Trang chủKhoa học - Công nghệKhoa họcHệ thống cung cấp nước uống 1.600 năm

Hệ thống cung cấp nước uống 1.600 năm


Các đài phun nước nối liền với bể nông và kênh dẫn nước từ suối hoặc mạch nước ngầm cung cấp nguồn nước dồi dào cho người dân Nepal.





Các vòi phun ở công trình Manga Hiti, Patan. Ảnh: Wikimedia

Các vòi phun ở công trình Manga Hiti, Patan. Ảnh: Wikimedia

Đất nước Nepal nằm giữa Ấn Độ và Tây Tạng có hệ thống cung cấp nước uống rất dồi dào, có niên đại ít nhất từ thế kỷ 5. Một trong những đặc điểm ấn tượng nhất của nó là các đài phun nước bằng đá tinh xảo mang tên dhunge dhara hoặc hiti, trông giống quái vật biển makara trong truyền thuyết Hindu giáo. Dù dhunge dhara không kỳ vĩ như đường dẫn nước của La Mã cổ đại, công nghệ khéo léo giúp đưa nước tới đài phun cũng không kém phần ấn tượng, theo Interesting Engineering.

Dhunge dhara xuất hiện lần đầu tiên vào thời vương quốc Licchavi (năm 400 – 750 AD). Một số học giả cho rằng hệ thống tương tự có thể tồn tại sớm hơn và người Licchavis chỉ tổ chức và mang đến hình dạng thẩm mỹ cho công trình tồn tại sẵn. Trong văn hóa Nepal, dâng nước lên các vị thần được xem là hành động đáng khen ngợi. Do đó, cả các vị vua và cộng đồng dân cư trong quá khứ đều xây dhunge dhara ở trong vùng.

Công trình Manga Hiti ở Patan, xây vào năm 570 AD, được cho là dhunge dhara cổ nhất còn hoạt động. Theo thời gian, ngày càng nhiều đài phun nước tương tự bắt đầu mọc lên khắp thung lũng Kathmandu. Thời kỳ Malla (năm 1201 – 1779) ghi nhận sự phát triển của hệ thống đài phun nước.

Nguồn nước cơ bản của dhunge dhara là mạng lưới kênh dẫn nước từ những dòng suối trên núi. Một số khác lấy từ tầng ngậm nước dưới lòng đất. Dhunge dhara khai thác các nguồn dưới lòng đất thường được xây trên bể nông với độ sâu do mực nước ngầm quyết định. Những bể này được xây từ đá và gạch với vòi nhô ra từ mặt tường. Trong khi hầu hết bể chỉ có một vòi, có nhiều đài phun nước có 2, 3, 5, 9 hoặc thậm chí nhiều vòi hơn như công trình Muktidhara ở quận Mustang với 108 vòi. Nằm phía trên mỗi vòi luôn có một đền thờ nhỏ dành riêng cho một vị thần. Nước dư thừa được chứa trong ao hoặc dẫn tới cánh đồng canh tác để tưới tiêu.

Cuối thế kỷ 17, trước khi đường ống nước phổ biến, đài phun nước là nguồn cung cấp nước uống quan trọng. Dù tầm quan trọng của chúng giảm dần từ sau đó, dhunge dhara vẫn hoạt động, phục vụ khoảng 10% dân số ở thung lũng Kathmandu. Ngay cả ngày nay, dhunge dhara là phần không thể thiếu trong đời sống hàng ngày của nhiều cư dân. Họ sử dụng chúng cho mục đích tắm rửa và giặt giũ. Đây cũng là nơi thực hiện những nghi thức tôn giáo như như lau tượng thần.

An Khang (Theo Amusing Planet)




Source link

Cùng chủ đề

Nuwa Daily thuộc Tập đoàn Galactic Holdings được chọn là nước uống chính thức tại Coffee Expo Vietnam 2024

Trong khuôn khổ sự kiện Coffee Expo Vietnam 2024, ngoài gian hàng triển lãm và giới thiệu sản phẩm Nuwa Coffee, thương hiệu Nuwa Daily thuộc Tập đoàn Galactic Holdings với chất lượng vượt trội đã được chọn là nước uống chính thức tại sự kiện.

Đã mua máy lọc nước, muốn nâng cấp lên ion kiềm tươi bằng cách nào?

"Nước từ công nghệ này hỗ trợ cân bằng nội môi, tạo điều kiện chuyển hóa chất dinh dưỡng, trung hòa các gốc tự do và chất chuyển hóa có tính axit trong cơ thể. Do đó có thể hỗ trợ cải thiện triệu chứng của các bệnh liên quan đến tiêu hóa", Bác sĩ Diệp chia sẻ thêm.Còn đối với các...

Phát hiện cách loại bỏ tới 80% hạt vi nhựa trong nước uống hàng ngày

Hạt nano nhựa và vi nhựa (NMP), những hạt nhựa cực nhỏ, có đường kính từ 1/1 triệu mm đến 5mm, hiện đã trở thành nguồn ô nhiễm lan rộng trên khắp Trái đất.Chúng có khắp mọi nơi,...

Người dân cho trẻ tắm ở sàn nhạc nước: Nguy cơ sát thương do áp lực nước

Như Tuổi Trẻ Online đã thông tin, vừa qua tuy chưa chính thức đưa vào sử dụng nhưng sàn nhạc nước nghệ thuật ở quảng trường 29-3 (Đà Nẵng) thu hút rất đông người dân đến xem. Đáng chú ý có rất nhiều phụ huynh để trẻ em vô tư ùa vào tắm và nghịch nước trong hệ thống phun nước...

Trẻ em ùa vào tắm ở sàn nhạc nước quảng trường 29-3 Đà Nẵng gây tranh cãi

Trẻ con tắm nghịch trong đài phun nước quảng trường 29-3 Đà Nẵng - Video: SANG NGUYENNhững ngày qua, hạng mục sàn nhạc nước ở quảng trường 29-3 thu hút rất đông người dân và du khách đến tham quan hằng đêm dù chỉ vừa cơ bản hoàn thành. Nhạc nước hay lễ hội nướcNhiều em nhỏ hứng thú ùa vào khu...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Thứ trưởng Đỗ Hùng Việt đánh giá phiên đối thoại báo cáo UPR của đoàn Việt Nam

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đỗ Hùng Việt cho biết Việt Nam đã có một phiên đối thoại UPR rất thành công với sự tham gia của đông đảo các nước thành viên Liên hợp quốc. Ngày 10/5 (giờ Thụy Sĩ), Nhóm làm việc về Cơ chế rà soát định kỳ phổ quát (UPR) chu kỳ IV của Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc đã đồng thuận thông qua Báo cáo quốc gia UPR của Việt Nam. Chia sẻ với...

Khối sỏi san hô chiếm gần hết thận người phụ nữ

TP HCMBà Phương, 59 tuổi, bị sỏi thận nhiều năm, ba tháng nay đau thắt lưng nhiều hơn, bác sĩ phát hiện khối sỏi san hô 7 cm to gần bằng quả thận. Ngày 9/5, thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Tân Cương, Phó khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu - Thận học - Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết khối sỏi san hô nhiều nhánh nằm ở thận phải bệnh nhân, gần...

Venezuela trở thành quốc gia đầu tiên mất tất cả sông băng 

Venezuela từng có 6 sông băng rộng 1.000 km2 vào năm 1910, nhưng chúng nhanh chóng trở thành những vùng băng nhỏ không đủ tiêu chuẩn xếp loại sông băng. Sông băng Humboldt hiện nhỏ đến mức được phân loại là cánh đồng băng. Ảnh: Jorge ferrer Sự biến mất của sông băng cuối cùng, Humboldt, đưa Venezuela về nhất trong cuộc đua trở thành quốc gia đầu tiên trong thời hiện đại chứng kiến toàn bộ sông băng tan...

Cuộc chiến pháp lý dài hơi giữa TikTok với chính phủ Mỹ

TikTok và ByteDance kiện chính phủ Mỹ về đạo luật có thể cấm ứng dụng này, châm ngòi cuộc chiến pháp lý có thể kéo dài đến giữa năm 2025. TikTok và công ty mẹ ByteDance, trụ sở Trung Quốc, ngày 7/5 đệ đơn kiện lên Tòa phúc thẩm liên bang Quận Columbia, sau khi Tổng thống Joe Biden ngày 24/4 ký ban hành Đạo luật Bảo vệ người Mỹ khỏi ứng dụng do đối thủ nước ngoài kiểm...

HLV Văn Sỹ Sơn: ‘V-League cần kiểm tra doping cầu thủ’

Quảng NamSau sự việc năm cầu thủ Hà Tĩnh bị bắt vì sử dụng ma tuý, HLV Văn Sỹ Sơn cho rằng cần tăng cường kiểm tra doping ở V-League. Hôm qua, Công an tỉnh Hà Tĩnh thông cáo về việc bắt giữ 10 người có hành vi tổ chức, sử dụng trái phép chất ma túy diễn ra vào ngày 4/5 tại một khách sạn trên địa bàn thành phố Hà Tĩnh. Trong đó có năm cầu thủ...

Bài đọc nhiều

Công ty mẹ Facebook bị châu Âu phạt hơn 840 triệu USD

Châu Âu phạt gã khổng lồ Meta, công ty mẹ Facebook, hơn 840 triệu USD vì vi phạm luật chống độc quyền và lạm dụng vị thế thống lĩnh để chèn ép các đối thủ. Ngày 14-11, Ủy ban châu Âu tuyên bố phạt...

Triển khai thương mại trạm phát sóng 5G Open RAN “Make in Vietnam, Made by Viettel”

(ĐCSVN) – Viettel vừa công bố triển khai thương mại diện rộng trạm phát sóng 5G Open RAN “Make in Vietnam, Made by Viettel. Đây là trạm phát sóng 5G Open RAN đầu tiên trên thế giới sử dụng chipset Qualcomm, do Viettel và Qualcomm đồng nghiên cứu phát triển. ...

8 vật thể lớn nhất trong vũ trụ

Các nhà thiên văn học phát hiện một số loại thiên thể đồ sộ nhất trong vũ trụ, từ hành tinh tới siêu cụm thiên hà. Hành tinh lớn nhất: ROXs 42Bb Mô phỏng hành tinh ROXs 42 Bb. Ảnh: NASA Sao Mộc, hành tinh lớn hơn Trái Đất 11 lần về bán kính, là hành tinh lớn nhất hệ Mặt Trời. ROXs 42Bb là hành tinh lớn nhất tìm thấy trong vũ trụ. Nó có khối lượng gấp 9 lần...

Viettel công bố triển khai thương mại mạng 5G Open RAN ‘Made by Viettel’

Ngày 13-11, Viettel đã công bố triển khai thương mại diện rộng trạm phát sóng 5G Open RAN 'Make in Vietnam, Made by Viettel', trạm phát sóng 5G Open RAN đầu tiên trên thế giới do Viettel và Qualcomm đồng nghiên cứu phát triển. ...

Cùng chuyên mục

Đà Nẵng: Công nghiệp sáng tạo nên phát triển xoay quanh du lịch biển

DNVN - Theo PGS.TS Trần Ngọc Ca (Đại học Quốc gia Hà Nội), Đà Nẵng cần tập trung cho công nghiệp sáng tạo – một một thành tố cốt lõi của đổi mới sáng tạo, và tiếp cận phát triển theo chùm (cluster) xoay quanh du lịch biển. ...

Mỹ hoàn tất thỏa thuận tài trợ cho “gã khổng lồ” sản xuất chip TSMC

Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết thỏa thuận đạt được với TSMC - nhà sản xuất chất bán dẫn tiên tiến hàng đầu thế giới - sẽ thúc đẩy 65 tỷ USD đầu tư tư nhân để xây dựng ba cơ sở hiện đại tại Arizona. Mỹ sẽ trao cho “gã khổng lồ” sản xuất chip TSMC của Đài Loan (Trung Quốc) khoản tài trợ trực tiếp lên tới 6,6 tỷ...

Google ước tính Việt Nam có thể thu được 1.890 nghìn tỷ đồng nếu áp dụng AI

NDO - Theo nghiên cứu của Google,về lợi ích kinh tế, Việt Nam có thể thu được 1.890 nghìn tỷ đồng (79,3 tỷ USD) vào năm 2030, nếu các công cụ AI được áp dụng rộng rãi. Tại Hội thảo “Kiến tạo tương lai AI cho Việt Nam” diễn ra vào ngày 15/11 tại Hà Nội, đại diện Google đã giới thiệu nội dung Báo cáo tác động kinh tế: Thúc đẩy tăng trưởng số tại...

Ứng dụng AI trong y tế đã ra đời để giảm tải gánh nặng cho các bệnh viện

Mới đây, Sở Y tế Cà Mau đã chủ trì tổ chức hội thảo với chủ đề: “Nâng cao độ chính xác trong chẩn đoán hình ảnh bằng các giải pháp trí tuệ nhân tạo (AI)”. ...

Giải pháp phát triển hạ tầng giao thông xanh

NDO - Ngày 15/11, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Thiết bị Tân Phát Sài Gòn (Tân Phát Etek) tổ chức Hội thảo “Giải pháp công nghệ thiết bị, dụng cụ chuyên nghiệp cho bảo dưỡng, sửa chữa và sạc ô-tô điện”. Tham dự của các chuyên gia, giảng viên các trường đại học, cao đẳng, dạy nghề khu vực miền nam cùng hơn 150 doanh nghiệp đang hoạt động...

Mới nhất

Tại sao không kích hoạt được mã PIN thẻ Vietcombank?

Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến khiến mã PIN thẻ Vietcombank không kích hoạt được.1. Thẻ chưa được giao dịchKhi bạn mới nhận thẻ, nó có thể chưa được kích hoạt do chưa có bất kỳ giao dịch nào được thực hiện. Một số ngân hàng sẽ yêu cầu bạn thực hiện giao dịch đầu tiên...

Màn kết hợp gây tò mò giữa NSND Thanh Lam và ban nhạc Bức Tường

Màn kết hợp giữa Bức Tường và NSND Thanh Lam qua ca khúc "Tâm hồn của đá" đêm nhạc "Hà Nội Rock" ngày 23/11 tới khiến nhiều người tò mò, chờ đợi. Ngày 23/11, tại trường đua F1 Mỹ Đình, Bức Tường, Ngũ Cung cùng Thanh Lam và nhiều nghệ sĩ khác sẽ cùng đốt cháy sân khấu Hà Nội...

Trịnh Thăng Bình hé lộ mối quan hệ với Á hậu Lâm Kiều Anh

(Dân trí) - Sự xuất hiện của Á hậu Lâm Kiều Anh trong MV mới của Trịnh Thăng Bình thu hút sự chú ý của khán giả. Mới đây, ca sĩ Trịnh Thăng Bình ra mắt MV Nếu em cần, đánh dấu sự trở lại đường đua âm nhạc, mở màn cho dự án album 9 bài mà anh ấp...

Bão MANYI đã mạnh lên thành siêu bão, ngày 18/11 dự kiến sẽ vào biển Đông

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, khoảng sáng ngày 18/11, bão MANYI sẽ di chuyển vào biển Đông, trở thành cơn bão số 9 ảnh hưởng...

Khi Israel thăm dò ông Trump

Bộ trưởng Quốc phòng Israel Israel Katz vừa công khai cho rằng đã đến lúc nước này có thể tấn công vào các...

Mới nhất