Là bản người Thái đầu tiên của tỉnh phát triển du lịch cộng đồng, bản Lác, xã Chiềng Châu, huyện Mai Châu được du khách biết đến từ những năm 90 của thế kỷ trước. Theo đó, ngày càng có thêm nhiều hộ gia đình sửa chữa nhà cửa, phát triển thêm sản phẩm kinh doanh du lịch, điều đó khiến bản Lác như một bức tranh đa sắc màu.
Những tiết mục văn nghệ đậm bản sắc văn hóa dân tộc là một trong những sản phẩm du lịch đặc trưng thu hút du khách đến và trở lại bản Lác (Mai Châu).
Từ thành phố cảng Hải Phòng đến thăm Hòa Bình, các đồng nghiệp của chúng tôi bày tỏ mong muốn được tham quan, trải nghiệm bản Lác. Từ Hải Dương, vùng đất “địa linh nhân kiệt”, khi có chuyến tham quan, học tập kinh nghiệm tại Hòa Bình đã chọn bản Lác. Từ Quảng Trị “vùng đất lửa anh hùng”, đến Hòa Bình các đồng nghiệp cũng mong được trải nghiệm 1 ngày đêm ở bản Lác…
Rõ ràng cái tên bản Lác được in dấu đậm nét trên bản đồ du lịch huyện Mai Châu nói riêng và của tỉnh Hòa Bình nói chung. Hẳn là vì thế nên trong những năm gần đây, số hộ làm du lịch cộng đồng ở bản Lác tăng nhanh. Anh em trong gia đình, dòng họ, hàng xóm bảo ban, hỗ trợ nhau sửa nhà, mua sắm thêm tiện nghi đón khách. Được đầu tư bài bản, đến nay, hầu hết các hộ kinh doanh du lịch nhà được đánh số in trên tấm biển hiệu treo trước cửa và tấm Backdrop bên trong gian tổ chức sự kiện: Nhà sàn số… Bản Lác – Mai Châu – Hòa Bình kính chào quý khách!
Để góp phần chắp cánh cho du lịch bản Lác cũng như du lịch huyện Mai Châu, trong những năm qua, địa phương đã tiến hành phục dựng và duy trì tổ chức lễ hội Xên Mường của dân tộc Thái; xây dựng khu trưng bày các hiện vật, cổ vật dân tộc Thái… Đồng thời quan tâm công tác đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu phát triển du lịch. 100% hộ làm du lịch ở bản Lác được tham gia các lớp tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng làm du lịch. Tiếp cận những kiến thức, kỹ năng đó, người dân bản Lác biến công việc hàng ngày, sản phẩm được tạo ra từ công việc hàng ngày thành hoạt động kinh doanh du lịch, sản phẩm du lịch.
Trước đây, người phụ nữ Thái ngồi vào khung cửi dệt những chiếc khăn, chiếc áo thổ cẩm, vỏ chăn, đệm để dùng trong gia đình, nay họ học thêm mẫu mã, nhập thêm nguyên liệu để dệt, thêu, may và đan thành váy, áo, khăn quàng cổ, túi, ví, mũ, băng đô, vòng tay, vòng cổ… Đàn ông thì chế tác lại những cung, nỏ, mõ trâu, chiêng, tù và, chuông gió, phách tre… làm quà lưu niệm phục vụ khách tham quan. Bởi thế, khi bước chân vào bản Lác du khách sẽ cảm nhận như lạc vào một bức tranh đa sắc màu. Những sắc màu văn hóa đó được thể hiện rõ nét hơn trong ẩm thực và chương trình biểu diễn, giao lưu văn nghệ. Ẩm thực với những món ăn đặc trưng của đồng bào dân tộc Thái như: cá suối, gà đồi, thịt lợn bản, cơm lam, xôi ngũ sắc, rau rừng…, nếu cần du khách có thể đặt các món theo yêu cầu như: vịt cỏ, dê nướng, bê chao, cơm cháy, xôi chiên, hoặc các món theo khẩu vị của du khách nước ngoài.
Nếu như trước kia, chương trình biểu diễn văn nghệ do homestay chuẩn bị thường tập trung vào những bài hát ca ngợi đất và người Mai Châu, múa xòe, múa sạp, múa trống chiêng, múa quạt… của người Thái, thì nay có cả múa bông, múa sênh tiền của người Mường, múa khèn, múa ô của người Mông, múa chuông của người Dao… Chương trình giao lưu văn nghệ luôn được kết thúc trong vòng xòe và lưu lại những khoảnh khắc đẹp bên vò rượu cần hương thơm ngây ngất.
Từng đến với bản Lác hơn 10 năm về trước, chị Trần Lệ Giang ở TP Đồng Hới (Quảng Bình) chia sẻ: Bản Lác hôm nay không còn đậm chất văn hóa Thái như xưa. Những con đường được bê tông hóa trở nên thoáng rộng, có ô tô điện, xe đạp đôi chở khách đi ngắm cảnh. Bên cạnh những nếp nhà sàn truyền thống được dựng bằng gỗ màu nâu trầm, có nhiều ngôi nhà sàn được xây bằng bê tông cốt thép sơn màu rực rỡ, thiết kế thêm không gian cho nhà hàng ăn uống, cafe, spa… Nhưng nhìn sâu hơn, kỹ hơn thì hồn cốt văn hóa Thái vẫn còn nguyên vẹn. Đó là sự chân tình, mộc mạc nhưng cũng hết sức khéo léo của người dân nơi đây. Không có tình trạng chèo kéo hay chặt chém du khách. Đến với bản Lác du khách luôn cảm nhận được sự bình an, thanh thản.
Bởi sức hút riêng biệt đó, bản Lác đã được UBND tỉnh lựa chọn là địa điểm tổ chức Liên hoan Làng du lịch cộng đồng các tỉnh Tây Bắc mở rộng năm 2023. Tham gia liên hoan có 10 làng du lịch cộng đồng tiêu biểu với gần 300 nghệ nhân, diễn viên quần chúng các dân tộc đến từ các tỉnh tham gia biểu diễn nghệ thuật, trưng bày sản phẩm văn hóa, du lịch. Dẫu du lịch đang phát triển theo hướng “trăm hoa đua nở”, nhưng bản Lác vẫn giữ được điểm nhấn sắc nét trên bản đồ du lịch của huyện Mai Châu nói riêng, bản đồ du lịch vùng Tây Bắc nói chung, mời gọi du khách gần xa.
Thúy Hằng (CTV)
Nguồn: http://www.baohoabinh.com.vn/276/196026/Diem-nhan-sac-net-buc-tranh-du-lich-huyen-Mai-Chau.htm
