ vật của mình – Ảnh: MINH CHIẾN Tối 22-11, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Phú Yên tổ chức khai mạc trưng bày chuyên đề “Bến Vũng Rô và hoạt động tiếp nhận chi viện từ những chuyến tàu không số” tại Bảo tàng tỉnh Phú Yên (TP Tuy Hòa). Thời gian trưng bày từ ngày 22-11 đến 31-12-2024. Khu trưng bày có tổng...

Hai bảo vật quốc gia ở Bình Dương, mộ táng lạ, tượng con động vật lạ hơn, chả biết là loài thú gì

Bảo tàng tỉnh Bình Dương tọa lạc tại số 565 đại lộ Bình Dương, phường Hiệp Thành, TP. Thủ Dầu Một, được khánh thành và đưa vào sử dụng năm 2004.  Bảo tàng có diện tích trưng bày 2.000m2 gồm 1.300 hiện vật gốc và 50 tài liệu khoa học. Trong đó có hai bảo vật quốc gia là: Mộ chum gỗ nắp trống đồng Phú Chánh và Tượng động vật Dốc Chùa được giới khoa học và du khách...

Dự án “Số hóa không gian Bảo tàng Hồ Chí Minh – chi nhánh TPHCM” đi vào hoạt động

Ngày 11-10, Bảo tàng Hồ Chí Minh- chi nhánh TPHCM tổ chức kỷ niệm 45 năm thành lập (1979- 2024). Tiêu biểu là Tác phẩm tranh cổ động “Bác vẫn cùng chúng cháu hành quân” ra đời vào năm 1970 của hai họa sĩ nổi tiếng Việt Nam là họa sĩ Nguyễn Thụ và họa sĩ Huy Oánh. Bức chân dung "Chủ tịch Hồ Chí Minh họa trên máy đánh chữ" của ông...

Đào khảo cổ tại một phế tích tháp Champa cổ ở Bình Định phát lộ ra la liệt cổ vật, viện vật lạ

Các chuyên gia còn phát hiện 156 hiện vật đá gồm đá cát kết, đá hoa cương, đá ong với nhiều loại hình, kích thước khác nhau; 522 hiện vật bằng đất nung, gồm các loại như bệ thờ, mảnh minh văn khi khai quật tháp Đại Hữu lần 2. Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Bình Định vừa phối hợp với Viện Khảo cổ học Việt Nam công bố kết quả đợt khai quật khảo cổ lần 2...

Số hóa Bảo tàng Hồ Chí Minh – chi nhánh TPHCM

Bảo tàng Hồ Chí Minh - chi nhánh TPHCM vừa phối hợp cùng Tạp chí Du lịch Việt Nam (Vietnam Travel), Trường Đại học Công nghệ TPHCM (HUTECH) và Công ty CP Meta Art thực hiện dự án “Số hóa không gian Bảo tàng Hồ Chí Minh - chi nhánh TPHCM”. Dự án chia làm các giai đoạn: thực hiện, từ tháng 3 đến tháng 8-2024; thử nghiệm, tháng 8-2024; khánh thành...

Cùng tác giả

Công ty Cổ phần Kinh doanh Gạch ốp lát Viglacera vinh dự là nhà tài trợ Vàng cho Giải thưởng Loa Thành – Tổng...

(Xây dựng) – Lễ trao Giải thưởng Loa Thành lần thứ 36 – 2024 đã diễn ra tại Trung tâm khoa học Văn Miếu – Quốc Tử Giám, Hà Nội. Công ty Cổ phần Kinh doanh Gạch ốp lát Viglacera vinh dự là nhà tài trợ Vàng cho Giải thưởng năm nay. Ông Mai Xuân Đức, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Kinh doanh Gạch ốp lát...

Kiểm toán độc lập bê bối liên tiếp

Trong vụ án Sài Gòn Đại Ninh, một công ty kiểm toán bị cáo buộc ban hành báo cáo kiểm toán về tình hình góp vốn điều lệ của các cổ đông, xác định vốn góp của chủ sở hữu cho công ty ông Nguyễn Cao Trí dù không đủ bằng chứng – Ảnh: M.V. Trao đổi với Tuổi Trẻ, một chuyên gia kỳ cựu về kiểm toán cho rằng việc tăng mức xử phạt như đề xuất đưa ra...

Bình Dương phát triển giao thông để kết nối vùng

Quy hoạch giao thông đồng bộ và kết nối  Nhiều tuyến đường khang trang trên địa bàn tỉnh Bình Dương được đưa vào sử dụng. (Ảnh: Báo QĐND) Có thể thấy diện mạo giao thông của Bình Dương hiện nay phát triển vượt bậc theo hướng đồng bộ, kết nối thông suốt. Nhiều dự án hạ tầng giao thông trọng điểm, đường vành đai, trục xuyên tâm đã hoàn thành đưa vào sử dụng. Các công trình mang tính kết nối...

Vietravel Airlines gặp gỡ và làm việc với đại sứ quán Việt Nam tại Thái Lan

Tại buổi gặp, Vietravel Airlines đã trao đổi cùng ông Phạm Việt Hùng – Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam tại Vương quốc Thái Lan, về hoạt động khai thác sau gần 2 năm vận hành các đường bay kết nối giữa Việt Nam và Thái Lan. Với hiệu suất sử dụng ghế đạt trên 90% trên cả hai đường bay Bangkok – Hà Nội và Bangkok – Thành phố...

Tùy viên Quân sự các nước tham quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam

Chiều 27-11, Đoàn Tùy viên Quân sự các nước tại Việt Nam do Đại tá Prin Yongpiyanon, Tùy viên Không quân Thái Lan, Trưởng đoàn Tùy viên Quân sự các nước tại Việt Nam dẫn đầu đã đến tham quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam ở quận Nam Từ Liêm, TP Hà Nội. Thượng tá Nguyễn Tiến Dũng, Phó giám đốc Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam đón Tùy viên Quân sự các nước đến...

Cùng chuyên mục

Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi thăm, chúc mừng nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư

Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi đã hỏi thăm sức khỏe và chúc mừng nhà nghiên cứu 104 tuổi với tác phẩm viết về vùng đất, con người Gia Định - Sài Gòn - TPHCM được trao Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ VII. Năm nay, Giải thưởng Sách Quốc gia bước vào lần thứ VII. Đây là giải thưởng được các đơn vị xuất bản cùng đội ngũ tác giả, dịch...

Tổ chức xét chọn 50 cá nhân tiêu biểu trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển TP.Hồ Chí Minh (1975 –...

(HCM CityWeb) – UBND TP. Hồ Chí Minh vừa ban hành Kế hoạch tổ chức xét chọn 50 cá nhân tiêu biểu trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển TP. Hồ Chí Minh (1975 - 2025). Tổ chức xét chọn 50 cá nhân tiêu biểu trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển TP. Hồ Chí Minh (1975 - 2025) Kế hoạch nhằm...

Đồng Tháp: Tổ chức lễ giỗ lần thứ 95 Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc

Ngày 27-11 (nhằm ngày 27-10 âm lịch), UBND tỉnh Đồng Tháp tổ chức lễ giỗ lần thứ 95 Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc, thân sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Khu di tích Nguyễn Sinh Sắc, TP Cao Lãnh (tỉnh Đồng Tháp). Ông Tuấn cho biết, Khu di tích Nguyễn Sinh Sắc đã trở thành quần thể di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia với diện tích...

TP.Hồ Chí Minh: Họp mặt kỷ niệm 106 năm ngày Quốc khánh Romania

(HCM CityWeb) - Chiều 26/11, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị TP.Hồ Chí Minh tổ chức họp mặt kỷ niệm 106 năm ngày Quốc khánh Romania (1/12/1918-1/12/2024) và 10 năm thành lập Hội hữu nghị Việt Nam- Romania TP.Hồ Chí Minh (6/1/2014-6/1/2024). Ông Nguyễn Trường Giang, Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt Nam-Romania TP.Hồ Chí Minh phát biểu   Phát biểu tại buổi...

Trao mũ bảo hiểm cho học sinh tiểu học trên địa bàn TP.Hồ Chí Minh

(HCM CityWeb) – Sáng 25/11, Ban An toàn giao thông TP.Hồ Chí Minh phối hợp với Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia, Bộ Giáo dục và Đào tạo và Công ty Honda Việt Nam tổ chức Lễ trao mũ bảo hiểm cho học sinh Trường Tiểu học Giồng Ông Tố, TP. Thủ Đức, TP.Hồ Chí Minh Ban An toàn giao thông TP.Hồ Chí Minh phối hợp...

Triển lãm “Hoàng Sa, Trường Sa – Biển, đảo thiêng liêng”

Trong hai ngày 22 và 23-11, tại TP Phú Quốc (tỉnh Kiên Giang), Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân phối hợp với Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước (Bộ Nội vụ), Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam và Bảo tàng Hải quân tổ chức Triển lãm “Hoàng Sa, Trường Sa - Biển, đảo thiêng liêng”. Triển lãm giới thiệu gần 200 tài liệu, bản đồ, hình ảnh...

Nhận diện lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật TPHCM sau 50 năm

Chủ trì tọa đàm là các đồng chí: Phan Nguyễn Như Khuê, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy TPHCM; Nguyễn Thọ Truyền, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy TPHCM và NSƯT Nguyễn Thị Thanh Thúy, Phó Giám đốc Sở VH-TT TPHCM. Phát biểu kết thúc, đồng chí Phan Nguyễn Như Khuê cho biết, kết quả tọa đàm là cơ sở tin cậy để Hội...

Công bố bảng xếp hạng 100 nơi làm việc tốt nhất Việt Nam năm 2024

(HCM CityWeb) – Chiều 19/11, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Công ty Anphabe (đơn vị tư vấn tiên phong về giải pháp Thương hiệu Nhà tuyển dụng và Môi trường làm việc Hạnh phúc) đã công bố bảng xếp hạng 100 nơi làm việc tốt nhất Việt Nam 2024. Ban tổ chức công bố kết quả TOP 100 nơi làm việc tốt...

Cục Thuế TPHCM có thêm 2 phó cục trưởng

Sáng 18-11, Cục Thuế TPHCM tổ chức hội nghị công bố quyết định bổ nhiệm phó cục trưởng Cục Thuế TPHCM. Cùng với đó là các giải pháp nuôi dưỡng nguồn thu, chú trọng đến thuế thương mại điện tử… Đánh giá cao hai đồng chí vừa được bổ nhiệm, trưởng thành từ cơ sở, nắm bắt đầy đủ các vấn đề khó khăn hiện nay của ngành thuế TPHCM, ông...

Vận động doanh nghiệp kinh doanh vận tải hàng hóa bằng xe tải, container lắp đặt camera quan sát “điểm mù”

(HCM CityWeb) - Trong thời gian qua, tình hình tai nạn giao thông còn diễn biến phức tạp trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Trong đó các vụ tai nạn giao thông do người điều khiển các phương tiện di chuyển vào đúng “điểm mù” của xe tải, xe container vẫn còn phổ biến. Điểm mù của xe container   Đội CSGT...

Tin nổi bật

Tin mới nhất