Trong đó, Dự án nâng cao vị thế kinh tế của phụ nữ DTTS ở Việt Nam (AWEEV) do Tổ chức CARE Quốc tế tại Việt Nam phối hợp với Đại sứ quán Canada tại Việt Nam triển khai từ năm 2021 ở tỉnh Hà Giang và Lai Châu, đến nay đã đạt được nhiều kết quả tích cực.
Giảm thời gian làm việc nhà để phát triển kinh tế
Một nghiên cứu của Tổ chức CARE tại các cộng đồng DTTS vào năm 2021 cho thấy, phụ nữ DTTS phải dành khoảng 5 giờ mỗi ngày cho công việc nội trợ gia đình, gần gấp đôi so với nam giới. 3 nhóm công việc chăm sóc gia đình chiếm nhiều thời gian nhất gồm các hoạt động chăm sóc sức khỏe cho trẻ em, người già, người bệnh, người tàn tật (30,3%), nấu ăn và dọn dẹp (19,1%) và kiếm củi (13,2%).
Bên cạnh đó, đối với những hộ gia đình làm nghề chăn nuôi, thời gian dành cho việc chuẩn bị thức ăn cho vật nuôi cũng chiếm một khoảng không nhỏ. Điều này đã khiến nhiều phụ nữ DTTS trong độ tuổi lao động mất đi cơ hội kiếm được công việc xứng đáng. Trước thực trạng đó, hai năm qua, Dự án AWEEV đã hỗ trợ tỉnh Hà Giang và Lai Châu cải thiện cơ sở hạ tầng 14 điểm trường mầm non, cung cấp 1.070 máy thái rau, củ cho các hộ gia đình để giúp cắt giảm thời gian chuẩn bị thức ăn chăn nuôi, tổ chức 41 sự kiện cộng đồng nhằm nâng cao hiểu biết về công việc nội trợ và chia sẻ giữa các thành viên trong gia đình cho 5.023 người (3.286 nữ, 1.737 nam), hỗ trợ các mô hình sinh kế như: Chăn nuôi gà, trồng chè, lạc…
Cô giáo Hoàng Thị Trà, Hiệu trưởng Trường Mầm non Sao Mai (thôn Tân Bình, thị trấn Yên Bình, huyện Quang Bình, tỉnh Hà Giang) cho biết: Trước đây cơ sở vật chất của trường rất khó khăn, phòng học lợp mái cọ, trang thiết bị phục vụ trông trẻ rất thiếu thốn nên số lượng trẻ ăn bán trú tại trường chỉ có 26/70 trẻ. Đầu năm 2022, Dự án AWEEV đã hỗ trợ trường tu sửa lại các phòng học trở nên kiên cố, sạch đẹp, cung cấp đồ dùng thiết bị dạy học và chăm sóc trẻ như: Bàn ghế, đồ chơi, chăn màn, gối, bát đũa… giúp cho việc dạy học của cô giáo dễ dàng hơn, các trẻ cũng thích đến trường hơn, số lượng trẻ ăn bán trú tại trường tăng lên 60/70 trẻ.
Chị Hoàng Thị Sếnh (người dân tộc Tày) có con học tại Trường Mầm non Sao Mai chia sẻ: “Thời gian trước, hằng ngày tôi phải dậy từ 5 giờ sáng nấu cơm cho chồng và con ăn sáng, 7 giờ đưa con đi học, gần 10 giờ 30 phút đưa con về nghỉ trưa. Chiều hơn 1 giờ 30 phút lại cho con đi học, gần 4 giờ chiều đi đón con về. Mỗi ngày đưa đón con đi tôi cũng mất 2 tiếng đồng hồ, chưa tính thời gian phải nấu cơm cho con ăn khiến tôi không có nhiều thời gian cho công việc. Từ khi trường được đầu tư cơ sở vật chất, tôi cho con ăn bán trú tại trường để có nhiều thời gian đi làm nương, làm chè, chăn nuôi giúp gia đình có thêm thu nhập, cải thiện cuộc sống”.
Ông Vũ Văn Hiếu, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hà Giang đánh giá: Trong hai năm qua, tỉnh Hà Giang ghi nhận và đánh giá rất cao những kết quả dự án đã đóng góp cho tỉnh gồm hỗ trợ 10 điểm trường mầm non (sửa chữa, nâng cấp phòng/lớp học, nhà vệ sinh, bếp nấu; hỗ trợ thiết bị cần thiết cho bán trú và đồ dùng dạy học..), cung cấp gần 600 máy thái rau, củ cho các hộ gia đình, hỗ trợ phát triển 6 mô hình sinh kế, tìm hướng đi cho chuỗi sản xuất chè, tổ chức nhiều hoạt động cộng đồng lan tỏa thông điệp bình đẳng giới. Các hoạt động này đã tác động trực tiếp lên hàng nghìn hộ gia đình trong vùng dự án của tỉnh Hà Giang.
Trao quyền kinh tế cho phụ nữ
Bà Lê Kim Dung, Giám đốc Quốc gia Tổ chức CARE Quốc tế tại Việt Nam bày tỏ: “Với các hoạt động chăm sóc có liên quan mật thiết đến tất cả các lĩnh vực trao quyền kinh tế cho phụ nữ, CARE đang áp dụng một cách tiếp cận toàn diện nhằm giải quyết các khó khăn liên quan một cách hiệu quả. Thông qua các chương trình dự án, CARE hỗ trợ giảm bớt gánh nặng công việc nội trợ trên vai phụ nữ và tăng cường sự tham gia của họ trong hoạt động kinh tế, giáo dục và các hoạt động giải trí. Chúng tôi tin rằng bằng cách giải quyết những nhu cầu này, phụ nữ sẽ có thể tham gia các hoạt động tạo thu nhập nhằm nâng cao phúc lợi kinh tế và chất lượng cuộc sống của họ và gia đình, từ đó giúp giảm nghèo cho phụ nữ DTTS và gia đình”.
Ông Graham Dattels, Giám đốc vụ Đông Nam Á II, Bộ các vấn đề Toàn cầu Canada cho biết: Chính phủ Canada đang phát triển chương trình hỗ trợ giảm gánh nặng công việc chăm sóc gia đình và cải thiện điều kiện làm việc cho phụ nữ DTTS. Cách tiếp cận này dựa trên Chính sách hỗ trợ quốc tế về nữ quyền của Canada và Chính phủ Canada sẵn sàng tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong công tác bình đẳng giới, trao quyền cho phụ nữ và trẻ em gái để xây dựng một thế giới hòa bình, toàn diện và thịnh vượng hơn.
Chính quyền địa phương và những người dân đang nhận được hỗ trợ từ Dự án AWEEV cũng mong muốn tiếp tục nhận được sự hỗ trợ từ dự án để các điểm trường mầm non có thêm cơ sở vật chất thiết yếu, các mô hình sinh kế cho phụ nữ DTTS được phát triển bền vững và ngày càng nhiều người dân được nâng cao kiến thức về bình đẳng giới.
Bài và ảnh: LA DUY
